O’zbetinshe jumis

O’zbetinshe jumis

Pa’n: Matematikaliq tu’siniklerdi qa’liplestiriw

Fakultet: Mektepke shekemgi ta’lim

Kurs: 2 v

Talaba: Yusupbaeva Gulnara

1+3=

2=2

Balalarda sanlar haqqinda tusiniklerdi qa’liplestiriw, sanawg’a u’yretiw

• Reje:
• 1. Sannin’ kelip shig’iwi ha’m rawajlaniw tarixi
• 2. Balalarda natural san qatari haqqinda oylardi
• Rawajlandiriw o’zgeshelikleri
• 3. Sanaq iskerliginin’ rawajlaniw basqishlari
• 4. Ko’rsetilgen o’lshemde tuwri ha’m teris sanaw

1

3

Balalar 5-6 jasqa kelip, sanaq

Balalar 5-6 jasqa kelip, sanaq

Operatsiyasin u’yrenip alg’an-

Nan son’ sanlardin’ izbe-izlik

Mu’na’sebetin ongli ra’wishte

O’zlestire baslaydi.

Balalar u’shin ha’r bir san o’zinenen

Aldin kelgen sannan bir u’lken ha’m

O’zinen keyin kelgen sannan birew

Kishi ekeni aniq bola baslaydi.

4

4

Natural sanlar qatari to’mendegi

o’zgesheliklerge iyedir.

Ha’r bir san bir-birinen birge ko’p

yamasa birge kem boladi: 3 sani 4

saninan 1 ge kem, 4 sani ese 3 ese

1 ge ko’p

Bir san hesh qanday sannan keyin

kelmeydi. 2-den, ha’r bir sannan keyin

bir g’ana san keledi. Ma’selen: 3

saninan keyin 4 sani.

3+4

4+3

2+2

5+1

4+1

Na’tiyjede balanin’ pikirlew protsessi, aqliy taraqqiyoti mukammalashib, aniq materiallar menen g’ana a’mel qiliwdan abstrakt tu’siniklerge o’tiledi, yag’niy sanlardin’ o’zi menen g’ana a’mel qila aliw imkaniyati tuwiladi.

1. Jas balalardin’ tu’rli

• 1. Jas balalardin’ tu’rli
• toplamlar menen mashg’ul
• boliwindag’I a’meliy faoliyati
• da’wirinde ayrim element-
• lerden tashkil tapqan
• toplamlardi putin bir
• ob’ekt shaklida tasavvur
• qiladi.

Ilimiy ta’jriybe na’tiyjesinde, mavjud bolg’an ayrim nazariy

vaziyatlardi uliwmalastirip to’mendegi sheshimge

keliw mu’mkin

2. Balalarda tarkib tapqan ko’plikler tu’sinikleri

2. Balalarda tarkib tapqan ko’plikler tu’sinikleri

Elementlerdi bir-birine mas mu’na’sebette qoya biliwdi

U’yreniwdegi a’meliy ko’nlikpelerge tiykarlanip, 4 jastag’I balalar

Gruppasinda sanaqqa u’yretiwde sanlarni ifodalash baslanadi.

4-5 jaslar gruppasinda, tu’rli

• 4-5 jaslar gruppasinda, tu’rli
• analizatorlar ja’rdeminde balanin’
• sanaq malakalarini ja’ne de asiriw
• menen, olarg’a qatar sanlar arasin-
• dag’I tuwri ha’m teris mu’na’sebet-
• ler tu’sindiriledi.
• 6 jasar balalarda qon’si sanlar
• arasinda mu’na’sebetlerin tu’sin-
• diriw ja’ne de chuqurlashtirib,
• balalar san, funktsiyani orinlawi,
• yag’niy mug’dardi ha’m tartipti
• ko’rsetiwi menen tanisadi.

Bunin’ menen balalar ongida sanlar

Qatari qatiy bir sistemada boliwi

Tu’sinigi shakillanib, ha’r bir sannin’

Qurami o’zinene kishi eki sannan ibarat

Boliwi da u’yretiledi

• Bul ta’rizde berilgen mag’liwmat-
• lar balani arifmetik a’mellerdi
• tu’siniw ha’m o’zlestiriwge
• tayarlaydi.

1-basqish. Bul basqishta balalar bir tu’rdegi na’rseler toplami menen is ko’rip, olardi ajratadi ha’m bir jerden ekinshi jerge alip qoyip nimalardir quradilar.

Balalarg’a ta’lim beriw da’stu’rdegi bunday izchillik ta’rtibi

Balalardi konkret na’rseler menen baylanisli bolg’an sanaq

Faoliyatidan sanlar menen g’ana islew, yag’niy esap faoliyatina

Ko’shiw imkanin tuwdiradi.

• Ilimiy tekseriwlwr na’tiyjesinde aniqlaniwinsha, bala-
• lardin’ sanaq foaliyati taraqiyoti to’mendegi basqish-
• lardi o’z ishine aladi:

2+3=

2-basqish. Bul basqishta

2-basqish. Bul basqishta

Balalar Bir toplam

elementlerin ekinshi Toplam

elementleri menen

Salistiriw malakasin a’meliy

Iyelep, elementlerdin’ o’z ara

bir Qiymatli mu’na’sebette boliwin Aniqlay baslaydilar.

3-basqish. Bul basqishta balalar sanaq operatsiyasin

3-basqish. Bul basqishta balalar sanaq operatsiyasin

Iyeley baslap, salistirilip atirg’an toplamlar elementlerin

Sanap, sanlardi orinli islete baslaydi.

• 4-basqish. Bunda balalar qon’si sanlar arasindag’I
• tuwri ha’m teris mu’na’sebetlerdi aniqlaydi, san
• tu’sinigin chuqurroq o’zlestirip, natural sanlar qatari
• ma’lim bir sistema ekenin bilip aladi.

A’debiyatlar:

A’debiyatlar:

• 1. Bikbaeva N.U., Ibroximova Z.I., Qosimova X.L. “Maktabgacha
• Yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni shakillantirish”. T.
• “Oqituvchi” 1995 y.
• 2. Stolyar A.A. “Maktabgacha yoshdagi bolalarda elementar
• Matematik tasavurlarni shakllantirish”. M. 1998 y.
• 3. Metlina L.S. “Bolalar bog’chasida matematika”. T. “Oqituvchi”
• 1998 y.