O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, 20.05.2022 yildagi PF-139-son Dorivor o’simliklar xomashyo bazasidan samarali foydalanish,qayta ishlashni qo’llab-quvvatlash orqali qo’shimcha qiymat zanjirini yaratish chora-tadbirlari to’g’risida farmoniga muvofiq
2022-yildan 2026-yilgacha 36 000 gektar maydonda yangi dorivor o’simliklar plantatsiyalari tashkil etiladi.Shunga muvofiq tanlab olingan dorivor o`simliklarni tashqi muhit bilan tasirini o`rganish biz uchun muhim jihatlaridan biri hisoblanadi. Respublikamiz florasida 4380 ga yaqin tabiiy holda o’suvchi o’simliklar turlari uchrashi malum,ulardan 1200 ga yaqin o’simlik turlari dorivorlik xususiyatiga ega..Hozirgi vaqtda O’zbekiston Respublikasida 112 tur dorivor o’simlikllar rasmiy tabobatda foydalnishga ruxsat berilgan bo’lib,ushbu dorivor o’simliklarning 80% ni tabiiy holda o’suvchi o’simliklar tashkil etadi. Biz quyida dorivorlik xususiyatiga ega bo`lgan,ekologiyasi o`rganilgan ayrim o`simliklarni bir joyga jamladik.
Arab qushqo’nmasi (Arabicus).Tog’ etaklarida,tog’ yonbag’irlarida,yo’l yoqalarida axlat uyilib qolgan yerlarda,begona o’t sifatida bog’larda va ekinzorlarda o’sadi. Bir yillik o’t o’simlik.Ildizi o’q ildiz tizimli,5 -15 sm,yo’g’on,shoxlangan.Bo’yi 40-80 sm ga yetadigan o’simlik.Poyasi tik o’sadi, sertuk asos qismidan boshlab shoxlangan.Ildizoldi to’p barglari bandli, cho’ziq nishtarsimon va uchburchak nishtarsimon bo’laklarga patsimon qirqilgan.Yon tomonlari tishsimon tikanlar bilan qoplangan.Poyasidagi barglari nishtarsimon ,tikanli ,tishli bo’laklarga patsimon bo’lingan, poya va shoxlarida bandsiz ketma-ket o’rnashgan.Gullari sharsimon savatcha to’pgullarida o’rnashgan.Savatcha sirtdan o’rama barglar bilan qoplangan.Gullari tojbarglari sarg’ish keyinchalik pushti tusga kiradi,2jinsli tilsimon,aktinomorf ba’zan zigomorf.Changchilari 5ta ,urug’chilari 1ta.Mevasi qo’ng’ir rangli uchma ,slindrsimon pista meva.Mevasi may-iyun oylarida gullaydi.Mevasi iyun iyul avgust oylarida pishib yetiladi.Urug’lari odatda och jigarrangdan to’q jigarranggacha mayda ,silliq yassi tuksiz bo’ladi.qanotchasi 2-4mm.Epizooxoriya.Qushqo’nmasdan tayyorlangan preparatlaer jigar,buyrak ,qalqonsimon bez kasalliklariga qarshi dorilarning tarkibiy qismidur.Masalan Legalon-jigar shikastlangani uchun.