Солиқ ҳисобининг объекти ва предмети

Soliq hisobi registrlari

Soliqlar bo’yicha tekshirish

Xo’jalik operatsiyalari

Buhgalteriya yozuvlari

Soliq hisobi schotlar rejasi

Boshlang’ich hujjatlar

Buhgalteriya hisobi schotlar rejasi

Hisob-kitob registrlari

Hisob- kitob registrlari

Soliq hisoboti

Soliq hisobi

5-Rasm. Soliq hisobini tashkil etish tizimi.
2-jadval

Mol-mulk solig’ini hisoblash uchun asosiy vositalar va

nomoddiy aktivlar o’rtacha qiymatining

hisob-kitob registri.
№
Balansning qator kodi

2013 yil 1 yanvar holatiga qoldiq


01.01.11

01.02.11

01.03.12

01.04.12

01.05.12

01.06.12

1

Asosiy vositalar

010

36295340676

36658161730

36637405807

43652860794

43752540329

43770218329

2

Nomoddiy aktivlar

020

2949265093

2948665685

2948665685

2948665685

2948665685

2948665685

3

Asosiy vositalarning eskirishi

011

1644923016

1809913925

1964276483

2131322347

231516315

2498043745

4

Nomoddiy vositalarning eskirishi

021

74234245

123076038

172220466

221364894

270509322

319653750

5

Mulkning qoldiq qiymati

012 022

37525448507

37673837452

37449574543

44248839237

44116180378

43901186519

6

Soliqqa tortiladigan bazadan chiqariladigan qiymat (imtiyoz)

36848992371

37000278706

36791260033

43592557767

43457756504

43245189630

7

Soliqqa tortiladigan qiymat

(4-5)
676456136

673558746

658314510

656281471

658423873

655996890

Hisobot davrida soliqqa

tortiladigan mulkning o’rtacha

qoldiq qiymati

665787039

Soliqdan ozod qilingan mulkining o’rtacha qiymati

41653658899

2-jadval davomi

№		Balansning qator kodi	2013 yil 1 yanvar holatiga qoldiq
			01.07.12	01.11.12	01.09.12	01.10.12	01.11.12	01.12.12	01.01.13
1	Asosiy vositalar	010	44064681247	44074431174	44075331174	44076681174	44079001174	44078811174	44078811174
2	Nomoddiy aktivlar	020	2948665685	2948665685	2948665685	2963317370	2968104264	2968104264	2968104264
3	Asosiy vositalarning eskirishi	011	2681631044	2866912461	3052243212	3237577712	3422920650	36268172	3793616067
4	Nomoddiy vositalarning eskirishi	021	368798178	417942606	467331229	516719852	566188257	615656662	665125067
5	Mulkning qoldiq qiymati	012 022	43962917710	43738241792	43519074103	43285700980	43057996531	42822990604	42588174304
6	Soliqqa tortiladigan bazadan chiqariladigan qiymat (imtiyoz)		43289924223	43066107997	42848489134	42617568586	42389996713	42157637945	41925286721
7	Soliqqa tortiladigan qiymat (4-5)		672993487	672133795	670584969	668132394	667999818	665352659	662887583
		Mol-mulk solig’idan imtiyoz (eksport)

Soliq hisobining mol-mulk solig’ini hisob-kitob registri (2-jadval).

Ushbu registrning qulayligi shundan iboratki, bunda asosiy vositalar, nomoddiy aktivlarning qoldiq qiymatlari, ularning eskirish summalari har oy uchun ko’rsatiladi. shuningdek mol-mulk solig’i bo’yicha imtiyoz summalarini, soliqqa tortiladigan baza summalarini hisoblash osondir.

Soliq hisobi registrlarining shakllarini keyingi mavzularda soliq turlari bo’yicha hisob metodologiyasini o’rganish jarayonida, aniq ma’lumotlarga asoslangan holda ko’rib chiqiladi.

Хo’jalik yurituvchi sub’ektlar soliq hisobini tashkil etish, uni yuritishning metodikasi, foydalaniladigan ishchi schyotlar rejasi, registrlarni o’zgarishining soliq hisobi siyosatida aniq ko’rsatadilar.

4. 
   Soliq hisbotini tuzish tartibi.
   

Soliq to’g’risidagi qonun hujjatlarida soliq to’lovchilar, shuningdek ushbu soliq yoki boshqa majburiy to’lovni hisoblab chiqarish va to’lash uchun zarur elementlar belgilab qo’yilgan taqdirdagina soliq to’liq o’rnatilgan deb hisoblanadi.

Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning elementlari quyidagilardir:

Element nomi	Тa’rif
Soliq solish ob’ekti	Soliq to’lovchida soliq yoki boshqa majburiy to’lov hisoblab chiqarilishi va (yoki) to’lanishi yuzasidan majburiyat keltirib chiqaruvchi mol-mulk, harakat, harakat natijasidir.
Soliq solinadigan baza	Soliq solish ob’ektining soliq yoki boshqa majburiy to’lovning stavkasi tatbiqan belgilangan ko’rsatkichlardagi qiymat, miqdor, fizik va boshqa tavsiflarini ifodalaydi.
Stavka	Soliq solinadigan bazaning o’lchov birligiga nisbatan hisoblanadigan foizlardagi yoki mutlaq summadagi miqdor. Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning stavkalari, agar Soliq kodeksida boshqacha qoida nazarda tutilgan bo’lmasa, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan belgilanadi.
Hisoblab chiqarish tartibi	Soliq va boshqa majburiy to’lovni hisoblab chiqarish tartibi soliq davri uchun soliq solinadigan bazadan, stavkadan, shuningdek imtiyozlar mavjud bo’lsa, shu imtiyozlardan kelib chiqib, soliq va boshqa majburiy to’lov summasini hisoblash qoidalarini belgilaydi. Soliq va boshqa majburiy to’lovlarni hisoblab chiqarish soliq to’lovchi tomonidan mustaqil ravishda amalga oshiriladi. Soliq kodeksida nazarda tutilgan hollarda, soliq va boshqa majburiy to’lovni hisoblab chiqarish majburiyati davlat soliq xizmati organi yoki soliq agenti zimmasiga yuklatilishi mumkin. Qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda ayrim turdagi soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarni hisoblab chiqarishda ularning to’lanishi lozim bo’lgan eng kam miqdor belgilanadi.
Soliq davri	U tugaganidan keyin soliq solinadigan baza aniqlanadigan hamda soliq yoki boshqa majburiy to’lov summasi hisoblab chiqariladigan davr. Soliq davri bir necha hisobot davriga bo’linishi mumkin bo’lib, ularning yakunlari bo’yicha hisob-kitoblarni taqdim etish hamda soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning to’lanishi lozim bo’lgan summalarini to’lash majburiyati yuzaga keladi. Joriy to’lovlarni to’lash bo’yicha majburiyat yuzaga kelgan davr hisobot davri bo’lmaydi.
Soliq hisobotini taqdim etish tartibi	Soliq hisobotini taqdim etish har bir soliq turi bo’yicha Soliq kodeksida alohida belgilanadi va oy, chorak, yilga bo’linadi.
Тo’lash tartibi	U Soliq kodeksida har bir soliq uchun alohida belgilanib, ularga muddatlari ko’rsatilgan bo’ladi.

Soliq to’lovchilar, soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning elementlari har bir soliq yoki boshqa majburiy to’lovga tatbiqan belgilanadi.

Soliq kodeksida, boshqa qonunlarda va O’zbekiston Respublikasi Prezidentining qarorlarida nazarda tutilgan, boshqa soliq to’lovchilarga nisbatan ayrim toifadagi soliq to’lovchilarga beriladigan afzalliklar, shu jumladan soliq va (yoki) boshqa majburiy to’lov to’lamaslik yoxud ularni kamroq miqdorda to’lash imkoniyati soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha imtiyozlar deb e’tirof etiladi.

Mol-mulk solig’i, yer solig’i, yagona yer solig’i hamda obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i bo’yicha imtiyozlarni berish O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan amalga oshirilishi mumkin.

Soliq to’lovchi soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha imtiyozlardan tegishli huquqiy asoslar vujudga kelgan paytdan e’tiboran ular amal qiladigan butun davr mobaynida foydalanishga haqli.

Soliq to’g’risidagi qonun hujjatlariga muvofiq soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha imtiyozlar bo’shagan mablag’larni muayyan maqsadlarga yo’naltirish sharti bilan berilishi mumkin. Bunday mablag’lardan belgilanmagan maqsadda foydalanilgan taqdirda, belgilanmagan maqsadda foydalanilgan summa o’rnatilgan tartibda penya hisoblangan holda byudjetga undirib olinadi.