O`zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari Vazirligi Muhammad al Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali Kompyuter tarmoqlari fanidan



Download 219,53 Kb.
Sana10.06.2022
Hajmi219,53 Kb.
#652982
Bog'liq
4.KT ni qurishda kommutatorlarni qo\'llash


O`zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari Vazirligi Muhammad al - Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali

Kompyuter tarmoqlari fanidan

4-MUSTAQIL ISHI

Mavzu: KOMPYUTER TARMOQLARINI QURISHDA KOMMUTATORLARNI QO'LLASH


KOMPYUTER TARMOQLARINI QURISHDA KOMMUTATORLARNI QO'LLASH
Reja:

  1. Kompyuter tarmoqlari

  2. Kompyuter tarmoqlarini qurish usullari

  3. Kompyuter tarmoqlarini qurishda kommutatorlarni qo'llash

Ushbu hujjat tarmoqning ishlash asoslarini va tarmoqlarni yaratish uchun turli xil qurilmalardan qanday foydalanishni o'z ichiga oladi. Kompyuter tarmog'i ko'p yillar davomida mavjud bo'lib, vaqt o'tgan sayin texnologiyalar tezroq va arzonlashmoqda. Tarmoqlar kabellar yoki simsiz signallar bilan bir-biriga bog'langan turli xil qurilmalardan - kompyuterlardan, kalitlardan, routerlardan iborat. Tarmoqlarni qanday qilib birlashtirish asoslarini tushunish jamiyat yoki mahallada simsiz tarmoq yaratish uchun muhim qadamdir.


Ushbu modul quyidagi tushunchalarni o'z ichiga oladi:
1. Mijozlar va serverlar - elektron pochta va veb-sahifalar kabi xizmatlarning tarmoqlar yordamida qanday ulanishi.
2. IP-manzillar - tarmoqdagi qurilmalarni qanday topish mumkin.
3. Tarmoq uzellari, kalitlari va kabellari - har qanday tarmoqning apparat bloklari.
4. Routerlar va xavfsizlik devorlari - tarmoqdagi trafik oqimini qanday tashkil qilish va boshqarish.
Ushbu materialni o'qish yarim soatdan bir soatgacha davom etishi kerak. Mavzu faoliyati va tafsilotlarini guruh bilan o'rganish uzoq davom etadi.
Mijozlar va serverlar
Tarmoqlarda server va mijozning aloqalari muhim ahamiyatga ega. Server - bu veb-sayt, media-fayl yoki chat dasturi kabi tarkib va ​​xizmatlarni o'z ichiga olgan kompyuter. Serverning yaxshi namunasi Google-ning qidiruv sahifasi uchun veb-saytni joylashtirgan kompyuterdir: http://www.google.com. Server ushbu sahifani ushlab turadi va so'ralganda yuboradi.
Mijoz - bu boshqa kompyuter, masalan, noutbuk yoki uyali telefon, tarkibni ko'rish, yuklab olish yoki undan foydalanishni talab qiladi. Mijoz ma'lumot almashish uchun tarmoq orqali ulanishi mumkin. Masalan, veb-brauzeringiz bilan Google qidiruv sahifasini so'raganda, sizning kompyuteringiz mijozdir.
Quyidagi misolda ikkita kompyuter chekilgan kabel bilan ulangan. Ushbu kompyuterlar bir-birlarini ko'rishlari va kabel orqali aloqa qilishlari mumkin. Mijoz kompyuter server kompyuteridan veb-sayt so'raydi. Veb-sayt serverdan etkazib beriladi va mijozning veb-brauzerida namoyish etiladi.

Ko'pgina so'rovlar va tarmoqlarda tarkibni etkazib berish mijozning server munosabatlariga o'xshash yoki shunga asoslangan. Tarmoqda server deyarli hamma joyda joylashgan bo'lishi mumkin va agar mijozning manzili bo'lsa, u serverdagi tarkibga kirishi mumkin.
Faoliyat: Mijoz va server munosabatlarining haqiqiy hayotiy misoli nima?
Mijoz: _________________
Server: _________________
Misol:
mijoz: sizning mashinangizdagi radio qabul qilgich
server: radiostansiya
IP-manzillar
Ma'lumotlarni tarmoq orqali yuborish va yo'naltirish uchun kompyuterlar yo'nalishlar va kelib chiqish joylarini aniqlay olishlari kerak. Ushbu identifikatsiya IP-Internet-protokol-manzil. IP-manzil - bu nuqta bilan ajratilgan 1 dan 254 gacha bo'lgan to'rtta raqamlar to'plami. IP-manzilga misol 173.194.43.7.
IP-manzil ko'cha manziliga o'xshaydi. Manzilning ba'zi qismlari bino dunyoning qaysi qismida joylashganligini tasvirlaydi, boshqa qismi uni shtat yoki shaharga qisqartiradi, so'ngra o'sha shtat yoki shahar ichidagi maydonni, keyin ko'chada joylashgan joyni tasvirlaydi.
Quyida biz 192.168.1 ko'chasini ko'rishimiz mumkin. Uchta uy:

Ushbu uylarning har biri uchun to'liq manzillar: 192.168.1.20, 192.168.1.21 va 192.168.1.22.
Turli xil tasniflar yoki IP-manzillar turlari mavjud. Tarmoq umumiy bo'lishi mumkin yoki xususiy bo'lishi mumkin. Umumiy IP-manzillarga Internetning istalgan joyida kirish mumkin. Shaxsiy IP-manzillar mavjud emas va aksariyati odatda umumiy IP-manzilga ega bo'lgan qurilmaning orqasida yashiringan.
Bu erda biz misolni ko'rishimiz mumkin - umumiy IP-manzillari bo'lgan ikkita binoli ko'cha - bu butun Internetga ko'rinadigan manzillari bo'lgan kompyuterlarni aks ettiradi. Ushbu binolar dunyoning istalgan nuqtasida bo'lishi mumkin, ammo ularning manzillari to'liq, shuning uchun biz ularning qaerdaligini aniq bilamiz va ularga xabar yuborishimiz mumkin.

Odatda ommaviy va xususiy IP-manzillardan qanday foydalanilishini misolini ko'rish uchun 192.168.1 ko'chasini yana bir ko'rib chiqamiz. Ko'chada yangi bino bor. Ushbu bino umumiy IP-manzilga va shaxsiy IP-manzilga ega. Qolaversa, Internetning qolgan qismini ko'chadagi manzillarga xabarlarni ko'rish va uzatishni taqiqlovchi to'siq ham mavjud.

Pochta binosi Internet va ko'cha o'rtasida harakatlanadigan xabarlarni boshqaradi, ko'chadan chiqib ketgan xabarlarni kuzatib boradi va qaytib kelgan xabarlarni kerakli uyga yo'naltiradi. Ko'chada 192.168.1.1, Internetda 74.10.10.50 manzillari bor.
Faoliyat: Kompyuteringizga va tarmoqqa tayinlangan IP-manzillarni toping.
Sizning kompyuteringiz uchun IP-manzil nima? ____________________
Http://ip.mayfirst.org/ saytiga tashrif buyuring
va u xabar bergan IP-manzilni yozing: ____________________
Bu raqamlar bir xil yoki farq qiladimi? Nima uchun?
Tarmoq markazlari va kalitlari
An'anaga ko'ra, kompyuterlar bir-biriga kabellar yordamida ulanadi - tarmoq yaratish. Kabel ko'pincha "Ethernet" dir, u plastik ko'ylagi ichida to'rt juft simdan iborat. U jismonan telefon kabellariga o'xshaydi, lekin ko'proq ma'lumotlarni tashiy oladi.
Faqatgina kabellar va kompyuterlarning o'zi yaxshi tarmoq yaratolmaydi, shuning uchun dastlabki echimlardan biri tarmoq markazidan foydalanish edi. Kompyuterdan chekilgan kabellar velosiped g'ildiragining markaziga o'xshash qurilmaga ulanadi - bu erda barcha spikerlar markazda birlashadi.
Hub qanday ishlashiga misol quyida keltirilgan. A kompyuteri B kompyuteriga xabar yubormoqchi. Ethernet kabeli orqali xabarni markazga yuboradi, so'ngra markaz barcha ulangan kompyuterlarga xabarni takrorlaydi.

Ko'p kompyuterlar xabarlarni yuborayotgan bo'lsa, ular bir vaqtning o'zida xabarlarni yuborish va jo'natish va uyadan chalg'itishi mumkin bo'lganligi sababli, hubdan foydalanadigan tarmoq sekinlashishi mumkin. Ushbu muammoni hal qilish uchun tarmoqlar kalit deb nomlangan boshqa qurilmadan foydalanishni boshladi. Kiritilgan barcha xabarlarni takrorlash o'rniga kalit faqat xabarni mo'ljallangan manzilga yuboradi. Bu markazning keraksiz takrorlanishini yo'q qiladi.
Kalit yordamida A kompyuter B kompyuterga xabar yuboradi - boshqa kompyuterlar xabarni ko'rmaydilar. Ushbu kompyuterlar bir vaqtning o'zida boshqa xabarlarni aralashmasdan yuborishlari mumkin.

Kalitlarning cheklanishi bor, lekin ular faqat to'g'ridan-to'g'ri ularga ulangan uskunalarning manzillari haqida bilishadi. Shunday qilib, siz xabarlarni faqat oz sonli qurilmalarga yuborishingiz mumkin - shu bilan birga kalitda ko'plab portlar mavjud! Agar sizga boshqa tarmoqdagi kompyuterga xabar yuborishingiz kerak bo'lsa, uni yo'riqnoma orqali yuborishingiz kerak bo'ladi, biz buni keyin muhokama qilamiz.
Routerlar va xavfsizlik devorlari
Routerlar tarmoqdagi og'ir ishlarning aksariyatini bajaradilar - ular tarmoqdagi barcha xabarlar va tashqi tarmoqlarga xabarlarni uzatish yoki qabul qilish to'g'risida qaror qabul qilishadi. Uchta asosiy funktsiya mavjud:
Alohida va ko'prik
Routerlar tarmoqlarni bo'limlarga ajratadilar yoki yuqoridagi misolda ko'rib turganimizdek turli xil tarmoqlarni birlashtiramiz - 192.168.1 ko'chasining xususiy tarmog'i Internetga ochiq IP-manzil bilan ulanadi.
IP-larni tayinlang
Ular IP-manzillarni tayinlashlari mumkin. 192.168.1 ko'chasi misolida, ko'chada yangi uy qurilsa, u uyning keyingi eng yuqori raqamini oladi. Routerlarga nisbatan ular DHCP-Dynamic Host Configuration Protocol-dan foydalangan holda IP-manzillarni tayinlashadi.
Xavfsizlik devori va himoya qilish
Ular xabarlarni filtrlashi yoki foydalanuvchilarni shaxsiy tarmoqlardan chetlashtirishi mumkin. Ko'pgina routerlarda xavfsizlik devori o'rnatilgan. Bu keraksiz xabarlarni tarmoqning ichki qismidagi yoki shaxsiy qismidagi kompyuterlarga etib bormaydigan dasturiy ta'minot funktsiyasi.
192.168.1 ko'chasini va butun pochta uchun umumiy manzil bo'lganida biz kiritgan pochta aloqasi binosini yana bir ko'rib chiqamiz. Ma'lum bo'lishicha, ushbu pochta xizmati binosi yo'riqnoma vazifasini bajaradi.

Bunday holda, pochta xizmati binosi Internetning qolgan qismi o'rtasida umumiy manzili va shaxsiy manzillari bo'lgan ko'chadan foydalangan holda xabarlarni yo'naltiradi.
Ta'riflar
DHCP — Dinamik Xost Konfiguratsiya Protokoli
U cheklangan kompyuterga, noutbukga va telefonlarga o'xshash mijoz qurilmalariga, chekilgan tarmoqqa ulanganda yoki simsiz tarmoqlarga ulanganda IP-manzillarni tayinlaydi.
Ethernet
Tarmoq protokolining bir turi - bu kompyuterlarni, kalitlarni va marshrutizatorlarni bir-biriga ulash uchun ishlatiladigan kabel va ulanish turlarini belgilaydi. Ko'pincha Ethernet kabellari 5 yoki 6 toifali bo'lib, telefon kabellariga o'xshash o'ralgan simli simlardan iborat.
Hub
Qabul qilingan trafikni barcha ulangan qurilmalarga takrorlaydigan tarmoq qurilmasi.
Kommutator
Qabul qilingan trafikni ma'lum bir ulangan qurilmaga, masalan bitta statsionar kompyuterga yoki noutbukga yuboradigan tarmoq qurilmasi.
Router
Turli xil tarmoqlar o'rtasida ko'prik o'rnatadigan, ular o'rtasida qanday trafik o'tkazilishini aniqlaydigan va tarmoqdagi boshqa funktsiyalarni bajaradigan, masalan, IP-manzillarni belgilaydigan tarmoq qurilmasi.
Xavfsizlik devori
Odatda yo'riqnoma tomonidan bajariladigan funktsiya, bu tarmoqlar orasidagi trafikni filtrlaydi va ularni shovqin yoki hujumlardan himoya qilishi mumkin.
Download 219,53 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish