O‘zbekiston – yagona Vatan Bajardi: Ashirova Barno 1-29 guruh



Download 1,31 Mb.
Sana18.10.2019
Hajmi1,31 Mb.
#23787
Bog'liq
Barno

O‘zbekiston – yagona Vatan

Bajardi:Ashirova Barno 1-29 guruh


Vatan tuyg`usi bu Vatanni anglash har bir umr davom etadigan uzluksiz jaroyondir. Biz har gal o`lkamiz bahori, yozi, kuzi va qishiga ro`baro` kelganda, uning tog`-u toshlari, daryo-yu o`rmonlari, bepoyon dalalari, tarixiy obidalari, obod shahar-u qishloqlarini ko`rganda, ko`nglimizda yangi-yangi tuyg`ular paydo bo`ladi.

Shuning uchun inson o`z atrofidagi narsa-hodisalar bilan doim muloqotda bo`ladi. Ana shu muloqot uning tuyg`ularini boyitadi, tasavvurlarini kengaytiradi.



Inson o`z Vatani bilan ham bir umr muloqotda bo`lib yashaydi. Eng quvonchli yoki qayg`uli damlarida ota-onasini eslagani kabi Vatanni ham yodga oladi.Ona yurtining xursandchilik yoki tashvishli kunlari uchun o`zini burchli deb biladi.

Albatta har bir xalq o`zining milliy tarixni boshqa xalqlar tarixdan kam deb bilmaydi. Lekin har bir xalq tarixining qadimiyligi va buyukligini belgilashda uning o`zi tomonidan berilgan baho emas, balki dunyoda umume`tirof etilgan bir qator omillar alohida o`rin tutadi. Bular- o`sha xalq yashayotgan zaminda odamzodning paydo bo`lishi bilan bog`liq eng ko`hna manzilgohlarning mavjudligi; ilk sivilizatsiya, ya`ni madaniy taraqqiyotning paydo bo`lishi bilan bog`liq yodgorliklarning borligi,

  • Albatta har bir xalq o`zining milliy tarixni boshqa xalqlar tarixdan kam deb bilmaydi. Lekin har bir xalq tarixining qadimiyligi va buyukligini belgilashda uning o`zi tomonidan berilgan baho emas, balki dunyoda umume`tirof etilgan bir qator omillar alohida o`rin tutadi. Bular- o`sha xalq yashayotgan zaminda odamzodning paydo bo`lishi bilan bog`liq eng ko`hna manzilgohlarning mavjudligi; ilk sivilizatsiya, ya`ni madaniy taraqqiyotning paydo bo`lishi bilan bog`liq yodgorliklarning borligi,
  • ushbu zaminning milliy davlatchilik va yuksak sivilizatsiya an`analariga boyligi; dunyo tarixida butun bir davrni tashkil etadigan, jahon taraqqiyotiga beqiyos ta`sir ko`rsatgan, nafaqat milliy, balki umumbashariy ahamiyatga ega bo`lgan ulkan voqealar, buyuk shaxslar, noyob osori atiqalar hamda muqaddas ziyoratgohlarning ko`pligi va boshqalar .

Savollar

  • Mustaqillik davrida qanday ma’naviy qadriyatlar tiklangankigini bilasiz ?
  • Yangi jamiyat qurishda qanday imkoniyatlardan foydalanilyapti ?
  • Biz qanday zaminda yashayapmiz ?
  • 1993 – yilning sentabrida Respublika Oliy kengashi sessiyasida neft mahsulatlari haqida qanday fikirlar bildirildi
  • O’zbekiston Respublikasining Davlat Madhiyasini kim yazgan

Undosh tovushlar tasnifi.

  • Hozirgi o‘zbek adabiy tilida 24 ta undosh tovush bor: b, v, g, d, j (joy so‘zidagi kabi) j (j: jurnal so‘zidagi kabi) z, y, k, l, m, n, ng (tong so‘zidagi kabi) p, r, s, t, f, x, ch, sh, q, g‘, h.Undosh tovushlar un paychalarining harakati (taranglashish) holatiga va og‘iz bo‘shlig‘ining qayerida to‘siqqa uchrashiga, faqat shovqindan iborat bo‘lishi yoki ovozning shovqinidan ustunligiga qarab bir-biridan farqlanadi va shunga ko‘ra quyidagicha tasniflanadi: 1) hosil bo‘lish (artikulyatsiya) o‘rniga ko‘ra; 2) hosil bo‘lish (artikulyatsiya) usuliga ko‘ra; 3) ovoz va shovqinning ishtirokiga ko‘ra; 4) tovush paychalarining ishtirokiga ko‘ra.

Hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra undoshlar uch asosiy guruhga bo‘linadi: 1) lab undoshlari; 2) til undoshlari; 3) bo‘g‘iz undoshi. 1. Lab undoshlari bevosita lablar ishtirokida hosil bo‘ladigan tovushlar bo‘lib, ularga b, p, m, v, f undoshlari kiradi. Bu undoshlarning hosil qilishda lablar bir-biriga jipslashadi. Ba’zilari talaffuzida esa yuqori lab pastki tishlar bilan jipslashadi. Shunga ko‘ra, lab undoshlari, o‘z navbatida, 2 guruhni tashkil etadi: 1) lab-lab undoshlar: b, p, m, v, f (kuyov, pufak so‘zlarida); 2) lab-tish undoshlari: v, f (vazifa, fursat kabi o‘zlashma so‘zlarda uchraydi) . 2. Til undoshlari bevosita til ishtirokida hosil bo‘ladigan tovushlar bo‘lib, ularga quyidagilar kiradi: g, d, j (vijdon so‘zidagi kabi) j, (jo‘ja so‘zidagi kabi) z, y, k, l, n, ng (ong so‘zidagi kabi) r, s, t, x, ch, sh, q, g‘ (jami 18 ta).Bu undoshlar tilning qaysi qismida hosil bo‘lishiga ko‘ra bir-biridan farqlanadi. Masalan d, j, n undoshlari tilning old qismi bilan tish va milklar orasidak, g kabi undoshlar tilning orqa qismi bilan yuqori tanglay o‘rtasida; y undoshi tilning o‘rta qismi bilan yuqori tanglay o‘rtasida hosil bo‘ladi. Shunga ko‘ra, til undoshlari quyidagi 4 guruhga bo‘linadi:

  • Hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra undoshlar uch asosiy guruhga bo‘linadi: 1) lab undoshlari; 2) til undoshlari; 3) bo‘g‘iz undoshi. 1. Lab undoshlari bevosita lablar ishtirokida hosil bo‘ladigan tovushlar bo‘lib, ularga b, p, m, v, f undoshlari kiradi. Bu undoshlarning hosil qilishda lablar bir-biriga jipslashadi. Ba’zilari talaffuzida esa yuqori lab pastki tishlar bilan jipslashadi. Shunga ko‘ra, lab undoshlari, o‘z navbatida, 2 guruhni tashkil etadi: 1) lab-lab undoshlar: b, p, m, v, f (kuyov, pufak so‘zlarida); 2) lab-tish undoshlari: v, f (vazifa, fursat kabi o‘zlashma so‘zlarda uchraydi) . 2. Til undoshlari bevosita til ishtirokida hosil bo‘ladigan tovushlar bo‘lib, ularga quyidagilar kiradi: g, d, j (vijdon so‘zidagi kabi) j, (jo‘ja so‘zidagi kabi) z, y, k, l, n, ng (ong so‘zidagi kabi) r, s, t, x, ch, sh, q, g‘ (jami 18 ta).Bu undoshlar tilning qaysi qismida hosil bo‘lishiga ko‘ra bir-biridan farqlanadi. Masalan d, j, n undoshlari tilning old qismi bilan tish va milklar orasidak, g kabi undoshlar tilning orqa qismi bilan yuqori tanglay o‘rtasida; y undoshi tilning o‘rta qismi bilan yuqori tanglay o‘rtasida hosil bo‘ladi. Shunga ko‘ra, til undoshlari quyidagi 4 guruhga bo‘linadi:
  • 1) til oldi undoshlari: d, j, z, l, n, r, s, t, ch, sh
  • 2) til o‘rta undoshi: y
  • 3) til orqa undoshlari: k, g, ng (jang so‘zidagi kabi)
  • 4) chuqur til orqa undoshlari: q, g‘, x.

O’zbek tilida nachta tovush bor ?

  • O’zbek tilida nachta tovush bor ?
  • а) 30 b ) 29 c) 31
  • Nimalarni talaffuz qilamiz va eshitamiz ?
  • а) tovushlar b ) harflarni c) so’zlarni
  • Tovushlar yozuvda nimalar bilan ifodalanadi ?
  • а) harflari b) tovushlar c) so’zlar
  • O’zbek tilida nechta unli harf bor ?
  • а) 6 ta b) 23 ta c) 8 ta
  • O’zbek tilida nechta undosh tovush bor ?
  • а) 6 ta b) 23 ta c) 8 ta

Download 1,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish