O‘zbеkiston rеspublikasi


Yoshga doir pensiya tayinlash asoslari va uni miqdorini



Download 0,63 Mb.
bet2/70
Sana19.01.2017
Hajmi0,63 Mb.
#654
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70
BBK 65.272ya722

ISBN 978-9943-13-308-2 © «IQTISOD-MOLIYA», 2010

Тaqr izchilar: H.P. Vohidov — yuridik fanlari nomzodi,

falsafa fanlari doktori, professor;

N.Saydalixo‘jayeva — pedagogika fanlari

nomzodi, dotsent



65.272

Tojiboyeva O.A.



Aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish. Kasb-hunar

kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma / O.A. Tojiboyeva,

N. Baratova, Sh.H. G‘aniyev; O‘zR oliy va o‘rta maxsus

ta’lim vazirligi, O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi.

– T.: «IQTISOD-MOLIYA», 2010. -128 b.

Baratova N., G‘aniyev Sh.H.



T60

3

KIRISH

Mustaqillik yillarida O‘zbekiston davlati tomonidan amalga oshirilayotgan

kuchli ijtimoiy siyosatni mamlakatimiz aholisiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish

sohasida amalga oshirilgan islohotlar, imtiyoz va yangiliklarning tobora

demokratlashib, insonparvarlik tamoyillariga asoslanib barqaror rivoj

topayotgani bilan izohlash mumkin.

Bugungi kunda mamlakatimizda davlat byudjeti xarajatlarining 50 %idan

ko‘proq qismi ijtimoiy ehtiyojlar uchun sarflanayotgani diqqatga sazovordir.

Shunday ekan, bozor munosabatlari avj olib borgani sari aholini ijtimoiy

ta’minlashga oid munosabatlarni huquqiy tartibga solish samaradorligini

oshirish zarurati oshib borishi tabiiy.

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida ham fuqarolarning ijtimoiy

ta’minot olishga bo‘lgan huquqlari mustahkamlab va kafolatlab qo‘yilgan.

Jumladan, Konstitutsiyamizning 39-moddasida shunday deyiladi: «Har

kim qariganda, mehnat layoqatini yo‘qotganda va boquvchisidan mahrum

bo‘lganda va qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda ijtimoiy ta’minot olish

huquqiga ega.

Pensiyalar, nafaqalar, ijtimoiy yordam turlarining boshqa turlari rasman

belgilab qo‘yilgan tirikchilik uchun zarur eng kam miqdordan oz bo‘lishi

mumkin emas»1.

Aholini ijtimoiy himoya qilish siyosati konstitutsiyaviy tamoyillarga

asoslangan holda boqimandalik va davlatning yalpisiga ijtimoiy ta’minlashidan

aholining ijtimoiy yordamga haqiqatan ham muhtoj bo‘lgan real zaif

qatlamlarini (pensionerlar, nogironlar, yetim-yesirlar, ko‘p bolali oilalar

va b.) aniq yo‘naltirilgan (manzilli) tarzda qo‘llab-quvvatlashga o‘tishga

asoslangan holda yanada rivojlantirilishi lozim2.

Bugungi kunda Prezidentimiz I.A.Karimovning «Islohot islohot uchun

emas, balki inson va uning manfaatlari uchun xizmat qilmog‘i lozim

tamoyili ustuvorligini hayotiy qadriyatga aylantirmog‘imiz lozim» degan

ta’kidlari muhim amaliy ahamiyat kasb etib borayapti.

Bu borada aholining ijtimoiy ta’minot sohasidagi huquqiy ong va

madaniyat darajasini oshirish, ularni mazkur sohaga oid qonunchilik bazasi,

1 O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, - T: «O‘zbekiston» NMIU, 2009- y.

2 Tursunov Y. Ijtimoiy ta’minot huquqi. (Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv

qo‘llanma). - T: «O‘qituvchi» NMIU, 2005- y. B-6.

4

shuningdek amalga oshirilayotgan islohotlar, imtiyoz va yangiliklardan



xabardor qilishning mukammal mexanizmini ishlab chiqish masalasi

hanuzgacha dolzarbligicha qolmoqda.

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan 1997-yil 27-avgustda

qabul qilingan «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi»da zamonaviy kadrlar

tayyorlash vazifasi muvaffaqiyatli bajarilishini ta’minlashning muhim tarkibiy

qismi, asosiy vositalaridan biri sifatida bugungi kunning ruhiga va talablariga

to‘la mos keluvchi darslik va o‘quv qo‘llanmalarini tayyorlash, chop etish

ular bilan o‘quvchi-talabalarni qurollantirish vazifasi belgilab berilgan.

Yuqorida zikr etilgan dastur talablarini inobatga olgan holda barcha fan

sohalari kabi yurisprudensiya (shuningdek, «Aholiga ijtimoiy yordam

ko‘rsatish» sohasiga oid) yo‘nalishi bo‘yicha ham bir qancha darslik va

o‘quv qo‘llanmalari hamda boshqa yordamchi adabiyotlar chop qilindi.

Bu borada Y.Tursunov, A.Xayitov, M.Ziyadullayev, F.P.Hojiyeva,

A.A.Hasanov, R.U.Mamajonova kabi huquqshunoslar tomonidan bir qancha

o‘quv qo‘llanmalari chop etilganligi quvonarli hol, albatta.

Shuni e’tiborga olish lozimki, aynan «Aholiga ijtimoiy yordam

ko‘rsatish» sohasi bo‘yicha kasb-hunar kollejlarining tibbiy ijtimoiy yordam

yo‘nalishi (3760106) da tahsil oluvchi o‘quvchi-talabalariga mo‘ljalangan

hamda mazmuni bir muncha soddalashtirilgan, qonunlar sharhi bayon

etilgan, darslarni amaliy mashg‘ulotlar bilan birgalikda olib borish nazarda

tutilgan o‘quv qo‘llanmalari yetarli emas.

Kitob besh bo‘limdan iborat bo‘lib, birinchi bo‘limda aholiga ijtimoiy

yordamni tashkil etish tushunchasi va tizimi, ikkinchi bo‘limda esa ijtimoiy

muhofaza tizimi tushunchasi, mazkur sohaning tuzilishi va vazifalarining

nazariy asoslari va asosiy yo‘nalishlari berilgan.

Uchinchi bo‘limda davlat va davlatdan tashqari ijtimoiy muhofaza

mablag‘lari manbalari haqida, to‘rtinchi bo‘limda qariyalar, yolg‘iz keksalar

va nogironlarga tibbiy va ijtimoiy muhofaza ko‘rsatish haqida keng va atroflicha

ma’lumotlar berilgan.

Mazkur o‘quv qo‘llanma «Aholiga ijtimoiy yordam ko‘rsatish» sohasiga

oid boshqa manbalardan o‘zining ravonligi, soddaligi, ma’ruzalarning ilg‘or

pedagogik texnologiyalarga asoslangan holda ishlab chiqilgan amaliy

topshiriqlar (masalalar) va o‘quvchi-talabalar bilimini baholashga qaratilgan

maxsus test savollaridan tarkib topganliligi bilan ajralib turadi.

Ushbu o‘quv-qo‘llanma haqidagi o‘z foydali taklif va mulohazalarini

bildirgan o‘quvchilarimizga minnatdorchiligimizni bildiramiz.

5


Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish