Oddiy shakllar. Oddiy ikki va uch qismli shakllar

10-Ma`ruza.

Mavzu: Oddiy shakllar. Oddiy ikki va uch qismli shakllar.

Reja:

1. 
   Oddiy ikki qismli shakl.
   
2. 
   Oddiy uch qismli shakl.
   

Tayanch so’zlar: gomofonik, polifonik shakl, davriya, jumla, kvadratlilik, strukturali davriylik, strukturaning davriyligi, jamlash, parchalash, mustaqil shakl, oddiy ikki, uch qismli shakl.

Ikki davriyadan iborat bo’lgan shakl oddiy ikki qismli shakl deb ataladi.

Ikki qismli shaklda ikki davriyaning aloqasi mexanik tarzda bo’lishi mumkin emas; ularning bir butunligi albatta shartli ravishda bo’ladi.

Mavzu jihatdan olganda birlikka quyidagicha erishiladi:

1) takrorlash vositasida, ko’proq birinchi qismdan olingan materialning ikkinchi qism oxirida;

2) bunga birinchi qismdan olingan elementlar ikkinchi qismda to’g’ridan-to’g’ri takrorlanmagan vaqtda har ikkala qismdagi shakllarning umuman bir tipda bo’lishi orqali erishiladi.

Murakkab davriyada ham qismlarning’ mavzu jihatdan yaxlitligi kuzatiladi. Uning ikki qismli shakldan asosiy farqi shundaki, har ikkala jumla unda boshlanish qismlarida bir-biriga o’xshash bo’ladi, ikki qismli shaklda esa har ikkala davriyaning boshlanishi har xil bo’ladi va bunda ko’p-roq ularning tugallanish qismlarida o’xshashlik kuzatiladi. Ikki qismli shaklning davriyalarida har ikkala jumlaning bir-biriga o’xshab qolishi kamdan-kam uchraydigan hodisadir.