Nil ﻞﻴﻨﻟا Tavsif

---

Nil

Nil (hozirgi misrliklar tilida — AlBahr; lot. Nilus, yun. Ntilos) — Afrikadagi dare, Ruanda,

Tanzaniya, Uganda, Sudan, Misr hududlaridan oqadi. Dunyoda eng uzun, uz. 6671 km,

havzasining maydoni 2870 ming km². Daryoning bosh irmogʻi Sharqiy Afrikadagi Virunga

togʻlaridan Katera nomi bilan boshlanib, Viktoriya koʻliga kelib quyiladi. Daryo mazkur koʻldan

Viktoriya-Nil nomi bilan oqib chiqadi. Soʻng Koga va Albert koʻllaridan oʻtgach, dastlab Albert-

Nil, soʻngra Bahr ulJabal deb ataladi. Yassitogʻ chegarasida koʻplab ostona va sharsharalar

(Merchison va boshqalar) hosil qilgan. Sudan tekisligida vodiysi bot-qoqlangan, bu qismida

daryo juda se-kin oqadi. Suvining katta qismi bugʻlanishga sarf boʻladi. N. chapdan Bahr ul-

Gʻazal va Bahr ul-Arab daryolari bilan qoʻshilgach, Oq Nil (Bahr ul-Abʼyaz) deb ataladi va

Hartum shahrigacha chala choʻl va choʻl zonasidan oqadi. Oʻngdan Asva, Sabat, Koʻk Nil

(Bahr ul-Azraq), Atbara kabi oʻnlab irmoqpar qoʻshilgan joydan N. nomini olgan. Keyingi

3000 km li masofada, yaʼni N. Oʻrta dengizga quyilguncha unga bironta ham irmoq kelib

qoʻshilmaydi. Oʻrta dengizga maydoni 24 ming km² ga .teng delta hosil qilib quyiladi.

Deltasida katta va kichik juda koʻp tarmoqlarga boʻlingan koʻllar mavjud. Daryo suvining bir

qismi Ibrohimiya kanali va Yusuf tarmogʻi or-qali Birkat-Karun koʻliga quyiladi. N.dan

chikarilgan Ismoiliya kanali Suvaysh kanali sohilidagi aholi pun-ktlarini, Mahmudiya kanali

Iskanda-riya shahrini chuchuk suv bilan taʼminlaydi.

---