Mundarija
Kirish
Asosiy qism:
1)
Investitsiya
dasturining mohiyati, ahamiyati, uni shakllantirishning asosiy
tamoyillari va ustuvor yo'nalishlari.
2)
Investitsiya dasturining tarkibi va uni shakllantirish bosqichlari.
3)
Investitsiya dasturining amalga oshirilishi monitoring.
4)
Investitsiya dasturi loyihalarini ko'rib chiqish tartibi.
5)
Davlat investitsiya dasturlariga misollar.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
KIRISH
Mustaqillikka erishish va iqtisodiyotni rivojlantirishning bozor yo'lini
tanlanishi xalq xo'jaligida tub tarkibiy o'zgarishlarni amalga oshirishni talab qiladi.
Yuqorida qayd etilgan tadbirlarni amalga oshirish o'z navbatida katta miqdorda
moddiy, moliyaviy, intellektual resurslarning manbalarini izlash, shakllantirish va
umuman, O'zbekiston uchun yangi va qulay bo'lgan
investitsiyaviy faoliyatni
yo'lga qo'yishni taqozo etadi.
Davlat hozirgi sharoitda ushbu jarayonning rivojlantirishga qaratilgan qator
muhim chora-tadbirlarni muntazam amalga oshirib kelmoqda, xususan, investitsiya
faoliyatining huquqiy asoslari ishlab chiqildi. Xorijdan jalb qilinadigan
investitsiyalar uchun turli kafolatlar beruvchi qonun va me'yoriy hujjatlar yaratildi
hamda ular bozor iqtisodiyotining rivojlana borishi bilan takomil- lashtirilmoqda.
Iqtisodiyotda tarkibiy o'zgarishlar investitsiya faoliyatiga yangicha
yondashishni taqozo etmoqda. Bunday yondashuv quyidagi qoidalardan kelib
chiqadi:
•
investitsiya jarayonini faollashtirish, investitsiya resurslarini iqtisodiyotning
ustivor sohalariga yo'naltirish;
•
investitsiya
jarayoniga korxonalar, tashkilotlar, aholi jamg'ar- malarini
to'laroq jalb etish va undan respublikaning iqtisodiy- ijtimoiy muammolarini hal
qilishda foydalanish;
•
chet el kapitalining kirib kelishi uchun qulay investitsiya muhitini yaratish.
Investitsiya dasturlarining moliyalashtirish imkoniyatlari
markaz- lashgan
manbalarning chegaralanganligi uchun kapital mablag'lardan foydalanish
yo'nalishiga jiddiy ta'sir ko'rsatmoqda. Budjet hisobidan birinchi navbatda ijtimoiy
sohani moliyalashtirish uchun foydalanil- moqda. Ishlab chiqarishni rivojlantirish
avvalo korxona va tashkilot- larning o'z mablag'larini safarbar qilish bank krediti
hisobiga amalga oshirilmoqda.
Investitsiyani moliyalashtirish asosan mamlakatdagi iqtisodiy siyosat,
qonunchilik, investitsiyani jalb qilish
infratuzilmasining rivoji, darajasi va
mamlakatning iqtisodiy ahvoliga bog'liq bo'ladi.
Investitsiya faoliyatini rivoji uchun mazkur omillarni ilmiy tahlil qilish
lozim. Bu tahlil mablag'lar yo'nalishining eng maqbul usulini tanlash va kelajakda
har bir hududga mos keladigan investitsiya siyosatini belgilash imkoniyatini
beradi. Iqtisodiy o'sishga erishishda nafaqat investitsiya hajmini ko'paytirish, balki
ularning yo'nalishlari va tuzilmalarini to'g'ri tanlash ham muhim ahamiyat kasb
etadi. Investitsiyalash uchun shunday ishlab chiqarish
turlari va korxona- larni
tanlash lozimki, ular tezda o'zini qoplab, yuqori darajada iqtisodiy va texnologik
samara bera olishlari kerak.
Iqtisodiyotni erkinlashtirish bosqichida iqtisodiy o'sishni jadallashtirish
uchun investitsiyaning hajmini keskin ko'paytirish lozim bo'ladi. Hozirgi
bosqichda mablag'lar yetishmovchiligini hisobga olib,
nodavlat investitsiya
manbalarini topish va har tomonlama qo'llab-quvvatlash maqsadga muvofiq
bo'ladi.
Xalqaro moliya institutlarining valuta-kredit liniyalaridan foydalanish,
lizingni rivojlantirishga yo'naltirilgan ishlar va boshqalar investitsiyalarning
moliyalashtirish amaliyotiga jiddiy o'zgartirishlar kiritadi. Investitsiyalashning
bozor
mexanizmlarini joriy etish, bevosita xorijiy investitsiyalar, kreditlarni jalb
qilish, moliya bozori orqali investitsiya manbalarining shakllantirishni
kengaytirish, noan'anaviy moliyalashtirish usullaridan foydalanish amaliyotini
chuqur, atroflicha tadqiq etish va ularni umumlashtirish
zaruratini kun tartibiga
qo'yadi.
Investitsiya faoliyatini samarali tashkil qilishda hali qal qilinishi zarur
bo'lgan qator vazifalar borki, ular mavjud qonun va me'yoriy hujjatlardan to'g'ri
foydalanadigan va umuman, investitsiyalardan samarali foydalanish bo'yicha
kadrlarni tayyorlash ularning malakasini muntazam oshirishni talab qilmoqda.
Mazkur soha uchun malakali kadrlarni tayyorlashni tubdan yaxshilash va sifatini
oshirishda, ayniqsa kasb-hunar kollejlari o'quvchilariga mo'ljal-
langan darsliklar,
o'quv-uslubiy qo'llanmalarning yetishmasligi ma'lum qiyinchiliklarni yuzaga
keltirmoqda.
Ushbu o'quv qo'llanma aynan kasb-qunar kollejlarining o'quv- chilari uchun
mo'ljallangan bo'lib, ularga investitsiyalar mohiyati, manbalari, investitsiyalarni
tashkil etish, samarali foydalanish yo'nalishlari haqida to'la bilim va ko'nikmalarni
beradi degan umiddamiz.