Mineral o‘G‘itlar va tuzlar kimyoviy texnologiyasi 112 11–mavzu: termik fosfat kislota ishlab chiqarish



Download 367,27 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/4
Sana27.06.2022
Hajmi367,27 Kb.
#710872
  1   2   3   4
Bog'liq
МУ ва ТКТ УУМ 6-семестр 2021-112-115



MINERAL O‘G‘ITLAR VA TUZLAR KIMYOVIY TEXNOLOGIYASI 
112 
11–mavzu: TERMIK FOSFAT KISLOTA ISHLAB CHIQARISH 
 
Reja: 
1.
Termik fosfat kislota olishning fizik-kimyoviy asoslari 
2.
Termik fosfat kislota ishlab chiqarish 
3.
Superfosfat kislota ishlab chiqarish 
 
Tayanch iboralar:
fosfor, termik fosfat kislota, termik fosfat kislota 
ishlab chiqarish, superfosfat kislota ishlab chiqarish.
 
1. Termik fosfat kislota olishning fizik-kimyoviy asoslari.
Termik fosfat kislota elementar fosforning oksidlanishi (yondirilishi) va hosil 
qilingan mahsulotlarni gidratlanishi natijasida olinadi. P
4
O
10
ning gidratlanishi 
bosqichma-bosqich meta-, di- va ortofosfat kislotalar hosil bo’lish bilan boradi: 
700
O
C da 
nP
4
O
10
+ 2nH
2
O = 4(HPO
3
)
n

450
O
C da 
4(HPO
3
)
n
+ 2nH
2
O = 2nH
4
P
2
O
7

230
O
C dan pastda 
2nH
4
P
2
O
7
+ 2nH
2
O = 2nH
3
PO
4

Gidratatsiyaning umumiy tenglamasi: 
P
4
O
10
+ 6H
2
O = 4H
3
PO
4
tenglama orqali ifodalanadi. 
1 kg fosforning yonishida ajraladigan issiqlik miqdori 23614 kj ni, gidratlanishi 
natijasida esa 3035 kj ( yoki 1 kg H
3
PO
4
ga 1017 kj) ni tashkil etadi. H
3
PO
4
ni 
mahsulot kislotasi konsentratsiyasigacha suv bilan suyultirilganda qo’shimcha 
miqdordagi issiqlik ajralib chiqadi. Texnik termik kislotada 73% dan kam bo’lmagan 
H
3
PO
4
bo’ladi. 
Termik fosfat kislota ikki: bir bosqichli va ikki bosqichli usullar bilan olinishi 
mumkin. Bir bosqichli usul pechdan chiqayotgan gazni (fosfor bug’larini oldindan 
kondensatlanmasdan) yoqish va hosil bo’lgan P
4
O
10
ni gidratlanishiga asoslangan. Bu 
usulning soddaligiga qaramay, kam qo’llaniladi, chunki pech gazi tarkibidagi fosfor 
bug’larining konsentratsiyasi oz bo’lganligi sababli uni qayta ishlashda juda yirik
katta o’lchamdagi jihozlar talab etiladi. Bundan tashqari, gaz tarkibidagi begona 
qo’shimchalar (chang) hosil qilinadigan kislotani ifloslantiradi. Bu usulning asosiy 
kamchiligi shundaki, fosfor pechi va fosfat kislota olish tizimlari bir vaqtda ishlashi 
talab etiladi. 
Termik fosfat kislota asosan ikki bosqichli usulda, ya’ni fosfor pechi 
tarkibidagi gazdan fosforni kondensatlash va so’ngra uni fosfat kislotaga aylantirish 
orqali ishlab chiqariladi. Bunda toza holdagi kislota olinadi va fosforning 



Download 367,27 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish