Mbt fanidan amaliy mashg’ulot misollari yechish uchun namunalar

MBT fanidan amaliy mashg’ulot misollari yechish uchun namunalar


1-misol. “Kutubxona” ma’lumotlar bazasining mantiqiy modeli


2-misol. Relatsion MBda “Talaba” nomli jadvalning idTalaba, TalabaFish, TalabaManzil, TalabaTelefon, TalabaYosh maydonlarini SQLning CREATE operatori yordamida hosil qiling

Ma'lumotlar bazasida jadvalni yaratish quyidagi sintaksisga ega bo'lgan CREATE TABLE operatori tomonidan amalga oshiriladi:

CREATE TABLE jadval_nome(spec, …)
Bu yerda spec turli xil sintaksislarga ega. Uning eng ko'p ishlatiladigan shakllari quyida muhokama qilinadi.
1. Jadval ustunining tavsifi
Ustun_nomi ma'lumot_turi [NULL]
Bu erda ustun_nomi - jadval ustunining nomi, va ma'lumotlar turi - SQL ma'lumotlar turlarida muhokama qilingan ma'lumot turlaridan biri uchun spetsifikatsiya. Ixtiyoriy NULL kalit so'z ushbu ustundagi katakchalar bo'sh bo'lishi mumkinligini anglatadi (ya'ni, hech qanday qiymatga ega emas).


Keltirilgan masalaning SQL kodi:

CREATE TABLE Talaba (

idTalaba INT(3) NOT NULL PRIMARY KEY,
TalabaFish VARCHAR(55) NOT NULL,
TalabaManzil VARCHAR(55) NOT NULL,
TalabaTelefon VARCHAR(15) NOT NULL,
TalabaYosh INT(2) NOT NULL
);
3-misol. Relatsion MBda “Talaba” nomli jadvalning idTalaba, TalabaFish, TalabaManzil, TalabaTelefon, TalabaYosh maydonlari mavjud. SQLning SELECT operatori idTalaba va TalabaFish maydonlarining qiymatini oling.

SELECT bayonoti bir nechta bandlardan (bo'limlardan) iborat:

1) SELECT qaytarilgan ustunlar ro'yxatini (mavjud va hisoblangan), ularning nomlarini, qaytarilgan to'plamdagi qatorlarning o'ziga xosligi bo'yicha cheklovlarni, qaytarilgan to'plamdagi qatorlar sonidagi cheklovlarni belgilaydi;
2) FROM boshqa bayonotlarda belgilangan operatsiyalarni bajarish uchun asosiy ma'lumotlar bazasini belgilaydigan jadval ifodasini belgilaydi;
3) WHERE FROM bandidan jadval ifodasi satrlariga cheklov o'rnatadi;
4) GROUP BY birlashtiruvchi funktsiyalar yordamida bir xil xususiyatga ega qatorlarni birlashtiradi
5) HAVING GROUP BY parametri bilan belgilangan guruhlar orasidan tanlaydi
6) ORDER BY qatorlarni saralash mezonlarini belgilaydi; tartiblangan satrlar murojaat qiluvchiga uzatiladi.