Mavzu: Mustahkamlash Maqsadlar: Ta`limiy



Download 0,75 Mb.
Sana26.06.2017
Hajmi0,75 Mb.
#16037
Mavzu: Mustahkamlash

Maqsadlar:

Ta`limiy: O`quvchilarga inson tabiatning bir bo`lagi ,shu bois, uni asrash insonning burchi ekanligi haqida ma`lumot berish.Har bir o`quvchida nima uchun yerni onalar nomi bilan bog`lab aytishimiz haqida tushuncha hosil qilish;

Tarbiyaviy:O`quvchilarning ekologik madaniyatini yuksaltirish,ona tabiatga daxldorlik hissini uyg`otish;

Rivojlantiruvchi: Tabiatga va uning ne`matlariga mehr uyg`otish, qadrlash va asrab-avaylashga o`rgatish;

Dars turi: noan`anaviy

Dars metodi: savol-javob,didaktik o`yinlar,suhbat.

Dars jihozi:kompyuter,mavzularga doir rasmlar, didaktik va tarqatma materiallar.

Darsning borishi:

Tashkiliy qism: salomlashish,

tozalikni tekshirish,

davomatni aniqlash,

O`qituvchi: - Salom aziz bolajonlarim,

Ko`zlari munchoqlarim!



O`quvchilar: Ko`ksimizda qo`limiz

Biz odobli bolamiz

Hurmat bilan hammaga

Doim salom beramiz.



O`qituvchi: Bir haftada yetti kun

Yetti kunda,yetti tun.

To`g`ri ayting bolalar,

Ayting bu kun qaysi kun.

(Navbatchining axboroti tinglanadi.)

Bugun hafta kunining

Oltininchisi bo`ladi.

Olloh ushbu kuniga

Katta nazar solibdi

Yaxshilik farishtasi

Yer yuzida qolibdi.

Barcha ezgu niyatlar

Ushbu kunning o`zida

Ijobat ham bo`libdi.



O`qituvchi: Darsimiz nima ekan?

O`quvchilar: Tabiat

O`qituvchi: Tabiat fanining shiori

O`quvchilar: Tabiat o`z onamiz

Uni jondan sevamiz.



O`qituvchi: Bugun hamma sog`lommi

Darsga to`liq tayyormi?



O`quvchilar: Ustoz bizlar sog`lommiz,

Darsga doim tayyormiz.



O`qituvchi: Aziz o`quvchilar endi uyga berilgan vazifani so`rab baholayman.

(Bahosi yo`q o`quvchilarni chiqarib “Kun va tun.Yil fasllari”mavzusini so`rayman va qo`shimcha savollar orqali savol-javob o`tkazib baholayman.)

O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Yer shari o`z aylanish o`qi atrofida to`liq bir marta aylanib chiqishiga ketadigan vaqt sutka deyiladi.

Yer sharining Quyosh yoritib turgan tomoni kun,orqa tomoni tun bo`ladi.O`z o`qi atrofida aylanish tufayli yer yuzida kun vat un almashinadi.

Yer sharining o`z o`qi atrofida aylanishidan kun va tun almashinadi.

Yer sharining Quyosh atrofida bir marta aylanib chiqishi uchun ketadigan

vaqt yil deb ataladi.

Yer sharining Quyosh atrofida bir tomonga og`gan holatda aylanishidan yil



fasllari hosil bo`ladi.

O`qituvchi: Bugun oddiy dars emas

Balki sinov darsidir

O`tib olsak sinovdan,

Bu hammaga yaxshidir.

Aziz o`quvchilar bugungi darsimiz mustahkamlash darsi bo`lganligi uchun II guruhga bo`linib shartlar asosida didaktik o`yinlar o`tkazamiz .Marhamat guruhlar o`z guruhingiz nomini ta`riflang.

I-guruh.Yomg`ir II-guruh.Kamalak

Ey, kamtarin yomg`irjon, Turfa rangli kamalak,

Menga juda yoqasan. Yomg`irdan so`ng chiqadi.

Quvnab-quvnab sho`x kuylab, Dillarni quvontirib,

Qay manzilga oqasan. Sochar rangin jilolar.

O`qituvchi: O`quvchilar bugun biz sizlar bilan maktabimiz raketasida koinotga sayohatga chiqamiz .Birinchi yulduzlarga sayohat qilamiz.Tayyormisiz.

O`quvchilar baravariga ha javobini berishadi.



O`qituvchi: Yulduzlar haqida nimalarni bilasiz?

Sevinch: Tunlari osmonda son-sanoqsiz yulduzlar ko`rinadi.Yulduzlar bizga mitti bo`lib ko`rinsada,aslida ularning har biri juda ulkan.Yulduzlarbizdan nihoyatda olisda olovdek yonib turgan shar shaklidagi ulkan osmon jismidir.Ulardan taralayotgan nurlar 1 sekundda 300000 km masofani bosib o`tadi.Eng yaqin yulduzning nuri bizga 4 yilda yetib keladi.

Rayxona: Agar diqqat bilan kuzatadigan bo`lsangiz, yulduzlar rang-barangdir.Ayrim yulduzlar oqish yoki ko`kimtir.Ular eng qaynoq yulduzlardir.

Laziz:Ayrim yulduzlar qizg`ish tusda bo`ladi.Bulutsiz tunda 3000 taga yaqin yulduzni ko`ra olishimiz mumkin.

O`qituvchi:Ko`rinadigan yulduzlar ortida ham son-sanoqsiz yulduzlar mavjud.Olimlar azaldan yulduzlarlarni o`rganishga qiziqqanlar.Buyuk alloma munajjim bobomiz kim?

Noila: Mirzo ulug`bek u Samarqandda maxsus inshoot-rasadxona qurdirgan.

Samarqandda bor deysiz mudom

Ey munajjim Ulug`bek bobom.

Fan ko`ksida yashaysiz mudom

Ardoqlaydi ko`xnayi jaxon.

O`qituvchi: Keyingi sayoxatimiz Quyoshga

Odina: Quyosh tunlari yog`du sochib turgan osmondagi yulduzlardan biridir.Yulduzlar qanday holatda bo`lsa,Quyosh ham shunday holatda bo`ladi.Quyosh sarg`ish rangli o`rtacha kattalikdagi yulduz hisoblanadi.Quyosh nuri yerga 8 minutda yetib keladi.Quyosh bizga eng yaqin bo`lgan yulduzdir. Quyosh sirtidagi harorat +6000 atrofida bo`ladi.

O`qituvchi:Raketada Quyoshga qanchada borish mumkin?

Odina: Quyoshga raketada 5 oyda yetib borish mumkin.Masofa esa 150 000 000 km ni tashkil etadi.

O`qituvchi: Quyosh atrofida nechta sayyora aylanib turadi?

d:\мои документы\мактаблар\дарс ишланмалар\tabiat\фото2143.jpg

Ravshan: 8ta sayyora aylanib turadi.1- Merkuriy-sayyoralarning eng kichigidir. Uning diametri Yernikidan deyarli 3 marta kichik.Sirtida tuproq yo`q.Sirti tosh va qumliklardan iborat.

Shaxzoda: Venera – Bu sayyora Yerdan biroz kichik.U yorqin yulduzdir. Bobokalonlarimiz uni Zuhro yulduzi deb yuritishgan.Venerada hayot yo`q.

Sarvar: Mars- diametri yernikidan 2 marta kichik.Uning tashqi ko`rinishi qizg`ish rangda.Sayyora sirti toshva qumliklardan iborat.sirtida tog`lar ko`p. Sayyorada

hayot yo`q.



Ruxshona – Yupiter: eng katta sayyora hisoblanadi.Uning diametric yernikidan 11 marta katta.Uning sirtida tog`lar va chuqurliklar yo`q.Sirti suyuq holatda bo`ladi.

Shaxzod : Saturn- ham ulkan sayyoradir.U yupiterdan biroz kichikroq.Saturn halqali sayyoradir.Uning halqalari turli qattiq jismlar va changlardan iborat.

Muxlisa: Uran – sayyorasi diametri Yernikidan 3 marta katta.Sirti vodorot,geliy, metan kabi gazlardan iborat.

Muxlisa: Neptun- Uran sayyorasidan biroz katta.Sirti suyuq holatdagi moddalardan iborat.Sirtidagi harorati – 200 C ni tashkil etadi.

(Keyin 8 ta sayyora Quyosh atrofida aylanishi ko`rsatiladi.)d:\мои документы\мактаблар\дарс ишланмалар\tabiat\фото2135.jpg



O`qituvchi: Kometa nima?

Anvar: Kometa- bu bosh va dumdan iborat bo`lgan Quyosh sistemasidagi osmon jismi kometa deb ataladi.Ularning uzunligi 200 million kmdan ortiq.

O`qituvchi: Ha boshi temir va toshdan, dumi esa gaz va changlardan iborat bo`lgan ulkan osmon jismi yerga katta tezlik bilan to`qnashsa yerga ta`sir ko`rsata olmaydi, chunki Yerning sirti havo bilan qoplangan.U havoda yonib ketadi.

O`qituvchi: Meteor nima ?

Temur: Havoda yonib,yorug` iz qoldiradigan osmon jismi meteor deb ataladi. Meteorlar kam hollarda yonib tugamasdan yerga tushadi. Yerga tushgan meteorlar meteoritlar deb ataladi.Ular asosan tosh, temir va boshqa moddalardan iborat.Yerni o`rab turgan havo bizni meteorlardan himoya qiladi.

O`qituvchi;Keyingi sayohatimiz Oyga .Qani Oy haqida nimalar bilasiz.

Muzaffar: Oy ona emish,bolasi yulduz,

Alla aytarmish oppog`im qunduz.

Ko`zim nurinisenga tutdimo

Otangday bo`l deb yo`ling tutdimo



O`qituvchi : Tabiiy yo`ldosh nima?

Ro`ziboy: Quyosh atrofida sayyoralar aylanib yurganidek, sayyoralarning atrofida ham osmon jismlari aylanadi.Sayyoralar atrofida doimiy aylanib yuradigan yirik osmon jismi tabiiy yo`ldosh deb ataladi.

Anvar: Oy yer atrofida 27 kun-u 8 soatda bir marta aylanib chiqadi.Uning diametric 3500 km,yani Yernikidan 4 marta kichik.Uning Yerdan uzoqligi 384 400 km gat eng. Oy ham shar shaklidadir.

Sevinch: Oyda hayvonlar ham,o`simliklar ham yo`q.Uning sirtida jonsiz tabiat hukm suradi. Oyda hayot uchun zarur bo`lgan havo ham,suv ham mavjud emas.Oyda kunduzi harorat +120 C,160 C bo`ladi.Oy yuzida havo yo`q.

O`qituvchi: (Slayt asosida ko`rsatib tushuntiradi)

Yerdan Oyning ko`rinishi turli holatda bo`ladi.

1.Hilol oy 2. Yarim oy 3.To`lin oy

O`qituvchi: Endi sayohat sizlarga yoqqan bo`lsa,ona yerga qaytamiz.Yer haqida nimalar bilasiz?

Noila: Yer-sharining diametric 12 800 km ni tashkil etadi.Ekvator uzunligi, ya`ni Yer sharining qoq o`rtasidan o`tkazilgan aylana 40 000 km gat eng.Yer sharining ichki tuzilishini 3 qismga ajratish mumkin.

O`qituvchi: To`g`ri Yer sharini uch qismga ajratish mumkin.1-qism – Yer sharining yadrosi.2-qism – Yer sharining mantiyasi. 3- qism – Yer po`sti. U turli moddalardantashkil topgan.Hamma jismlarning usti ham osti ham bo`ladi.Lekin Yer sharining usti ham ,osti ham yo`q.Yer sharining kichraytirilgan tasviri, ya`ni modeli globus deb ataladi.Globus shar degan ma`noni bildiradi.Dastlabki globuslardan birini buyuk alloma Abu Rayhon Beruniy yaratgan.Yarimshar shaklidagi bu globusning diametric 5 m ga teng bo`lgan.Oradan deyarli 500 yil o`tgandan keyingina ispan sayyohi Xristofor Kolumb Yer sharining orqa tomonidagi quruqlikni – Amerika qit`asini kashf etgan.

O`qituvchi : Sayhat sizga yoqqan bo`lsa ,endi sizlar bilan dam olish daqiqasini o`tkazamiz. Darsimizni o`qish darsiga bog`laganholda qizziq bir masalni tomosha qilamiz.

(Sahnaga ertakchi,tulki kiyimini kiygan o`quvchi,qarg`a chiqadi va “Qarg`a va Tulki masalini namoyish qilishadi.)



O`qituvchi: Mazza qilib dam olgan bo`lsangiz , qani menga aytingchi tulki qayerda yashaydi? U qanday yo`l bilan pishloqqa ega bo`ldi?

O`quvchi: U o`rmonda yashaydi va biz uni bilamizki u ayyor bo`ladi.

O`qituvchi: Juda ham to`g`ri, endi sizlarning topqirligingizni sinash uchun sport maydonchasiga boramiz.Darsimizni jismoniy tarbiya faniga bog`lagan holda “Bumerang” usulidan foydalanib savol-javob o`tkazamiz.Unga qadar guruh sardorlari doskada“Klaster “ usulida “Jonli va jonsiz “tabiatni ta`riflashadi.

Bumerang” o`yini :Bu o`yinda o`qituvchi savol berib qo`lidagi to`pni xoxlagan o`quvchiga otadi,o`quvchi savolga javob berib to`pni o`qituvchiga qaytaradi.

d:\мои документы\мактаблар\дарс ишланмалар\tabiat\фото2148.jpg

Baholash: G`olib guruhni ranli guldastalar orqali aniqlanadi.G`olib guruh va faol ishtirok etgan o`quvchilar rag`batlantiriladi va baholanadi.

d:\мои документы\мактаблар\дарс ишланмалар\tabiat\фото2150.jpg

Uyga vazifa : O`tilgan mavzularni takrorlash va “ona tabiat” mavzusida rasm ishlab kelish.

O`qituvchi: Ilmu odob,mehringizdan

Hurmatingiz yuksaldi.

Quvvat olib sehringizdan,

Darsimiz ham tugadi.



O`quvchilar: Har narsaga bordir sarhisob,

Har narsaning yakuni bordir.

Umrimizning o`zi bir kitob

Darsimizning yakuni bordir.



Xayr salomat bo`ling.


Download 0,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish