Mavzu: Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tasavvuri rivojlanishiga nutq nuqsonlarining ta'siri Mundarija Kirish I- bob. Tasavvur rivojlanishining ilmiy pedagogik va psixologik adabiyotlarda yoritilishi

Mavzu: Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tasavvuri rivojlanishiga nutq nuqsonlarining ta'siri
Mundarija
Kirish
I- bob. Tasavvur rivojlanishining ilmiy pedagogik va psixologik adabiyotlarda yoritilishi.
1.1 Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tasavvur xususiyatlari.
1.2 Kichik maktab yoshidagi nutq kamchiligiga ega o'quvchilarda tasavvurning o'ziga xosligi.
II-bob. Boshlang‘ich sinf о‘quvchilarida nutq kamchiliklarining о‘ziga xos xususiyatlari
2.1 Nutq kamchiligiga ega boshlang'ich sinf o'quvchilarni tasavvurini tekshirish metodikasi.
2.2 Nutq kamchiligiga ega boshlangich sinf o'quvchilsrining tasavvurini rivojlantirish(tavsiyalar).
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
Mamlakatimiz mustaqillikni qо‘lga kiritgan tarixan qisqa davr ichida bunday yuqori natijalarga erishishimiz respublika hukumati tomonidan istiqlolning dastlabki kunlaridanoq о‘zimizga xos va о‘zimizga mos iqtisodiy hamda ijtimoiy rivojlanish modeli yaratilganligi, ya’ni ustuvor yо‘nalishlarni aniq belgilab olishi bilan bog‘liqdir. Hukumatimiz tomonidan inson manfaatlarini kо‘zlash va himoyalash barobarida, jamiyatimizning ajralmas qismi bо‘lgan alohida yordamga muhtoj qatlamga jiddiy e’tibor qaratib kelinayotganini kuzatamiz.
Shuningdek Prezidentimiz Shavkat Miramonovich Mirziyoyev o`z nutqlarida shunday deydilar “Bizni hamisha o‘ylantirib keladigan yana bir muhim masala – bu yoshlarimizning odob-axloqi, yurish-turishi, bir so‘z bilan aytganda, dunyoqarashi bilan bog‘liq. Bugun zamon shiddat bilan o‘zgaryapti. Bu o‘zgarishlarni hammadan ham ko‘proq his etadigan kim – yoshlar. Mayli, yoshlar o‘z davrining talablari bilan uyg‘un bo‘lsin. Lekin ayni paytda o‘zligini ham unutmasin. Biz kimmiz, qanday ulug‘ zotlarning avlodimiz, degan da’vat ularning qalbida doimo aks-sado berib, o‘zligiga sodiq qolishga undab tursin. Bunga nimaning hisobidan erishamiz? Tarbiya, tarbiya va faqat tarbiya hisobidan.”
Ushbu maqsadni amalga oshirish borasida olib borilayotgan islohotlar uzluksiz ta’limning ajralmas qismi bо‘lgan maxsus ta’lim tizimini ham bevosita qamrab oladi. Bugungi kunda yoshlarimizni har jihatdan mukammal, barkamol, keng dunyoqarashga, ijodiy tafakkur, intellektual salohiyatga ega bо‘lgan shaxslar etib tarbiyalashimiz zarur.
Ta’lim respublikamizning ijtimoiy taraqqiyotida ustuvor deb e’lon qilingan, demak, О‘zbekistonimizning kelgusi rivojlanishiga о‘zining munosib hissasini qо‘sha oladigan har tomonlama yetuk, barkamol insonni tarbiyalash hozirgi kunning eng muhim vazifasi sanaladi.
Kichik yoshdagi bolalar nutqining rivojlanishi avvalom bor markaziy va pereferik nutq apparatining me’yorda rivojlanishiga bog‘liq. Shuning bilan birga bu jarayon bolani о‘rab turgan nutqiy muhitga (ya’ni oiladagi muhitga) hamda nutq mazmunini о‘zlashtirishga qaratilgan pedagogik ta’sirlarga tо‘g‘ridan-tо‘g‘ri bog‘liq.
Garchi nutqning tо‘g‘ri tarkib topishi atrofdagilar nutqiga, nutqiy tajriba, tо‘g‘ri nutq muhiti va ta’lim-tarbiyaga bog‘liq bо‘lsa-da, ba’zi sabablar tufayli bola nutqi tо‘g‘ri rivojlanmaydi, yoki bola ilk yoshidan nutqsiz bо‘lib voyaga yetib boradi. Bunday bolalar nutqining rivojlanishidagi о‘ziga xos jihatlar ularning umumta’lim dasturlari bо‘yicha tо‘laqonli ta’lim olishlariga tо‘sqinlik qiladi, bundan tashqari nutq kamchiliklari bola shaxsining shakllanishiga ham salbiy ta’sir kо‘rsatib, uning maktab sharoitiga moslashish (adaptatsiyasi) jarayonining me’yorda kechishiga tо‘sqinlik qiladi. Og‘zaki va yozma nutqlari rivojlanishi о‘ziga xos xususiyatlarga ega bо‘ladi. Inson ongida ilgari eshitish ko’rish , sezish orqali idrok qilingan obyektlar to’g’risidagina emas , balki idrok qilinmagan obyektlar ( narsalar , voqealar , shaxslar , joylar ) to’g’risida ham tasavvurlar bor. Xayol (tasavvur ) boshqa psixik jarayonlarning faoliyatini boyitadi.
Me’yorda rivojlangan bolalar tasavvurini o’rganishda bag’ishlangan tadqiqotlarda tasavvur va nutq o’rtasida yaqin aloqa borligi ta’kidlanadi. “Tasavvurning rivojlanishi ustida olib borilgan kuzatishlar, - deb yozgan edi L.S.Vigotskiy, - bu funksiyaning nutq rivojlanishiga bo’g’liqligini ko’rsatdi. Nutq rivojlanishidagi kamchiliklar tasavvur rivojlanishiga ham to’sqinlik qiladi “.
Shu sababli biz “Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tasavvur rivojlanishiga nutq
nuqsonlariga ta’siri “ mavzusini dolzarb deb topdik.