Matematik modellashtirishning asosiy bosqichlari. Modellarning noaniqligi

Murakkab dinamik tizimlarning matematik modellarini qurish bosqichlari.

Tayyorladi:

AMKT kafedrasi dots.v.b. Kabiljanova F.A.

Matematik modellashtirish o'zaro bog'liq bo'lgan bir qator bosqichlarga bo'linadi.

Matematik modellashtirish o'zaro bog'liq bo'lgan bir qator bosqichlarga bo'linadi.

Modellashtirish jarayonida bir bosqichdan ikkinchi bosqichga qaytish nazarda tutiladi va ba'zi bosqichlarni o'tkazib yuborishga ruxsat beriladi.

1-qadam – masalani qo’yilishi

Birinchi bosqichda muammo aniqlanadi, uning yechish uchun u yoki bu modellashtirish usulidan foydalanish kerak. Butun ishning muvaffaqiyati masalaning tanlanishga bog'liq, chunki bir tomondan simulyatsiya usuli bilan yechib bo'lmaydigan masalani tanlashingiz mumkin, boshqa tomondan esa ushbu usulning barcha kuchini talab qilmaydigan masalani hal qilishingiz mumkin.

2-qadam - tadqiqot ob'ektini tanlash va ma'lumotlarni yig'ish

Belgilangan vazifalarga muvofiq tadqiqot ob'ekti tanlanib, uning fazoviy chegaralari va vaqt ko'lami aniqlanadi. Shuningdek, o'rganilayotgan tizimning yuqori ierarxik darajasi tizimidagi element sifatida o'rni aniqlanadi. Ushbu bosqichda tadqiqot ob'ekti to'g'risida dastlabki ma'lumotlarni yig'ish amalga oshiriladi.

3-qadam - model turini tanlash

Ushbu bosqichda masalani hal qilishga imkon beradigan model turi tanlanadi. Shu maqsadda ilgari nashr etilgan modellar ko'rib chiqiladi va taqqoslanadi va o'rganilayotgan tizim haqida to'plangan ma'lumotlarning sifati baholanadi. Agar modelni eksperimental ravishda qo'llab-quvvatlash uchun yetarli ma'lumot mavjud bo'lsa, keyingi bosqichga o'tiladi.

4-qadam - modelni kontseptualizatsiya qilish

Kontseptual model bu kontseptual asos bo'lib, uning ichida biz faktlarni tahlil qilamiz. Bu bizning o'rganilayotgan tizim haqidagi tushunchamizni aks ettiradi. Model har doim haqiqatni soddalashtirish bo'lganligi sababli, kontseptsiya bosqichida ko'rib chiqilayotgan masala nuqtai nazaridan eng muhim bo'lib ko'rinadigan tarkibiy qismlar va jarayonlar tanlanadi. Ushbu tanlov asosida tizimning muhiti va uni tavsiflovchi parametrlar, modelning ichki tarkibi va tuzilishi aniqlanadi. Murakkab tizimlar uchun model bir nechta bloklardan tashkil topgan modulli tuzilishga ega bo'lishi mumkin. Ularning har biri o'rganilayotgan tizimning quyi tizimlaridan birini aks ettiradi.