Mashinasozlik texnologiyasi

Andijon mashinasozlik instituti “Mashinasozlik texnologiyasi” fakulteti MTMICHJA yo’nalishi 233-guruh 4-bosqich talabasi jo’raboyev Davronbekning “mexatronika asoslari” fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Mavzu: taxometr datchigi reja: i. kirish ii. Asosiy qism 1) taxometr haqida ummiy tushuncha 2) taxometr tuzilishi 3)taxometr turlari iii. Xulosa iv. Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish Har bir avtomobil uchun asboblar paneli o'ziga xos xususiyatlarga ega. Ularning barchasi uslub va dizaynda farq qiladi, ammo ularning barchasi bir xil ma'lumotni namoyish qilishlari bilan birlashadi. Qoida tariqasida, bu avtomobilning tezligi (tezlik o'lchagich), shuningdek, daqiqada dvigatel aylanishlarining soni ( taxometr).

Taxometr (yun. tachos — tezlik va ... metr)— mashina va mexanizm vallarining aylanish chastotasini (burchak tezligini) oʻlchaydigan asbob. Oʻlchash usuliga qarab, aylanishlar sonini maʼlum vaqt oraligʻida oʻlchaydigan, burchak tezlikni biror fizik kattalikka aylantiradigan va valning aylanish tezligini maʼlum tebranish chastotalariga taqqoslab oʻlchaydigan turlarga boʻlinadi. T.ning markazdan qochma, induksion, elektr, elektron va boshqa xillari bor. Markazdan qochm a T.da val aylanganda burchak tezlikka mutanosib ravishda qoʻzgʻaluvchi massalar siljiydi.

Siljish qiymati richagli tizim orqali koʻrsatkichga uzatiladi. Induksion T.da aylanuvchi doimiy magnit oʻlchash tizimining metall stakani (diski) da tokni induksiyalaydi. Doimiy magnit bilan induksiyalangan tok magnit maydonlarining oʻzaro taʼsirida stakan prujina kuchini yengib, magnitning minutdagi aylanishlar soniga mutanosib burchakka buriladi.

T.ning koʻrsatishi shkaladan hisoblanadi. Elektr T. oʻzgarmas yoki oʻzgaruvchan tok generatori (yakori sinaladigan valda aylanadi) va ikkilamchi asboblar — chastota birliklarida graduslarga boʻlingan voltmetr yoki chastotometrdan iborat. Elektron T.ning ishi uzgich kontaktlari ochilganda ishga tushirish tizimining birlamchi zanjirida paydo boʻladigan tok impulslarini magnitoelektrik koʻrsatkichli asbob tokiga aylantirishga asoslangan

Birlamchi zanjiridagi impulslar chastotasi dvigatel valining aylanishiga mutanosib boʻladi. T. avtomobil, aviatsiya spidometrlari va texnikaning boshqa sohalarida qoʻllanadi.

Taxometr turlari elektron va ko’rsatkichli

Taxometr tuzilishi

Xulosa Taxometr - Bu, men aytganimdek, daqiqada dvigatel aylanishlarining sonini (ming rpm) ko'rsatadigan qurilma. Taxometr ko'rsatkichlari haydovchiga (odatda yangi boshlanuvchilarga) to'g'ri uzatishni (yuqori yoki past) boshqarish va tanlashni osonlashtirishi uchun zarurdir. Shuningdek, dvigatelning to'g'ri ishlashini inqiloblar soni bo'yicha nazorat qilish uchun takometr kerak. Masalan, tezlik suzuvchi yoki juda yuqori bo'lsa, nosozlikni vaqtida aniqlash mumkin.