Linux osi. Linux osda fayl basqariw sistemaları Reje

Linux OSi. Linux OSda fayl basqariw sistemaları
Reje:

1. 
   Linux OS ı. FreeBSD OS. Linux hám FreeBSD Os larınıń tiykarǵı qásyetleri.
   
2. 
   Linux OSda Ext fayl sistemasi
   
3. 
   Fayl sistemasinin’ ierarxiyasi.
   
4. 
   Fayllar tipi.
   
5. 
   Fayllardi basqariwdin’ tiykarg’i komandalari.
   
6. 
   Paydalanilg’an a’debiyatlar
   

Linux OS ı. FreeBSD OS. Linux hám FreeBSD Os larınıń tiykarǵı qásyetleri.
Linux bul zamanagóy UNIX ǵa uqsas, POSIX standartın qanatlandırıwshı jeke kompyuterler hám jumısshı stantsiyalar ushın jaratılǵan OS. Linux bul ekran tarqatılatuǵın UNIX – sisteması versiyası. Bul sistemalı Linus Torvalds islep shıqqan bolıp, ol kodlardı ashıq etip jaratıw shártin usınıs etedi.Qálegen paydalanıwshı kodtan paydalanıwı hám ózgertiriwi múmkin, biraq bunday jaǵdayda álbette ol sistemanıń modullerine kiritgen kodtı ashıq qaldırıwı shárt. Sistemanıń hámme kompyuterleri (hátteki berilgen tekstlerde) erkin kóshirme alıw shegaralanbaǵan sanlı paydalanıwshılarǵa ornatıw shárti menen, litsenziyalı tarqatıladı.

Solay etip, Linux sisteması kóp sanlı programmistler hám inetnet arqalı bir-biri menen baylanıs qılıwshı UNIX sisteması pidayıları járdeminde jaratıladı.

Linux – kóp máseleli, kóp paydalanıwshılı toliq operatsion sistema bolip tabiladi (tap UNIX basqa versiyaları siyaqli). Bul, bir waqıttıń ózinde, bir ǵana mashinada, kóp paydalanıwshılar, parallel halda, kóp ǵana programmalardı orınlaǵan halda islewi degen sóz.

Linux sisteması. UNIX ushın qatar standartlar menen berilgen tekstler dárejesinde baylanısli boldi (совместим). UNIX ushın internet arqalı erkin tarqatılatuǵın programmalar, Linux ushın, ámelde az ózgertirislersiz kompilyatsiya qılınıwı múmkin. Bunnan tısqarı, Linux ushın barlıq berilgen tekstler, yaǵnıy yadro, qurılmalar drayverleri, kitapxanalar, paydalanıwshı programmaları hám instrumental qurallar erkin tarqatıladı.

Linux, maǵlıwmatlardı saqlaw ushın túrli tipdegi fayl sistemaların qollaydı. EXT2FS kibi fayl sisteması Linux ushın arnawlı jaratılǵan. М-n, Minix-1 hám Xinix kibi fayl sistemaları da qollanıladı.Bunnan tısqarı, FAT tiykarındaǵı fayldı basqarıw sisteması ámelge asırılǵan, bul bolsa bul fayl sisteması bólimlerindegi fayllarǵa tuwrıdan tuwrı múrájetge imkán bergen. HPFS, NTFS hám FAT32 larǵa múrájet hám fayllardı basqarıw sisteması variantları jaratılǵan. Hámme ushi’n UNIX sistemalarındaǵı siyaqli’, Linux bizge málim 3 sistemanı óz ishine alǵan mikroyadroǵa iye.

Free BSD OS ı. Linux OS dan tısqarı erkin tárizde tarqatılatuǵın operatsion sistemalar semyasına kiriwshi Free BSD dı da aytıw múmkin.Bul OS lar arasındaǵı printsipial hám eń áhmiyetli parq sonda bolıp, kelisiwge kóre, Linux sistemasına hár kim óz ózgertiriwlerin kiritiwi múmkin, biraq bul halda ol óziniń kodın ashıq halda qaldırıwı kerek. Biraq hámme kompaniyalar buǵan razı emes. Kópshilik, berilgen tekstler hám tayın sheshimlerden paydalanıwdı qáleydi, biraq óz programmalıq taminat sırların ashıwdı qálemeydi. Sonıń ushinda, bul OS ushın distributlar islap shıǵıwshı komponiyalar bar. Hár bir komponiya óz OS nan tısqarı oǵan óz installyatorın, utilitıllardı, sonıń menen birge programmalar paketin, konfiguratorlardı hámde ámeliy programmalar paketiniń úlken toplamın qosadı. Bunda ol, óz sistemasına óz ózgerislerin basqalar menen kelmesinen kiritiwi múmkin.

Linux ǵa qarama-qarsı ráwishte, Free BSD OS ı áz koordinatorına iye, bul koliforniya Berkli universitetidur. Qálegen adam bul OS kod tekstlerin úyreniwi hám oǵan óz ózgertiriwlerin kiritiwdi usınıs etiwi múmkin, biraq bul ózgerisler kiritiledi degen sóz emes, hátteki ózgerisler paydalı bolsada. Buǵan tek ǵana kordinator huquqı bar.

Solay etip, Free BSD – bul UNIX ǵa uqsas OS, olda ashıq kodlı, onıń yadrosı mikroyadro printsipında qılınǵan.

2.