Kuzatishdan sutkalik va yillik paralakslarni aniqlash



Download 367,05 Kb.
Sana25.06.2017
Hajmi367,05 Kb.
#15575

Aim.uz

Kuzatishdan sutkalik va yillik paralakslarni aniqlash
Faraz qilamizki M yoritgich osmon meridianidan o’tayotgan paytda bitta geografik meridianyushg ikkita O1 va O2 nuqtalardan turib Z1 va Z2 zenit masofalari o’lchangan bo’lsin. Yana faraz qilamizki, har ikki kuzatish punkti yer meridianining shimoliy yarmida joylashgan bo’lib, har bir kuzatish joyidan zenitga nisbatan yoritgich janub tomonda ko’rinsin.

Rasm 22. Kuzatishdan sutkali paralaksni aniqlash

Demak, va . Bunda va kuzatish joylarining geografik kengliklari, , yoritgichni toposentrik og’ishlari, bu og’ishlar - geosentrik og’ishdan va ga farq kiladi.



Rasmdan ko’rinib turibdiki, O1TO2M to’rtburchakdan O1MO2 burchak R1-R2 ga, MO2T burchak esa 180+Z2 va O1TO2 burchak esa 1-2 ga tengdir. To’rtburchak ichidagi burchaklarning yig’indisi 360 ga teng ekanligini hisobga olsak,



bo’ladi. Bundan esa bo’lib, yuqoridagi formulalardan



bo’lib,



(11.11)

ekanligi kelib chiqadi.

Oxirgi formulalardan foydalanib, gorizontal paralaksning qiymati topiladi. Kuzatish joyidagi yerning radiusi R va ekvatorial radiusi R0 ni qiymatini bilgan holda, gorizontal ekvatorial paralaksning qiymati topiladi.

(11.12)

Shunday qilib, yoritgichni gorizontal paralaksini, yoritgichni topo-sentrik og’ishini bilib topish mumkin ekan. Yoritgichni gorizontal paralaksini uni to’g’ri chiqish koordinatasini o’lchash yo’li bilan ham aniqlash mumkindir. Buning uchun yoritgichni yerning bitta nuqtasidan turli vaqtlarda kuzatib to’g’ri chiqish koordinatasini o’lchash kerak. Bu vaqt oralig’ida yer kuzatuvchini, fazoning bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga o’tkazadi va yoritgichning mos paralaktik siljishi hosil bo’ladi.



Xuddi shunday yo’l bilan yulduzlarni yillik paralaksi o’lchanadi, faqatgina bu holda orbitasining turli nuqtalaridan (taxminan yarim yillik vaqt oralig’i bilan ularni geliosentrik koordinatalari o’lchanadi. Yoritgichlarni paralaktik siljishiga ko’ra aniqlangan paralakslarga trigonometrik paralaks deyiladi.
Download 367,05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish