Navoiy davlat konchilik instituti O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1995 yil 7 iyuldagi PF-1203-sonli Farmoni hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995 yil 26 iyuldagi 289sonli Qarori bilan tashkil etilgan.
Institut O‘zbekiston Respublikasi kon-metallurgiya majmuining ustuvor rivojlanishini ta’minlash va foydali qazilmalarni qazib olish hamda qayta ishlash sanoati uchun yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashni ta’minlash maqsadida tashkil etilgan.
Institutda jami 192 nafar professor-o‘qituvchilar faoliyat olib boradi. Ulardan 10 nafari fan doktori, professorlar, 54 nafari fan nomzodi, dotsentlardir. Ilmiy salohiyat ko‘rsatkichi 33% ni tashkil etadi.
Fakultetlar Konchilik fakulteti
Energo-mexanika fakulteti
Kimyo-metallurgiya fakulteti
Institutda 2500 dan ortiq talaba tahsil oladi.
Ta’lim yo’nalishlari
Elektr energetikasi (tarmoqlar va yo‘nalishlar bo‘yicha)
Metallurgiya
Elektrotexnika, elektromexanika va elektrotexnologiyalar (tarmoqlar bo‘yicha)
Metrologiya, standartlashtirish va mahsulot sifatining menejmenti
Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish va boshqarish (tarmoqlar bo‘yicha)
Konchilik ishi
Foydali qazilma konlari geologiyasi, qidiruv va razvedkasi (kon turlari bo‘yicha)
Mashinasozlik texnologiyasi va mashinasozlik ishlab chiqarishlarini avtomatlashtirish
Texnologik mashinalar va jihozlar (tarmoqlar bo‘yicha)
Kimyoviy texnologiya (ishlab chiqarish turlari bo‘yicha)
Noyob va radioaktiv metallar rudalarini qazib olish va qayta ishlash texnikasi va texnologiyasi
Kulachokli mehanizmlar etaklanuvchi zvenoni (turtkichni) bir vaziatdan ikkinchi vaziatga siljitish yoki burish uchun hizmat qiladi. Ular turtkichning oldindan belgilangan harakat qonuni orqali bajariladi. Ular tehnikaning kupgina tarmoqlarida: Mntallarga ishlov berish dasgohlarida, avtotehnikalarda, ulchash va hisoblash qurilmalarida bug` mashina va ichki yonuv dvigatellarida keng kullamda ishlatiladi.
Kulachokli mehanizmni urganishda uning kenimatik tekshirish maqsadga muvofiqdir. Kulachokli mehanizmlarni tekshirishda grafik, grafoanalitik va analitik usullaridan foydalaniladi.
Grafik usuldan foydalanilganda kulachokning kenimatik shemasiga kura turtkichning harakat diogrammalari hosil qilinib, uning holati, tezligi va tezlanishlar qiymatlari aniqlanadi.
Turtkini tezlik va tezlanishlarini qutbiy tezlik va qutbiy tezlanishlar rejaralinr qo`rib aniqlash grafoanalitik usul deyiladi. Kulochokli mehanizmni grafoanalitik usul bilan tekshirishda uninghaqiqi yoki almashtiriuvchi mehanizmning kinematik shemasidan foydalaniladi.
Almashtiriuvchi mehanizm haqiqi mehanizmga ekvivalent bo`lib, uning knematik shemasidan foydalanib aniqlanadigan tezlik va tezlanish qiymatlari haqiqiy knematik shemaga ko`ra aniqlanadigan tezlik va tezlanishlar qiymatlariga teng bo`ladi. Labaratoriya darsida berilgan topshiriqda quyidagi uch tip kulachokli mehanizm shemasi tavsiya etiladi. I-shakl.
A. shema- to`g`ri chiziq bo`ylab ilgarilanma qaytar harakat qiluvchi rolikli turtkichi bulgan kulachokli mehanizm.
V. shema- to`g`ri chiziq bo`ylab ilgarilanma qaytar harakat qiluvchi tekis tarelkali turtkichi bulgan kulachokli mehanizm.
S. shema- tebranma (burilma) harakatlanuvchi, rolikli, karamisloli turtgichi bo`lgan kulachokli mehanizm.
Kulachokli mehanizm loyihalash uchun quyidagi parametrlar ma`lum bulishi kerak.
Turtkichning harakat qonuni.
Kulachokning burilish burchagi.
Φk – Turtkichning ko`tarilish burchagi.
Fy – Turtkichning uzoqlashgan vaziyatda turish burchagi.
Fk – Turtkichning qaytish burchagi.
Fya – Turtkichning yaqinlashgan vaziyatda turish burchagi.
nk – Kulachokning aylanishlar soni.
nmah – Turtkichning maksimal siljishi.
e – ekscentrisikat holati.
α – bosim burchagi.
Kulachok profili shunday loyihalanishi kerakki, u turtkichning berilgan harakat qonunini yuqori aniqlik bilan bajarsin.
Kulachok loyihalash,fsosan kulachok profilining i shva salt yurish qismlarini aniqlashdan iborat.
Mehanizmning berilgan funkciyasini bajaruvchi turtkichning ish yo`liga tug`ri kelgan profil` kulachok profilining ish qismi deyiladi.
Turtkichning ish yo`lidagi harakat tezligi ko`pincha doimiy bo`lishi talab qilinadi. Kulachokli mehanizmning tehnalogik ish processini bajarmaydigan qismi kulachok profiliningsalt yurish qismi deyiladi. Bunda turtkich bir vaziyatdan ikkinchi vaziyatga berilgan vaqt ichida siljishi kerak. Uning harakati har hil bo`ladi. U mehanizmda dinamik kuchlar hosil bo`lish bilan aniqlanadi.
Kulachokli mihanizmni sintez qilishda mehanizmning shemasi, turtkichning harakat qonuni va mehanizmning asosiy geometrik o`lchamlarini aniqlanishi, kulachokning profilini chizish masalalari hal qilinishi kerak.
