Inklyuziv ta’limni joriy etish masalalari mavzu: O

Inklyuziv ta’limni joriy etish masalalari
MAVZU: O‘zbekistonda inklyuziv taʼlimning joriy qilinishi: mohiyati, muammo va yechimlari
Reja:

1. 
   Inklyuziv taʼlimning zamonaviy tendensiyalari
   
2. 
   Imkoniyati cheklangan o‘quvchilarni ta’lim jarayoniga jalb qilishga oid qonun hujjatlar.
   
3. 
   Imkoniyati cheklangan o‘quvchilarni ta’lim jarayoniga jalb etishga qaratilgan tadbirlar
   

Mamlakatimizda ta’lim sohasiga jahon standartlari talablarini joriy etish bo‘yicha tizimli ishlar amalga oshirilib kelinmoqda. Imkoniyati cheklangan bolalarning sog‘lom tengdoshlari orasida bir xil sharoitda ta'lim olishini ta'minlash tendensiyasi ham shular jumlasidandir.
Ta’limda tenglik bo‘lishi, barcha bolalar birgalikda ta'lim olishi Inklyuziv ta'lim deb nomlanadi va bugungi kunda davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan.
Inklyuziv – (inklyuziya – inglizcha inlusion - uyg‘unlashish ) hamkorlikdagi ta’lim, butun dunyo hamjamiyati tomonidan eng insonparvar va eng samarali ta’lim sifatida tan olingan.
Inklyuziv ta’lim – imkoniyati cheklangan va sog‘lom bolalar o‘rtasidagi to‘siqlarni bartaraf etish, ta’limda maxsus yondashuvga muhtoj bolalarni, barcha tengdoshlari bilan uyg‘unlashgan holda ta'lim olishni ta'minlaydigan tizimdir.
Ushbu ta'limning maqsadi va vazifalari:
Ta’lim muassasasida imkoniyati cheklangan bolalar va o‘smirlarning ta’lim olishlari uchun zaruriy psixologo-pedagogik, kooreksion sharoitlarni yaratish;
- ularning imkoniyatiga yo‘naltirilgan umumta’lim dasturlari va korreksion ishlarni amalga oshirish orqali ruhiy rivojlanishi, ijtimoiy moslashtirishni amalga oshirish;
-o‘quvchilarning ta’limdagi tenglik huquqini kafolatlash;
- jamiyatning va oilaning faol ishtirokida nogiron va sog‘lom bolalarning ehtiyojlarini qondirish, ijtimoiy hayotga erta moslashtirish;
- imkoniyati cheklangan bolalar va o‘smirlarni oilalardan ajralmagan holda yashash huquqini ro‘yobga chiqarish;
- jamiyatda imkoniyati cheklangan bolalar va o‘smirlarga nisbatan do‘stona va mehr-muhabbatli munosabatni shakllantirish kabilardir.
Bola bu qanday imkoniyatga ega bo‘lishidan qat’iy nazar har doim kattalar yordamiga muhtoj farzanddir. Uni alohidalash yoki alohida nom bilan “anamal bolalar”, (ko‘r bolalar), (kar bolalar) va xakozo tushunchalar bilan ajratib ko‘rsatish insonparvarlik nuqtai nazariga to‘g‘ri kelmaydi. Ushbu tushunchalar imkoniyati cheklangan bolalar va o‘smirlarning huquqlarini kamsitish bilan bir qatorda ota-onalarga ham salbiy ta'sir etadi.
Imkoniyati cheklangan bolalar normal rivojlanishdagi bolalar kabi topshiriq va vazifalarni tezlik bilan mukammal amalga oshira olmasalarda, ammo imkoniyat darajada bajara oladilar.Shuning uchun ham tahqirlashga yo‘l qo‘ymaslik, bolaning huquqlarini himoya qilish, ularga ijobiy munosabatda bo‘lish tarbiyalashning muhim vazifalaridan biridir.