76
II QISM. QATORLAR NAZARIYASIDAN MASHQLAR
I BOB. SONLI QATORLAR
1-§. Sonli qatorlar
1-misol. Umumiy hadi
1
2
1
2
1
n
n
a
n
bo’lgan
qator yig’indisini toping.
Yechish.
n
ga ketma-ket
,
.
.
.
,
3
,
2
,
1
qiymatlar berib
quyidagi
1
1
2
1
2
1
.
.
.
1
2
1
2
1
.
.
.
7
5
1
5
3
1
3
1
1
n
n
n
n
n
qatorni hosil qilamiz. Qatorning birinchi
n
ta hadlarining
yig’indisi
1
2
1
2
1
.
.
.
7
5
1
5
3
1
3
1
1
n
n
S
n
ga teng.
n
S
xususiy yig’indini soddaroq ko’rinishga
keltirish uchun qatorning umumiy
1
2
1
2
1
n
n
a
n
hadini
aniqmas koeffitsientlar usuli bo’yicha sodda kasrlarga
ajratamiz:
1
2
1
2
1
2
1
2
1
n
B
n
A
n
n
.
Umumiy mahraj berib quyidagi ifodani hosil qilamiz
B
Bn
A
An
2
2
1
B
A
n
B
A
2
2
1
.
Bundan
77
1
0
2
2
B
A
B
A
sistemani yozamiz.
Bu sistemadan
2
1
A
,
2
1
B
kelib chiqadi.
1
2
1
1
2
1
2
1
1
2
2
1
1
2
2
1
1
2
1
2
1
n
n
n
n
n
n
.
Qatorning har bir hadini ikki qo’shiluvchi yig’indisi
ko’rinishida ifodalasak,
n
S
xususiy yig’indi quyidagi
ko’rinishga keladi:
5
1
3
1
2
1
3
1
1
2
1
1
2
1
2
1
.
.
.
7
5
1
5
3
1
3
1
1
n
n
S
n
`
1
2
1
1
2
1
1
2
1
1
2
1
2
1
1
2
1
3
2
1
2
1
.
.
.
7
1
5
1
2
1
n
n
n
n
n
.
Qator yig’indisi
S
ni quyidagicha topamiz
2
1
1
2
1
1
lim
2
1
lim
n
S
S
n
n
n
.
Demak, berilgan qator yaqinlashuvchi bo’lib,
qatorning yig’indisi
2
1
ga teng bo’ladi.
2-misol.
.
.
.
7
6
5
4
3
2
qator yaqinlashishning zaruriy
shart bajarilishini tekshiring.
Yechish. Berilgan qatorning umumiy hadi
1
2
2
n
n
ko’rinishda bo’ladi. U holda
,
.
.
.
1
2
2
.
.
.
7
6
5
4
3
2
n
n
1
2
2
n
n
a
n
.
78
Ma’lumki, qator yaqinlashuvchi bo’lsa, uning
umumiy hadi
n
da nolga intiladi. Buni e’tiborga olgan
holda
1
1
2
2
lim
1
2
2
lim
lim
n
n
n
a
n
n
n
n
bo’ladi.
Qator yaqinlashishining zaruriy sharti bajarilmadi,
shuning uchun berilgan qator uzoqlashuvchi.
Mustaqil yechish uchun mashqlar
Quyidagi qatorlarinng yig’indilarini toping.
1.
.
.
.
2
3
1
.
.
.
12
1
6
1
3
1
1
n
Javob:
3
2
2.
.
.
.
1
1
.
.
.
4
3
1
3
2
1
2
1
1
n
n
Javob:
1
3.
.
.
.
5
4
3
1
4
3
2
1
3
2
1
1
.
.
.
2
1
1
n
n
n
Javob:
4
1
4.
.
.
.
1
1
2
.
.
.
3
2
5
2
1
3
2
2
2
2
2
2
n
n
n
Javob:
1
5.
.
.
.
5
3
1
4
2
1
3
1
1
Javob:
4
3
6.
.
.
.
7
5
1
5
3
1
3
1
1
Javob:
2
1
79
Quyidagi qatorlarning yaqinlashishini zaruriy sharti
yordamida tekshiring.
1.
.
.
.
1
.
.
.
27
10
8
5
1
2
2
2
n
n
Javob: uzoqlashuvchi
2.
.
.
.
2
1
2
.
.
.
6
5
4
3
2
1
n
n
Javob: uzoqlashuvchi
3.
.
.
.
1
cos
.
.
.
3
1
cos
2
1
cos
1
cos
n
Javob:
uzoqlashuvchi
4.
.
.
.
3
4
ln
2
3
ln
1
2
ln
Javob: uzoqlashuvchi
5.
.
.
.
1
2
1
.
.
.
7
4
5
3
3
2
n
n
Javob: uzoqlashuvchi
6.
.
.
.
3
1
1
2
1
1
1
1
3
2
Javob: uzoqlashuvchi
2-§. Musbat hadli qatorlar
Quyidagi
qatorlarning
yaqinlashish
yoki
uzoqlashishini tekshiring.
1-misol.
1
1
3
1
n
n
n
.
Yechish. Berilgan qatorning
1
3
1
n
n
n
a
umumiy hadi
yaqinlashuvchi bo’lgan quyidagi
1
1
3
1
n
n
geometrik
1
3
1
q
qatorning umumiy hadidan kichik, ya’ni
80
n
n
n
n
b
n
a
1
1
3
1
3
1
solishtirish alomatiga asosan, berilgan
qator yaqinlashuvchi bo’ladi.
2-misol.
1
1
2
1
n
n
.
Yechish. Umumiy hadi
1
2
1
n
a
n
bo’lgan berilgan
qatorni umumiy hadi
n
b
n
1
bo’lgan uzoqlashuvchi
1
1
n
n
garmonik qator bilan solishtiramiz.
Ikkinchi solishtirish alomatiga asosan
0
2
1
1
2
lim
1
1
2
1
lim
lim
n
n
n
n
b
a
n
n
n
n
n
bo’lgani uchun berilgan qator ham uzoqlashuvchi
bo’ladi.
3-misol.
1
3
n
n
n
.
Yechish. Bu qatorning umumiy hadi
n
n
n
a
3
, keyingi
hadi
1
1
3
1
n
n
n
a
. Dalamber alomatiga asosan
1
3
1
1
lim
3
1
3
3
1
lim
3
3
1
lim
lim
1
1
1
n
n
n
n
n
n
a
a
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
bo’lgani uchun berilgan qator yaqinlashuvchi bo’ladi.
4-misol.
1
!
3
n
n
n
n
n
.
81
Yechish. Bu yerda
n
n
n
n
n
a
!
3
,
1
1
1
1
!
1
3
n
n
n
n
n
a
.
Dalamber alomatiga asosan
!
3
1
!
1
3
lim
!
3
:
1
!
1
3
lim
lim
1
1
1
1
1
n
n
n
n
n
n
n
n
a
a
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
1
3
1
1
lim
3
1
1
1
lim
3
1
lim
3
1
3
lim
e
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
bo’lgani uchun berilgan qator uzoqlashuvchi.
5-misol.
1
2
1
n
n
n
n
.
Yechish. Koshining radikal alomatiga ko’ra
1
1
1
1
1
lim
1
lim
1
lim
lim
2
e
n
n
n
n
n
a
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
bo’lgani uchun qator yaqinlashuvchi.
6-misol.
1
1
n
n
(Dirixle
qatori)
qatorni
yaqinlashishga tekshiring.
Yechish. Qatorni yaqinlashishga tekshirish uchun
Koshining integral alomatidan foydalanamiz.
x
x
f
1
deb olib, ushbu
1
x
dx
xosmas integralni
tekshiramiz.
82
1
,
ln
1
,
1
1
1
lim
lim
1
1
b
b
dx
x
x
dx
b
b
b
chi
uzoqlashuv
lsa,
bo'
1
agar
,
chi
uzoqlashuv
lsa,
bo'
1
agar
,
vchi
yaqinlashu
lsa,
bo'
1
agar
,
1
1
Demak, xosmas integral
1
da yaqinlashuvchi,
1
da uzoqlashuvchi . Koshining integral alomatiga ko’ra
1
1
n
n
qator
1
da yaqinlashuvchi,
1
da uzoqlashuvchi
bo’ladi.
1
bo’lganda
1
1
n
n
garmonik qator hosil
bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |