Geografiya va iqtisodiy bilim asoslari

Δ P_tab

K = * 1000

P̅T

Δ P_tab – aholi tabiiy o’sishining absolyut miqdoridagi ifodasi

P̅– ma’lum davrdagi aholinig soni

T – davr, sana ifodasi.

Mazkur formula yordamida O’zbekistonda 2017 yilda aholi tabiiy o’sishi koeffisientini aniqlaymiz. 2007 yil O’zbekistonda aholini tabiiy o’sishi (Δ P_tab) 571,4 ming kishini, aholining o’rtacha soni esa (R₂₀₀₇) 32120,5 ming kishini tashkil etgan.
K₂₀₁₆ = * 1000 = 17,7 K₂₀₀₇ = 17,7 ‰
Demak, 2016 yil O’zbekistonda har 1000 kishi hisobiga tabiiy o’sish koeffisenti 17,7 kishiga teng bo’lgan.

3-chizma

Tabiiy o’sish ko’rsatkichining mintaqaviy xususiyatlari

Aholining tabiiy harakati qator omillar ta’sirida sodir bo’ladi. Ushbu omillar shartli uch guruhga ajratiladi.

Ijtimoiy- iqtisodiy omillar: ishlab chiqarish munosabatlarining xususiyatlari, ishlab chiqaruvchi kuchlarning rivojlanishi, aholining turmush tarzi, ma’lumotlilik va madaniyat darajasi, ayollarning ijtimoiy hayotda tutgan o’rni, bandligi, din, urf odat va qadriyatlar.