Duragay qorako’lni xillash tartibi reja: Kirish



Download 109,15 Kb.
bet1/8
Sana24.01.2021
Hajmi109,15 Kb.
#56749
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
DURAGAY QORAKO’LNI XILLASH TARTIBI


DURAGAY QORAKO’LNI XILLASH TARTIBI
REJA:
Kirish

  1. Duragay qorako’lning belgilari

  2. Duragay qorako’lga berilgan ishlov sifatiga andoza talablari

  3. Duragay qorako’lning sath o’lchamlari va rang guruhlari

  4. Duragay qorako’lning navlari

  5. Duragay qorako’lning nuqsonlari

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

KIRISH


Yurtimizda agrar sohaning qoramolchilik tarmog’i bozor munosabatlarini qaror toptirishga qaratilgan iqtisodiy islohotlar izchil bilan amalga oshirilmoqda. Bu borada davlatimiz raxbari tomonidan «Shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo’jaliklarida chorva mollarini ko’paytirishni rag’batlantirish chora-tadbirlari to’g’risida»gi 2006 yil 23 martda qabul qilingan 308-sonli hamda «Shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo’jaliklarida chorva mollar ko’paytirishni rag’batlantirishni kuchaytirish hamda chorvachili mahsulotlari ishlab chiqarishni kengaytirish borasidagi qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida» 2008 yil 21 aprelda qabul qilingan 842-sonli qarorlar muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ushbu qarorlar ijrosini ta’minlash maqsadida Vazirlar Mahkamasi tomonidan 2009-2011 yillarda Chorvachilikni rivojlantirish, qoramollar bosh sonini va mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirish yuzasidan chora-tadbirlar ishlab chiqildi.

Respublikamizda chorvachilik qishloq xo’jaligining yetakchi sohalaridan biri bo’lib, aholini oziq-ovqat mahsulotlari bilan ta’minlashda muhim o’rin tutadi. Shuni hisobga olgan holda O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan chorvachilik sohasini rivojlantirish bo’yicha muhim qarorlarning qabul qilinishi va chorvachilikni rivojlantirish huqumat Dasturlari asosida olib borilayotganligi tufayli sohada chorva mollari sonining ko’payishi, ularning nasdorlik va mahsuldorlik sifatlari ortishi pirovardida iste’mol bozorida chorva mahsulotlarining narxlari barqarorligi saqlanib, oziq-ovqat xavfsizligi ta’minlanmoqda.

Chorvachilik sohasi rivoji xalqimiz dasturxoniga oqsilga boy oziq-ovqat mahsulotlarini yetkazib berish, sanoatimizni xom-ashyo bilan ta’minlash, o’g’it bilan yerimizni boyitish orqali tuproq unumdorligini oshirish, aholini ish bilan ta’minlash kabi ijtimoiy-iqtisodiy masalarni yechish uchun mustahkam asos bo’lmoqda.

Respublikamizda chorvachilik sohasini rivojlantirish asosan uch yo’nalishda amalga oshirilayotganligini kuzatish mumkun:



  1. Shaxsiy, yordamchi, dehqon va fermer xo’jaliklarida chorva mollari sonini ko’paytirish maqsadida qoramol sotib olish uchun mikrokreditlar berish, turli tashkilotlar qoshida qoramolchilik, parrandachilik, baliqchilik va asalarichilik yordamchi xo’jaliklarni tashkil etish;

  2. Chorvachilkda naslchilik ishlarini yaxshilash maqsadida chetdan naslli mollar keltirish, sun’iy urug’lantirishni qamrab olish darajasini oshirish, zooveterinariya punktlari sonini ko’paytirish orqali servis xizmatlarini yanada kengaytirish;

  3. Ozuqa bazasini yaxshilash uchun mavjud bo’lgan ozuqa ekinlari maydonlaridan unumli foydalanish. Aholi va fermer xo’jaliklariga omixta yem, shrot va sheluxa mahsulotlarini tashkil etish maxsus shaxobchalar orqali yetkazib berishdan iborat.

Ushbu ishlar samarasi o’laroq, birinchidan – respublikada qoramollar soni 8,5 mln. bosh bo’lib, oxirgi 5 yilda 2,6 mln. boshga yoki 45 % ga ko’paydi. Shundan shaxsiy yordamchi va dehqon xo’jaliklarda 2,2 mln.boshga yoki 38 % ga, fermer xo’jaliklarda 200 ming boshga yoki 62 % ga ortdi.

Qo’y va echkilar soni 14,4 mln. bosh bo’lib, shu yilar davomida 4,5 mln. boshga yoki 45 % ga, shundan aholi va dehqon xo’jaliklarda 3,6 mln. boshga yoki 65 % ga, fermer xo’jaliklarda 678 ming boshga yoki 35 % ga ko’paydi.

Parrandalar bosh soni 33 mln. boshni tashkil etib, 14,2 mln. boshga yoki 1,7 marta, shundan aholi va dehqon xo’jaliklarda 8,4 mln. boshga yoki 1,6 marta, fermer xo’jaliklarda 2,7 mln. yoki 4,3 martda ortdi.

Ikkinchidan, zooveterinariya servis xizmatlarini kengaytirish maqsadida 791 ta punkt tashkil etilib, ularning soni 2443 taga yetkazildi. Shu yillar davomida pullik xizmat ko’rsatish darajasi 6 barobarga oshdi. Sigir va tanalarni sun’iy urug’lantirish esa 10 barobarga ko’paydi.

Respublikamiz chorvachiligini veterinariya maqsadlari uchun ishlatiladigan dori darmonlar bilan ta’minlash ishlarini 670 firma va xususiy veterinariya aptekalari bajarmoqda. Ular tomonidan 2009 yilda 740 dan ortiq, jami 3,5 mlr. so’mlik veterinarii dori darmonlari sotilgan.

Bundan tashqari Vazirlar Maxkamasining 1995 yil 20 apreldagi «Mollarning karantin qilinadigan va o’ta xavfli kasalliklarning odini olish va tugatish chora- tadbirlari byudjetdan mablag’ bilan ta’minlanadigan ro’yxatlarni tasdiqlash to’g’risida»gi 119-F sonli farmoyishiga muvofiq byudjetning 5,4 mlr. so’m miqdoriga teng ajratmalari hisobidan 25 tur vaqsina, diagnostikumlar va boshqa veterinariya preparatlari keltirilgan.

Uchinchidan, aholi qaramog’idagi chorva mollari sonini qupaytirish va aholi bandligi oshirish maqsadida so’nggi 4 yilda qoramollarni sotib olish uchun 125,6 mlrd. so’m miqdorida mikrokreditlar ajratildi.

To’rtinchidan, parrandachilik fermer xo’jaliklar soni oxirgi uch yilda 370 taga oshib, 677 taga yetkazildi. Ushbu maqsadlarda birgina 2009 yilning o’zida 18 mldr. so’m kredit mablag’lari ajratilgan.

Chorvachilik sohasini tarmoqlar bo’yicha ko’rib chiqsak, qoramolchilik tarmog’ida 2014 yil 1 yanvar holatiga Respublikamiz dehqon xo’jaliklarida 7919,9 ming bosh qoramol, shu jumladan 3338,3 ming bosh bo’lib, 1300025 tonna go’sht va 5573452 tonna sut ishlab chiqarildi, ya’ni jami mavjud qoramollarning 93 %, sigirlarning 94,4 %, ishlab chiqarilagna go’shtning 95 % va sutning 96,7 % ushbu xo’jaliklar ulushiga to’g’ri kelmoqda. Keyingi yilarda bu xo’jaliklarda qoramollar bosh soni mutasil ortib bormoqda. Hozirgi kunda ularning mahsuldorliginini oshirish uchun sifat jihatidan takomillashtirish, ya’ni mollarning irsiy imkoniyatlarini oshirish, naslni yaxshilash muhim vazifa hisoblanadi. Bu borada keyingi 4 yil davomida Respublikamizga chetdan yuqori nasl qiymatiga ega 17 ming boshga yaqin naslli mollar olib kelindi, bu bilan tarmoqning naslchilik bazasisi yanada mustahkamlandi. Ushbu olib kelingan mollarning bosh sonini to’liq saqlab qolish, ular uchun mustaxkam ozuqa bazasini yaratish va asrash sharoitlarni yaxshilash, xar bir moldan bir yilada bir bosh naslli buzoq olish, tuqgan sigirlarni sun’iy qochirish vazifalari dolzarb ahamiyat kasb etadi.

Kelajakda asosiy e’tibor eksport talablariga javob beradigan, raqobatbardjosh assortimentdagi duragay qorako’l terilarini ishlab chiqarishga qaratiladi. Shu munosabat bilan 2011 y qora duragay qorako’l terilarining 80-82% 1 navli, shulardan jaket 1 assortimentdagi terilar 5-7%, qovurg’asimon assortimentdagi terilar 25-30%, yassigul assortimentdagi terilar esa 17-22% tashkil etishi 2015 yilga borib bu ko’rsatkichni mutanosib ravishda 82-85, 10-12, 30-35 va 20-25% yetkazish ko’zda tug’ilgan.

Oxirgi yillarga duragay qorako’l terilariga bozor talabining ortishi uning sifatini yaxshilash va assortimentini kengaytirishni taqozo etmoqda. Ushbu holatini hisobga olgan xolda 2011 y 1 navli sur duragay qorako’l terilar salmog’ini 80-82%, 1 navli ko’k terilar salmog’i 78-80 % yetkazish borasida sa’yi xarakatlar qilinmoqda.

Duragay qorako’lchilik sohasida asosiy mahsulotlardan biri qo’y go’shti hisoblanadi. Har yili duragay qorako’lchilikda 15-16 % duragay qorako’l ona qo’ylar yoshi bo’yicha brakga chiqariladi, ularni bo’rdoqiga boqish sifatli qo’y go’shti ishlab chiqarishning asosiy manbai hisoblanadi. Qo’ylarni bo’rdoqiga boqishda to’la qiymatli rasion qo’ylarning genetik imkoniyatlaridan to’lik foydalanish imkonini beradi. Shuning rasionlar energiya, protein, vitamin va minerl moddalar bilan tenglashtirilgna bo’lishi lozim.




Download 109,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish