Dnk polimeraza

DNK polimeraza(EC raqami 2.7.7.7) fermenti asosida PCR(PZR)- polimeraza zanjir reyaksiyasi.

-2.Transferazalar (guruhning bir molekuladan ikkinchisiga o'tishini katalizlaydi)

-7.Fosforli guruhlarni (kinazlarni) ko’chiradigan

-7.Nukleotid gruppalarini ko’chiradigan

-7.DNKga bog'liq DNK polimeraza - "DNK polimeraza" fermenti sinfiga kiradi.

Bu ferment hozirgi zamonaviy tibbiyotda COVID-19, gepatitning barcha turlari, rak hujayralari, harqanday bakterial kasalliklar va zamburug’li kasalliklar tashxisini yuqori spetsifik aniqlikda bilish imkonini berdi. Bu ferment tibbiyotda biron kasallik uchun to’g’ridan to’g’ri ishlatiladigan dori preparati kabi ishlatilmaydi faqat ferment yordamida kasalliklarga qarshi vaksinalar sintezlashda va tashxisda ishlatiladi. Masalan , COVID-19 kasalligiga qarshi vaksina sifatida ishlatiladigan sintetik vaksinalarni yaratishda virusning spike(virusning yuzasida joylashgan va hujayra retseptori bilan bog’lanishni ta’minlaydigan qismi) sinteziga javobgan virusning geni sintezlanadi(PCRda DNK polimeraza(EC raqami 2.7.7.7) fermenti ) va gen injeneriyasi yordamida biron bir oqsil sintezlaydigan mos hujayra genomiga restriksiya qilinadi va virusning spike qismi sintezlanib, undan vaksina sifatida foydalanilmoqda.

Ferment ekzonukleaza faolligiga ega va Mg+2 kationlari bo’lgan 37 ° C va pH 6.5-7.5 (6.5-8.5 oralig'ida) da optimal DNK polimeraza faolligiga ega. Ammo issiqlikga bardoshli Taq polimerazasi PCRni kuchaytirish uchun ishlatiladigan eng keng tarqalgan ferment bo’lib, ferment issiqlikka juda chidamli bo'lib, 95 ° S haroratda 40 daqiqagacha chidaydi (bu vaqt ichida yarim faolligini yo’qotadi). Eng maqbul haroratda (72 ° C) nukleotidlar bir daqiqada 2-4 kilobas tezlikda sinteslanadi. Biroq, polimerazalar yuqori xaroratlar oralig'ida faol (Gelfand va Uayt 1990). Shuningdek, agar DNK, primerlar va Taq polimeraza aralashtirilsa, xona haroratida (denataratsion bosqichidan oldin) noto'g'ri astarlanish natijasida jarayon cho'zilishi mumkin.

Tibbiyot amaliyotida turli kasalliklara 99 foiz aniqlikda tashxis qo’yishni taminlaydigan biokimyoviy reyaksiyalarni amalga oshiruvchi texnologik qurilmadir. Uning bunday aniqlikda ishlashini yuqori temperaturada ham(95”) ishlay oladigan Taq polimeraza fermenti taminlaydi. Bu ferment termo buloqlarda yashovchi termus aquaticus nomli jonivordan ajratib olingan. Fermentning tuzulishi bu ferment 94kilodalton ga teng bir zanjirli polipeptiddir. U DNK zanjirlarini 3’-5’ yo’nalishida sintezlaydi. Taq polimeraza fermenti uchun activator Mg ionlari xisoblanadi, fermentni tibbiyotda faqat kerakli paytda ishlatish va unig aktivlikgini saqlash uchun bu metal ionlari kerakli paytdagina kerakli miqdorda qo’shiladi.

Fermentning molekulyar tuzulishi va faoliyati.

Poimeraza fermentining faoliyat mexanizmi va zanjir sintez yo’nalishi sxemasi.