Azotli organik birikmalar, aminlar, aminokislotalar, oqsillar Aminlar

Azotli organik birikmalar, aminlar, aminokislotalar, oqsillar
Aminlar :
Ammiak (NH₃) molekulasidagi bitta, ikkita yoki uchta vodorod atomlariga alifatik yoki aromatik radikallarining almashinish mahsulotlariga aminlar deyiladi. Ular molekulasidagi aminoguruh soniga qarab bo’linadi :
Birlamchi aminlar
Birlamchi aminlar ammiakdagi bitta vodorod atomiga radikal almashgan mahsulotlardir.
Birlamchi aminlarning umumiy formulasi :

• 
  Alifatik qatorlarniki R – NH₂;
  
• 
  Aromatik qatorlarniki Ar – NH₂;
  

Birlamchi aminlarning molekulyar massalari :

• 
  Alifatik qatorniki M = 14n+17. Bu yerda n≥1;
  
• 
  Aromatik qatorniki : M = 14n+9. Bu yerda n≥6;
  

Alifatik aminlarning birinchi vakili CH₃ – NH₂ metilamin, aromatik aminlarning birinchi vakili C₆H₅ – NH₂ – fenilamin.
Birlamchi aminlarga alifatik va aromatik uglevodorodlardagi bitta vodorod atomiga aminogruppa – NH₂ almashgan mahsulotlar deb ham qarash mumkin.
Ikkilamchi aminlar. Ikkilamchi aminlar - NH₃ dagi ikkita vodorod atomiga bir xil yoki har xil radikallar almashgan moddaladir.
Ikkilamchi aminlarning umumiy formulalari :

• 
  Alifatik qatorniki : R – NH – R;
  

• 
  Aromatik qatorniki : Ar – NH – Ar; C₆H₅ – NH- C₆H_5, yoki Ar – NH – R.
  

Ikkilamchi alifatik aminlarni gomologik qatorini birinchi vakili CH₃ – NH – CH₃ dimetilamin, aromatik qatorniki C₆H₅ – NH – C₆H₅ difenilamin.
Ikkilamchi aminlarga ikkita uglevodoroddagi vodorod atomlariga imino deb nomlanadigan - NH gruppaga almashgan mahsulotlar deb ham qarash mumkin.