Amaliy mashg‘ulot №5 Mavzu: O'rnatilgan tizimlar tranzistorlar va ulardan foydalanish Ishdan maqsad

Amaliy mashg‘ulot № 5
Mavzu: O'rnatilgan tizimlar tranzistorlar va ulardan foydalanish
Ishdan maqsad: O'rnatilgan tizimlar tranzistorlar o’rganish va ularni ishlatishni amalda bajarib ko’rish.
Kerakli jixozlar:

• 
  VVB dasturi yoki arduino plata qurilmasi.
  

• 
  Breadboard.
  

• 
  USB Kabel.
  

• 
  O’zgaruvchan qarshilik
  

• 
  Kerakli ehtiyot qismlari.
  

Jixozlarning vazifalari:

Transistor - bu elektr uzatishlarni kuchaytirish, yaratish, almashtirish va o'zgartirish uchun foydalanishga imkon beradigan kichik kirish signalidan chiqish pallasida muhim oqimni boshqarish qobiliyatiga ega bo'lgan yarimo'tkazgich materialidan tayyorlangan radioelektron komponent. Odatda, tranzistorlarda 3 ta chiqish mavjud: tayanch, emitter va kollektor. Harakatlar algoritmini quyidagicha shakllantirish mumkin: bazadagi signalga qarab tokni kollektordan emitterga o'tkazish. Transistorlar turli xil va reytinglarda mavjud. Siz bu haqda ko'proq Vikipediyada o'qishingiz mumkin.

Loyihalaringiz uchun tranzistorlarni tanlashda ehtiyot bo'ling. Ba'zilar katta kuchlanish yoki yuqori oqimlarni o'tkazish uchun mo'ljallangan. Bundan tashqari, ko'plab tranzistorlar bazada 5 voltdan ochilmaydi. Ma'lumotlar jadvalidan sotib olishdan oldin har doim tranzistorlarning texnik xususiyatlarini tekshiring. Mosfet tranzistorlari o'zgaruvchan tokni boshqarish uchun ishlatiladi.

2-rasm (Arduino uno platasiga potensiometr ya’ni o’zgaruvchan qarshilikning ulanish sxemasi)

Dastur qismi

• 
  Biz tranzistorning bazasi ulangan pinni belgilang int motorPin = 9;
  

bekor qilish o'rnatish () {

• 
  Belgini chiqish sifatida o'rnating pinMode (motorPin, OUTPUT);
  

}
bo'sh joy () {

• 
  Davrda 0 dan 255 gacha bo'lgan qiymatlarni takrorlash uchun (int i = 0; i <= 255; ++ i) {
  

analogWrite (motorPin, i);

• 
  hamma narsa juda tez sodir bo'lmasligi uchun biroz kechikish kechikish (10);
  

}
kechikish (500);

uchun (int i = 0; i> = 0; i--) {

analogWrite (motorPin, i);

kechikish (10);

}
kechikish (500);

}
Topshiriqlar.

1. 
   Dasturni VVB yangi java sourse fayli asosida ochish.
   

2. 
   dasturida ishlatish va olingan natijalarni taxlil qilish.
   

Ishni bajarish tartibi:

Kompyuter dastur orqali topshiriqni bajarish.

Olingan natijani taxlil qilish

Bajarilgan ishlarni xisobot shaklida elektron va qog`oz variantda topshirish

Nazorat savollari

1. 
   o’zgaruvchan qarshilik nima uchun ishlatiladi?
   
2. 
   o’zgaruvchan qarshilik ishlashprinsipini tushuntirib bering?
   

3. 
   o’zgaruvchan qarshilik analog yoki raqamli qiymat berishini tushuntiring?
   

4. 
   o’zgaruvchan qarshiliklarni qaydan qurulmalar uchun maqul deb bilasiz?
   

5-amaliyot hisoboti
Ushbu amaliyotda amalda qo`llanilgan Arduino Unoda yasalgan qurilma orqali tranzistorni ishlatib led chiroqni yoqdim. Bunda tranzistorni kalitiga tok beramiz keyin transistor ochilib led chiroq yonadi. Led va transistorni quyidagicha ulaymiz.