Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti ekologiya va tabiatni muhofaza qilish

Umumkasbiy fanlar bo’yicha talablar

Umumbiologik kurs

Bakalavr:

-tirik organizmlarning umumiy xossalari;

-tirik va notirik materiyaning fundamental birligi to’g’risida, tirik sistemalarni tashkil

etish;
-organizmni funksional birligi, sistemalarning o’zaro ta’siri va bog’liqligi;

-mikroorganizmlar, o’simliklar va hayvonlarni klassifikasiya qilish qoidalari;

-yerda tirik organizmlarni paydo bo’lishining asosiy nazariyalari;

-evolyusion qarashlar va evolyusion konsepsiyalarni taraqqiyoti, evolyusiya nazariyasi,

evolyusion sistematik nazariyani paydo bo’lishi;

-prokariot va eukariot organizmlarda hujayra tuzilishi, ularning o’xshashliligi va farqlari;

-tirik hujayraning kimyoviy tarkibi va uni hayotiy jarayonlarida biokimyoviy reaksiyalarning ahamiyati;

-irsiyat va o’zgaruvchanlikning qonunlari va mexanizmi;

-bakteriya va viruslarning tuzilishi, ko’payishi, sistemaktikasi va fiziologiyasi;

-yuksak va tuban o’simliklarning tashqi va ichki generativ organlarining tuzilishi, ularni kelib chiqishi va taraqqiyoti;

-o’simliklarning kelib chiqishi, evolyusiyasi va boshqa tirik organizmlar bilan evolyusion bog’liqligi;

-o’simliklarning yashash muhitida tarqalishi;

-hayvon organizimining anatomik tuzilishi va ularni o’zaro ta’sirlanish mexanizmi;

• 
  hayvon organizimining hayotiy jarayonlarida nerv va gumoral sistemalarining ahamiyati;
  

-umurtqali va umurtqasiz hayvonlarda sistematik guruhlar vakillari;

-tirik organizmlarning ekologik guruhlari;

-Yerning har xil geografik zonalari flora va faunasi;

-tirik organizmlarga atrof-muhitning abiotik va biotik omillari ta’siri;

-biosferada mikroorganizmlar, o’simlik va va hayvonlarning roli;

-antropogen omillarning biosferadagi modda almashinuvi;

-hujayraning kimyoviy tarkibi, gormonlar, nuklein kislotalar, vitaminlar, uglevodlar, yog’lar, oqsillar, fermentlar va modda almashinuvi;

-o’simliklarda sodir bo’ladigan fiziologik jarayonlar;

-odam va hayvonlar organizmidagi organlar tizimi xususiyatlari va ularda kechadigan fiziologik jarayonlar;

-biologik jarayonlarni fizikaviy asoslari;

-tirik organizmlar va ularda kechadigan biologik jarayonlardan texnologik asos sifatida foydalanish haqida tasavvurga ega bo’lishi;

-tirik organizmlarning har xil guruhlari orasidagi evolyusion bog’lanishlar;

-biologik kinetikaning asosiy qonunlari prinsiplari va tushunchalari;

-biologik kinetikaning xususiyatlari va uni tiriklik tizimidagi har xil bosqichli boshqarish mexanizimini tushunishdagi roli;

-biologik sistemalarda matematik modellashtirishning asosiy prinsiplari;

-hujayralarni tuzilishi va taraqqiyotining asosiy qonunlari;

-tiriklikning xususiyatlari, o’simlik va hayvonlar evolyusiyasining asosiy bosqichlari;

-organizmlar va jamoalarni o’rganishda biologik, fiziologik va ekologik metodlardan foydalanish;

-Respublika va dunyo tuproq turlari morfologiyasi, tarkibi va klassifikasiyalash xususiyatlari;

-biosferaning bir butunligiga inson faoliyati ta’siri natijalari;

-insonning biososial tabiati xususiyatlari;

-yuqori va tuban o’simliklarni yig’ish va fiksasiya qilish yo’llari;

-o’simliklarning gullashi biologiyasining asosiy metodlari;

-hayvonlarni yig’ish va kuzatishning asosiy metodlari;

-o’simlik va hayvonlarning asosiy guruhlarini aniqlash;

-hayvonlar jamoalarini o’rganishning sodda metodlari;

-organizm, to’qima va hujayrani o’stirish metodlari;

-tuproqning hosil bo’lishi omillarining roli va ahamiyati;

-organik moddalar mineralizasiyasida mikroorganizmlarning ishtirok etishi;

-tirik organizmda bo’ladigan tabiiy va patologik jarayonlarni o’rganishda fiziologik izlanish metodlari;

-asosiy o’quv va ilmiy adabiyotlarni;

-uglevod, oqsil, yog’lar, nuklein kislotalar, vitaminlar, garmonlar va fermentlar tuzilishi va funksiyasi;

-o’simliklarda kechadigan fiziologik jarayonlarni mohiyatini;

-hayvon va odam organizmida sodir bo’ladigan fiziologik jarayonlarni mohiyatini;

-organizmlarda kechadigan biologik jarayonlarni biofizik mohiyatlarini;

-gen va hujayra muxandislik enzimologiyasi va ekobiotexnologiyani maqsad va vazifalarini ayrim tadqiqot usullarini bilishi va foydalana olishi;

-o’simliklarni yig’ish va hayvonlarni tutish;

-eksperimental hayvonlarni kuzatish, qarash va muloqotda bo’lish;

-o’simliklarni o’stirishda mustaqil laboratoriya tajribalarini qo’yish;

-dala sharoitida o’simlik va hayvonot dunyosini vakillarini aniqlash;

-o’simlik turlarining botanik tavsifini va sistematik holatini bilish;

-tabiatda mustaqil ekologik kuzatishlar;

-o’simlik va hayvonlarning aniqlagichi bilan ishlash;

-qishloq xo’jalik o’simliklarini morfologik xususiyatlari va urug’ orqali aniqlash;

-o’simliklarning vegetativ ko’paytirish yo’llaridan foydalanish;

bilish;

-biologik jarayonlar va xodisalarni o’rganishda fiziologik uslublardan foydalanish;

-optik, o’lchaydigan va boshqa asbob-uskunalardan foydalanish;

-o’qitishda texnik vositalardan foydalanish;

-tanlangan mavzu bo’yicha kasbiy faoliyatda bilimlarni amaliyotga tadbiq etish;

-tanlangan mavzu bo’yicha adabiyotlar sharhini tayyorlay bilish va referatlarni yoza

-kompyuter texnikasidan va informasion sistemalardan foydalanish;

-biologik materiallarda turli xil makromolekulalarni sifat va miqdoriy tarkibini aniqlash;

-o’simliklardagi biologik jarayonlar va hodisalarni o’rganishda fiziologik uslublardan foydalanish;

-odam va hayvonlar fiziologiyasini o’rganishda asbob va uskunalar bilan mustaqil ishlash;

-tajribalarni rejalash va modellash;

-biotexnologik jarayonlarga qo’llaniladigan asbob–uskunalarni rejalash ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak.

kerak: