Александр Македонский “Iskandar Zulqarnayn” obrazining o’zbek adabiyotidagi talqini haqida ma`lumot



Download 401,21 Kb.
bet1/3
Sana28.05.2022
Hajmi401,21 Kb.
#613237
  1   2   3
Bog'liq
Александр Македонский

Александр Македонский “Iskandar Zulqarnayn” obrazining o’zbek adabiyotidagi talqini haqida ma`lumot

  • ISKANDAR ZULQARNAYN. Iskandar Zulqarnayn- Sharq xalqlari adabiyotida keng tarqalgan obraz. Bu obraz Aleksandr Makedonskiy faoliyati bilan bevosita bog`liq. Iskandar Qur’onning 18- surasidagi afsonalar orqali Zulqarnayn nomi bilan Sharqdagi musulmon xalqlari orasida keng tarqalgan. Iskandar 20 yoshida taxtga o`tirgan.Sharqda uni shoxi bor deb tasnif berishgan.Iskandarning otasi FilippIIni qastdan o`ldirilgach u tahtga o`tiradi. Iskandar Zulqarnayin miloddan avvalgi 356-yilda tug`ilgan. Iskandar o`sha paytda mashxur faylasuf Arestotel qo`lida tarbiyalangan. Iskandar miloddan avvalgi 336- yili Makedoniya taxtiga o`tiradi.
  • Iskandar Zulqarnayn deganda asosan ikki shoxli Iskandar, degan tushunchani tushunamiz. Haqiqatdan ham ko`pgina tarixiy manbalarda hikoyat va rivoyatlarda Iskandarning shoxi bor degan tahminlar bor.Bazilar Iskandarni ikkta shohi bor desa bazilarida bitta deb tarif berishgan. Bazi tahminlarga ko`ra Iskandar FilippIIning o`g`li emas balki u Misr hudosi Ammonning o`g`li degan tahminlar bor. Zulqarnayn quyoshga yaqin borib, uni ikki shoxi bilan tutibdi va ayni paytda shoxlari bilan Sharq va G`arbni ham ushlab turibdi. Shu tufayli u “Ikki shoxli” degan nom olibdi. Iskandar xaqidagi ilk ma’lumotlar 10-asr tarixchilari Xamza ibn Hasan al-Isfaxoniy, Dinovary, tabariylar asarlarida uchraydi.
  • Beruniy “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” kitobida Zulqarnayn haqidagi mavjud fikrlarga aniqlik kiritganlar. Abu Ali Muhammad ibn Muhammad Bal’amiyning nasriy asarida Iskandar obrazi salbiy shaxs tarzida talqin qilingan. Firdavsiyning “Shohnoma”sida tarixiy fikrlardan birmuncha to`g`riroq foydalanishga xarakat qilingan. Nizomiy Ganjaviyning “Iskandarnoma”, Jomiyning “Xiradnomai Iskandariy”dostonlarida Iskandar obrazi fotih, olim, faylasuf va payg`ambar qilib ko`rsatilgan
  • Iskandar tarixi va shaxsi Sharq badiiy adabiyotiga to'laqonli syujet va timsol sifatida X-XI asrlarda kirib keldi. Bu davrga kelib, Markaziy Osiyo, Xuroson va Eron arablar bosqinchiligi natijasida yuz bergan inqirozdan anchagina o'ziga kelgan, qisman bo'lsa-da, milliy mustaqillikka erishgan, endilikda umuman mustaqillik uchun kurash muammosi turar edi. Ana shu tarixiy sharoitda milliy ong o'sdi, natijada qahramonona o'tmishga qiziqish ortdi. Abulqosim Firdavsiyning mashhur "Shohnoma"si xuddi ana shu davrda vujudga keldi.

Download 401,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish