A a-160 ta; b-30 ta b a-128 ta; b-32 ta

19.08.2020 Masuliyatli test-4

1. Olcha oovagenezining anafaza I davrida xramasomalarning o’ng qutbdagi mayda hujayralarining holati n2c+2 ta n 4 ta c holatda bo’lsa hosil bo’lgan murtak haltasida jami nechta c (a) va narmal spermiy bilan urug’langan zigota tarkibida nechta n (b) bo’ladi. { izoh; a va b da so’ralgan tuzilmalar nechta DNK va nechta xramasoma sifatida so’ralgan)

A) a-160 ta; b-30 ta B) a-128 ta; b-32 ta

C) a-144 ta; b-32 ta D) a-112 ta; b-30 ta

2. Quyida plastik almashinuvi uchun berilgan tariflarning nechtasi to’g’ri.

1) bitta trilet hamma vaqt ham bitta aminakislataga mos kelavermaydi, 2) ribosomada oqsil sintezi hamma vaqt ham to’rt bosqichda boradi, 3) serin uchun xos antikadon AGA bo’lishi mumkin, 4) bitta aminakislata hamma vaqt ham bitta tripletga mos kelavermaydi, 5) uch malekula glukoza sintezlamishi uchun hamma vaqt 2160 kj energiya sarflanadi, 6) agar har bir aminakislatani ikkitadan nukleatid kodlaganda edi to’rt xil aminakislata uchun kadonlar yetishmas edi.

A) 2 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 5 ta
3. Hayvonlar evalutsiysida noto’g’ri joylashtirilgan sinf vakillariniong nafas olish azolarini ko’rsating

1) trilobitsimonlar, 2) kiprikli chuvalchanglar, 3) meduzalar, 4) so’rg’ichli chuvalchanglilar, 5) koloniyali xivchinlilar, 6) gidrasimonlar, 7) tasmasimon chuvalchanglar, 8) to’garak chuvalchanglilar, 9) koroll poliplar, 10 hashorotlar, 11) ko’p tuklilar, 12) o’rgimchaksimonlar, 13) kam tuklilar, 14) qisqichbaqasimonlar

A) o’pka, butun tanasi orqali B) jabra, traxeya

C) o’pka va traxeya, traxeya D) o’pka, o’pka

4. O’simlik, hayvon va odamlarda ko’p allellilik hodisasi uchrab shulardan yovvoyi quyonlarga hos jun rangini tamin etuvchi C genining to’rtta alleli C⁺, c^ch, c^h, c^a mavjud bo’lib shu ketma ketlikda bir biridan ustunlik qiladi.Quyida ikki hildagi genatipga ega ota-onadan ( C⁺ C⁺ x c^h c^h ) F₂ olingan quyonlarning dastlabki ota- onalar bilan to’g’ri solishtirilganlarini toping.

1) fenotip jihatdan ota-onaning biriga o’xshash avlod bor, 2) genotip jihatdan ota-onaning biriga o’xshash avlod bor,

3) fenotip jihatdan ota-onaning ikkisiga ham o’xshash avlod bor,

4) genotip jihatdan ota-onaning ikkisiga ham o’xshash avlod bor,

5) fenotip jihatdan ota-onaning faqat biriga o’xshash avlod bor, 6) genotip jihatdan ota-onaning faqat biriga o’xshash avlod bor,

7) fenotip jihatdan ota-onaning faqat ikkisiga ham o’xshash avlod bor,

8) genotip jihatdan ota-onaning faqat ikkisiga ham o’xshash avlod bor,

A) 5,6,7,8 B) 1,2,5,6 C) 3,4,5,6 D) 3,4,7,8

5. Funariya o`simligini hayotida ustunsiz (I) ustun (II) bo`lmagan bo`g`inlari uchun xos bo`lgan xususiyat bilan juftlang. a) qisqa bandli b) sporadan boshlanadi c) zigotadan tugallanadi d) ko`p hujayrali shoxlangan e) ko`sakchaga ega f) kurtaklarga ega g) zigotadan boshlanadi h) arxegoniy va anteridiy hosil qiladi i) spora hosil qiladi. A) I-c,f,h,b,d; II-i,e,a,g B) I-e,g,i,a; II-h,b,c,f,d C) I-a,c,i,e; II-d,f,h,c,b D) I-f,h,g,d; II-c,e,a,I

6. Mikrosporalari gaploid to`plamga ega bo`lgan tamaki o`simligi uchun xos bo`lgan xususiyatlarni juftlang. a) ildiz hujayralarini anafaza davrida 48 ta xromosoma bo`ladi b) murtak xaltachasidagi jami hujayralaridagi xromosomalar soni 192 ta bo`ladi c) meyoz I dan so`ng yirik hujayraga onadan 24 o`tsa u holda otadan 12 ta o`tadi d) anafaza I da chap qutubga onani 7 xromosomasi tarqalsa u holda o`ng qutubga 5 ta tarqaladi e) agar meyoz II dan so`ng hosil bo`lgan yirik hujayradagi otaga tegishli xromosomalar soni 8 bo`lsa u holda shu hujayrada mitoz sodir bo`lgandan so`ng hosil bo`lgan jami hujayralardagi onaga tegishli xromosomalar soni 32 ta bo`ladi f) barg hujayralarni profaza davrida onaga tegishli DNKlar soni jami 12 ta bo`ladi A) a,d,e B) d,e,b C) f,c,e D) a,f,e

7. 243 ta genatipik sinf hosil bo’lishi uchun to’liq daminantlikda quyidagilardan qaysi belgilarga ega organizmlar chatishtirilishi kerak

A)	ikkinchi kurak tishini yo’qligi+miopiya+mallasoch+narmal bo’y+qandsiz diabet+Rh+
B)	Sepkillilik+ ko’z qoraligi+ narmal bo’y+gemafiliya+chapaqaylik+nomozshomko’rlik
C)	Tish emalini qo’ng’ir bo’lishi+daltanizm+ko’z qoraligi+ikkinchi kurak tishini yo’qligi+miopiya+ko’k ko’z+sepkillilik+Rh-
D)	Chapaqaylik+ miopiya+mallasoch+ Tish emalini qo’ng’ir bo’lishi+ qandsiz diabet+ko’k ko’z+ ikkinchi kurak tishini yo’qligi+Rh-

8. Buyrakda siydik hosil bo`lishini birinchi (I) va ikkinchi (II) fazalar uchun xos bo`lgan xususiyatlarni juftlang. a) plazma tarkibiga yaqin siydik hosil bo`ladi b) qon tomir va buyrakni kanalchasida o`rtasida kechadi c) garmonlar ta`sirida tezlashadi d) qon tomir va kapsula o`rtasida amalga oshadi e) qoldiq azot va mochevina tarkibli siydik hosil bo`ladi f) qondan buyrakka o`tadi g) hosil bo`lgan mahsulotni barchasi odam uchun zararli bo`ladi h) kuchayishi siydik ajralishini ko`paytiradi i) tiroksin hisobiga kuchayadi A) I-f,a,c,d; II-g,c,e,h B) I-a,b,f; II-e,d,g,c C) I-a,d,h,e; II-g,i,b,c,e D) I-d,a,e,f; II-b,g,c,e

9. Odamlarda postembrianal davrining yuvinel davri uchun (a) va gulli o’simliklarda ontagenezning yuvinel davri uchun (b) berilgan tariflarning to’g’rilari juftlang

1) generative organ-gul, urug’ va meva kurtaklarini paydo bo’lishi bilan tugaydi, 2) osteoblast va osteoklastlarning ish unumdorligi tenglashadi, 3) ildizning shakllanishi kuzatiladi, 4) meva hosil bo’ladi, 5) sarflanadigan energiyadan hosil bo’ladigan energiya ko’proq bo’ladi, 6) doimiy tishlarning barchasi chiqqan bo’ladi, 7) urug’ unib chiqadi, 8) voyaga yetish hali yakunlanmagan bo’ladi

A) a-2 va 5; b-1 va 7 B) b-3 va 7; a-5 va 8

C) a-5 va 6; b-3 va 4 D) b-1 va 4; a-3 va 6

10. Yirtqich umurtqali (a) va o’txo’r umurtqasiz (b) yuragi ko’p kamerali bo’lmagan hayvonlarni aniqlang.

1) chigirtka, 2) falanga, 3) maral, 4) suv shillig’i, 5) xonqizi, 6) ko’rsak, 7) suqsun, 8) kondor, 9) tok shillig’i

A) b-1,4,9; a-2,5 B) b-4,9; a-6,7

C) b-1,4,9; a-6,8 D) b-4,9; a-6,8

11. Dala qirqbo`g`imini yozgi (I) va bahorgi (II) poyasi uchun xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang. 1) asosiy poya hosil qiladi 2) shakli o`zgargan bargga ega 3) shakli o`zgargan novdaga ega 4) hujayralari CO<sub>2</sub> ajratadi 5) yupqa va elastiklik hujayralarga ega 6) asosiy poyadan yon novda hosil qiladi 7) shakli o`zgargan bargi ham yer ostida ham yer ustida bo`ladi 8) sporafit bo`g`in hisoblanadi 9) anteridiyga ega 10) qo`shimcha ildizga ega 11) kambiyga ega 12) gametofit bo’g’in hisoblanadi 13) hujayralari organik modda sarflaydi A) I-5,1,8,2,10,12,6,4,3; II-3,1,4,13,8,10,7,5 B) I-1,10,8,3,2,4,6,5; II-7,1,2,4,3,5,13,8,10 C) I-3,4,6,11,10,2,8,1,5; II-10,5,4,3,7,2,12,1,13 D) I-4,6,7,1,2,3,10; II-1,4,2,3,6,8,13,12
12. Jadvaldagi a,b,c,d larni xramasomalar soni va foiziga mos ravishda moslashtiring

O’simlik nomi	Endaspermadagi autosoma xramasomalar soni	Tuxum hujayradagi jinsiy xramasomalar sonining samatik hujayrasidagi xramasomalarga nisbatan foizi
A	24	5,55 %
B	27	5 %
C	69	2,083 %
d	18	7,143 %

A) a-karam; b-makkajo’xori; c-olxo’ri; d-xirzutum

B) a-makkajo’xori; b-karam; c-qalampir; d-no’xot

C) a-makkajo’xori; b-turp;c-olxo’ri; d-bug’doy

D) a-karam; b-makkajo’xori; c-qalampir; d-no’xot

13. Gullari yo’g’on va uzun gulpoyada bandsiz (I), kalta va yo’g’on gulpoyada bandsiz (II) joylashgan o’simliklarga xos malumotlarni aniqlang.

1) bargi bir qismdan iborat, 2) lolasimonlar sinfiga mansub, 3) chorva mollari uchun to’yimli ozuqa, 4) magnoliyatoifalilar bo’limiga mansub, 5) ikki xil to’pgulga ega, 6) o’troq gulag ega, 7) barglari doimo yonbargchali, 8) gullari qiyshiq

A) I-1,2,4,5,6; II-3,4,6,7,8 B) I-2,4,5,6; II-3,4,6,7,8

C) I-1,2,4,6; II-4,5,6,7,8 D) I-2,4,5,6; II-1,3,4,6,7,8
14. Tuzilishi o’xshash organizmlar (a) va bitta umumiy ajdoddan kelib chiqqan organizmlar (b) ni ko’rsating.

1) bo’shliqichlilar lichinkasi, 2) ichaksiz qadimgi kiprikli chuvalchanglar, 3) ko’p tukli halqalilar lichinkasi, 4) koroll poliplar, 5) meduzalar, 6) aktiniyalar, 7) kiprikli yassi chuvalchanglar, 8) to’garak chuvalchanglar, 9) tasmasimon chuvalchanglar, 10) so’rg’ichli chuvalchanglar

A) a-1,2,4,5; b-4,6,8,10 B) a-1 va 2; 3 va 7; b-4 va 5; 9 va 10

C) a-1 va 2 3 va 7; b-5,6,8,9 D) a-1,2,3,7; b-4 va 5; 8 va 10

15. Grafikka qarang. Bemorda gipertoniya kuzatilmagan kunlarni belgilang.


A) 1-2 kunlar oralig’ida B) 3-4 kunlar oralig’ida

C) 2-3 kunlar oralig’ida D) 7-8 kunlar oralig’ida

16. Mitozning profaza davrida xromatidalar soni 60 ta bo`lib va shu hujayraning mitoz siklining anafaza davrida 3 juft xromosomalardagi xromatidalarni sentromeralar ajralmagan holda chap qutbga o`tib qoldi.Telafazadan so`ng hosil bo`lgan qiz hujayralarnining xromosoma va DNK miqdorini aniqlang.

A) 30 ta Xromosoma ;33 ta DNK; va 27 ta Xromosoma ;27 ta DNK

B) 33 ta Xromosoma ;33 ta DNK; va 27 ta Xromosoma ;27 ta DNK

C) 30 ta Xromosoma ;33 ta DNK; va 27 ta Xromosoma ;30 ta DNK

D) 33 ta Xromosoma ;33 ta DNK; va 30 ta Xromosoma ;33 ta DNK

17. AaBb genotipli organizmni ovogenez natijasida hosil bo`lgan tuhum hujayralarni 400 tasi AB,350 tasi Ab, 300 tasi ab, 150 tasi aB genotip bo`lsa u holda hosil bo`lgan yo`natiruvchi tanachalarni nechtasi genotipi AB (I) va Ab (II) bo`ladi? A) I-150; II-350 B) I-1200:II-1050 C) I-600;II-300 D) I-1100;II-750

18. Lirada spermatogenez (a) va Lorida ovagenez (b) jarayonida

kuzatiladigan hodisalar qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?

1)ko'payish davrida reduplikatsiya sodir bo‘ladi; 2)4 ta gaploid to'plamga ega hujayra hosil bo‘ladi; 3) hujayralarning 50% i jinsiy Y xromosomaga ega; 4) o’sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5)hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo'ladi; 6) ko'payish davrida diploid to‘plamga ega hujayralar hosil bo’ladi, 7) Gametogenezning ikki bosqichida interfaza kuzatiladi

A) a-3,4 b-6,7 B) a-6,5 b-5,1 C) a-6,2 b-3,1 D) a-2,4 b-1,6
19. Quyidagi rasmda ko’zning kasalligi va uni davolash tasvirlangan

Shundan foydalanib shu ko’z kasalligi haqidagi to’g’ri malumotlarni aniqlang

I. Tug’ma uzoqni ko’rish yaqindagi buyumlarga qaraganda nur to’r pardadan o’tib tushadi

II. Ko’z soqqasining cho’ziqligi bilan bog’liq

III. Tug’ma yaqindan ko’rish yaqindagi narsalarga qaraganda tasvir to’r pardaga tushadi

IV. Tug’ma uzoqni ko’rish ko’z soqqasining qisqaligi bilan bog’liq

V. Tug’ma yaqindan ko’rish ko’z soqqasini qisqaligi bilan bog’liq

VI. Galovin jadvaliga yaqindan qaraganda tasvir aniq ko’rinadi

A) I,II,IV B) III,VI,V C) II,VI,III D) I,II, V
20. Jadvalning qaysi qatolarida organizmlar, ularning xususiyatlari va ular mansub turkumlar

muvofiq tarzda berilgan?

	organizmlar	Organizam hususiyatlari	turkumlar
1	Jirafa, suv aygiri, arxar, to’ng’iz	Oyoqlari uzun, oshqozoni to'rt bo’lmali; ovoqlari kalta, oshqozoni bo’lmalarga bo’linmagan	Juft. tuyoqlilar
2	Oqbiqin	Hech qachon quruqlikka chiqmaydi, suvda bolalaydi	Kurakoyoqlilar
3	Norka	Kurak tishlari yirik va o'tkir, qattiq oziqni oziq tishlari yordamida ezib maydalaydi	Kemiruvchila
4	Quloqdor	Qo'nganida oldingi oyoq birinchi barmog'I va keying ovoq panjasi bilan daraxt tanasiga yopishib oladi	Qo'lqanotlilar
	Jo'rchi	Qisqa baquvva t va uchi pastga qayrilgan tumshug'i esa oljasini etini yulib olishga imkon beradi
	Suqsun,churrak	Ovlanadigan yovvoyi qushlar hisoblanadi	G’ozsimonlar

A) 1, 3, 5 B) 2, 3, 5 C) 2, 5, 6 D) 4, 6, 1

21. Sxema hayvonlarning sistematik guruhlariga oid.

Ushbu sxemada 1,2, 3 raqamlarga muvofiq ravishda

mos keladigan sistematik guruhlar qaysi javobda

to'g'ri keltirilgan?

A) 1 - susarsimonlar oilasi;

2 - yirtqich sutemizuvchilar turkumi;

3 - bosh skeletlilar kenja tipi.

B) 1 - bo‘risimonlar oilasi;

2 - yirtqich sutemizuvchilar turkumi;

3 - umurtqalilar kenja tipi.

C) 1 - suvsarsimonlar turkumi;

2 — yirtqich sutemizuvchilar oilasi;

3 - umurtqalilar kenja tipi.

D) 1 - bo‘risimonlar turkumi;

2 - yirtqich sutemizuvchilar oilasi;

3 - bosh skeletlilar kenja tipi
22. Ushbu berilgan rasmga diqat qiling

Shu bo`yicha meyoz II dan so`ng hosil bo`lgan jami yo`naltiruvchi

tanachalardagi onaga tegishli xromosomalar sonini aniqlang

A) 56 B) 20 C) 52 D) 16

23. Tufelkaga quyidagilarning tasir etirilganda qanday

o‘zgarish kuzatiladi?

1) yashil metal bo’yog‘; 2) sirka kislota; 3) qizil kongo

bo’yog‘i

A) 1 - kudiruvchi tanachalarini otib halok bo‘ladi;

2 - hazm qilish vakuolasi qizil rangga bo‘yaladi;

3- yadrolarini yashil rang bo'yadi

B) 1 - yadrolarini yashil rang bo’yladi;

2- kudiruvchi tanachalarini otib halok bo'ladi;

3 - qisqaruvchi vakuolasini qizil rangga bo‘vadi

C) 1 - yadrolarini yashil rang bo‘yadi;

2 - kudiruvchi tanachalarini otib halok bo'ladi;

3 - hazm qilish vakuloasi och qizil rangga bo‘yaladi

D) 1 - yadrolarini yashil rang bo'yadi;

2 - kudiruvchi tanachalarini otib halok boiadi;

3 - hazm qilish vakuolasi qizil rangga bo'yaladi

24. Quyidagi rasmda ma`lum bir organizmni genetic

xaritasida genlarni joylashish tartibi va ular o`rtasidagi

chalkashuv % berilgan.Ushbu organizmni 8000 ta

birlamchi jinsiy hujayrasidan nechtasida D va G genlari

o`rtasida krossingover bo`lishligini aniqlang.

A) 1680 B) 2100 C) barchasida D) 4200

25. Amfibyalar kelib chiqqan(a), xilma-xil bo’lgan(b), turli

tumanligi kamaygan(c) davirlarning aromorfozlarini

juftlang?

A) a - tog’ayli baliqlar kelib chiqqan; b - toshbaqa ajdodi

rivojlangan; c - arxepteriks rivojlangan;

B) a - hashorotlar kelib chiqqan; b - arxeopteriks kelib

chiqqan; c - yo’ldoshli sutemizuvchilar kelib chiqqan;

C) a - suyakli baliqlar rivojlangan ; b - ochiq urug’li

o’simliklar kelib chiqqan; c – Yirtqich tishli kaltakesak rivojlangan

D) a - ko’poyoqlilar rivojlangan; b -tishli qushlar

rivojlangan; c - xaltali sutemizuvchilar rivojlangan
26. Quyidagi sxemada fotosintezning yorug’lik va qorong’ulik bosqichi tasvirlangan

Shunga hos raqamlarga to’g’ri ifodalangan javobni toping

27. Jinsiy bezi ichagining ostida bo’lgan bo’g’imoyoqli (a) va bo’g’imoyoqli bo’lmagan (b) hayvonga hos bo’lgan javobni toping

I. Ayirishi malpigi naylardan iborat

II. Qon aylanish sistemasi yopiq

III. Ayirish sistemasi metanefridiy tipda ikki uchi ochiq

IV. tashqi skletga ega

V. Jabra orqali nafas oladi

	a	b
A	I va IV	II va III
B	V va IV	V va II
C	III	II,III va V
D	III va IV	V va II

28. Evolyutsion ketma-ketlikning to‘g‘ri qatorini belgilang.

1) kovakichlilar; 2) yassi chuvalchanglar; 3) sodda

organizmlar; 4) mollyuskalar; 5) halqali chuvalchanglar;

6) to‘garak chuvalchanglar

29. Qaysi javobda chap buyrak darvozasidan boshlanuvchi

(a) va chap yurak bo'lmasiga quyiluvchi (b) qon tomirlari

xususiyatlari to'g'ri ifodalangan?

1) arteriya qoni harakatida ishtirok etadi; 2) devori uch

qavatdan iborat; 3) o'rta qavati qalin silliq muskul va

elastik tolalardan iborat; 4) devori yupqa bo'ladi; 5) katta

qon aylanish doirasini hosil qilishda qatnashadi; 6) vena

qoni harakatida ishtirok etadi; 7) ichki qavati bir qavat

hujayralardan iborat.

A) a - 2, 3, 5; b - 1, 5, 7 B) a - 1, 5, 7; b - 1, 6, 7

C) a - 3, 5, 7; b - 2, 4, 6 D) a - 2, 4, 6; b - 1, 2, 7

30. Quyidagi jadvalda noallel irsiylanishga bog’liq genotiplar berilgan shu genotiplar to’g’ri to’ldirilgan javobni toping. ( epistazda A gen ingibitorda keladi)

	Aabb	AABb	aaBB
A	Gulsimon tojli tovuq va oq gulli no’xat	Sharsimon qovoq va qizil gulli no’xat	Sariq rangli to’ti va uzunchoq qovoq
B	Havo rangli to’ti va oq rangli qovoq	Oq rangli tovuq va oq rangli qovoq	No’xatsimon tojli tovuq va gardishsimon qovoq
C	Qizil gulli no’xat va sariq rangli to’ti	Yong’oqsimon toj va qizil gulli no’xat	Gulsimon toj va havorangli to’ti
D	Sharsimon qovoq va oq gulli no’xat	Yashil rangli to’ti va qizil gulli no’xat	Sharsimon qovoq va no’xatsimon tojli tovuq