5 mavzu. Islomdinidama’naviyatvashaxsma’naviy qiyofasiningtalqini

5 mavzu.

Islomdinidama’naviyatvashaxsma’naviy qiyofasiningtalqini

5.1. Ma’ruzaniolibborishtexnologiyasi

Talabalar soni:	Vaqti:2 soat
Mashg’ulotshakli	Informastion - tematikma’ruza.
Ma’ruzarejasi	1. Islomvama’naviyat. 2. Tasavvuftushunchasivauningma’naviy g’oyalari. 3. Islomma’naviy qadriyatlarivaaxloq-odobnormalariningumuminsoniyxarak-teri. 4. Islomdinidaumummilliyvaumum-insoniyma’naviyatmasalalari.
Mashg’ulotningmaqsadi: Islomma’naviyati haqidadunyoqarashnishakl-lantirish, islomdinidama’naviyatmasalalari haqidatushuncha hosil qilish.
Pedagogikvazifalar:	O’quvfaoliyatinatijalari:
Islomma’naviyatitushunchasimazmuniniyoritibberadi.	Islomdama’naviyattushunchasivashaxs-ningma’naviymuammolariniaytibberadi.
Tasavvuftushunchasivauningma’naviy-g’oyaviyildizlaribilantanishtiradi.	Tasavvufningasosiyoqimlarivaular-ning g’oyaviymazmuninitahlil qiladi.
Islomma’naviy qadriyatlarivaodob-axloq normalariningumum-insoniyxarakteriniyoritibbera-di.	Diniybag’rikenglik – milliy g’oyaningtamoyiliekanliginiaytibberadi. Islomma’naviy qadriyatlarini sanabberadi.
Islomdinidanumummilliyvaumuminsoniyma’naviyatnitiklashyo’lidafoydalanishningnazariyvaamaliyahamiyatinitahlil qiladi.	Islomdinidaumummilliyvaumum-insoniyma’naviyattushunchalariniizoh-labberadi.
O’qitishusullarivatexnika	Ma’ruza, hamkorlikdao’qish, B.B.B. texnikasi.
O’qitishvositalari	Ma’ruzamatni, tarqatmamateriallar, slaydlar, proektor.
O’qitishshakllari	Jamoa, to’g’ridan-to’g’rivajuft-juftbo’libishlash.
O’qitishshart-sharoiti	Texnikvositalarbilanta’minlanganauditoriya.
Monitoringvabaholash	Og’zakinazorat, savol-javob, o’z-o’zininazorat qilish, reytingtizimiasosidabaholash.

Ma’ruzaningtexnologikkartasi

Ishjarayonlarivaqti	Faoliyatningmazmuni
	o’qituvchi	talaba
I-bosqich. Mavzugakirish (10 minut)	1.1. Mashg’ulotningmavzusinie’lon qiladi, o’quvmashg’ulotiningmaqsadvavazifalarinitushuntiradi.	O’UMga Qaraydilar
	1.2. Harbirtalabagamavzubo’yichatarqatmamateriallarnitarqatadi.	Tarqatmalarniko’ribchiqadi.
II-bosqich. Asosiy (60 minut)	2.1. EkrangaBBBjadvalivaubilanishlash qoidalarichiqariladi. BBBjadvaliniishchidaftarlargako’chiribolishnitalab qiladi. Ma’ruzarejasigaasoslangan holdaikkinchiustunnito’ldirishnivazifa qilibberadi (1-ilova).	BBBjadvalinichiziboladi. Ma’ruzarejasigaasosanikkinchiustunnito’ldiradi.
	2.2. “Insert” texnikasidanfoyda-lanilgan holda, ma’ruzadabelgi-langanbelgilarasosidatalabalarga quyidagi savollargajavobberishnitaklif qiladi: 1) Nimaniularbilishadi? (ya’nimustaqilgapiribberaolishadi) 2) Nimatushunarsizbo’lib qoldivao’zlashtirilmadi? 3) Qanday qo’shimchama’lumottalab qilinadi? Yuqoridagilardankelibchiqib, uchinchivato’rtinchiustunnito’ldirishtaklifetiladi, tayanch so’zlarningtartibraqamlari qo’yibchiqiladi (2-ilova)	Uchinchivato’rtinchiustunto’ldiriladi.
	2.3. Blist-so’rovorqalibirnechajavoblartinglanadivajuft-juftbo’libishlashnitaklif qiladi.	Natijalarnio’qiydi.
	2.4. Talabalarningjavoblariniumum-lashtirib, juft-juftbo’libishlashuchuntopshiriqlarberadi: 1) BBBjadvaliningto’rttaustu-nidagijavoblarnitahlil qiling; 2) o’zlashtirilmagan savollarniumumlashtiring; 3) birgalikdamanbalardanjavob-larizlabtoping; 4) javobberishgatayyorgarlikko’-ring;	Topshiriqnibajaradi. Javobberadi.
	2.5. Javoblartinglabbo’lingach, slaydlaryordamidao’quvmashg’uloti-ningyoritilmagan qismlaritushun-tiriladi (3-ilova).	Tinglaydilar. O’UMga qaraydilar
	2.6. Tayanchiboralarga qaytiladi, tala-balarishtirokidaularyanabirbortakrorlanadi. BBBjadvalining, beshinchiustunnito’ldirishniaytibo’tadi.	Harbirtayanchtu-shunchavaiboralar-nimuhokama qiladi. Jadvalto’ldiriladi.
III-bosqich. Yakunlovchi. (10 min.)	3.1. Ma’ruzaning harbir savoligaumumiyyakuniyxulosaberadi.	Eshitadi.
	3.2. Talabalarningfaolligibaholashmezonlariorqalibaholanadi.	O’zini qiziqtirgan savollarberadi.
	3.3. Uygavazifaberadi: “Mustaqil-likvaislomdini” mavzusidaesseyozibkeling.	Yoziboladilar

1(5.1)-Ilova
“Insert” texnikasining qoidasi:

1. Matnnio’qibchiqing.

2. Olinganma’lumotlarnidiqqatbilano’rganib, sohalargaajrating. Qalambilan harbir qatorga quyidagibelgilarni qo’yibchiqing:

V – bilaman;

+ – yangima’lumot;

– – bilganlarimgazid;

? – menio’ylantirmoqda.

BBBtexnikasining qoidasi.

1. “Insert” texnikasidanfoydalanilgan holdamatnnio’qibchiqing.

2. Olinganma’lumotlarniindividual sohalargaajrating. Qalambilan qo’yilganbelgilarasosidaBBBjadvalinito’ldiring.


1-o’quvtopshiriq

BBBjadvali

№	Mavzu savollari	Bilaman	Bilishni istayman	Biliboldim
1	2	3	4	5
1.	Islomvama’naviyat
2.	Tasavvuftushunchasivauningma’naviy g’oyalari
3.	Islomma’naviy qadriyatlarivaaxloq-odobnormalariningumuminsoniyxarakteri
4.	Islomdinidaumummilliyvaumuminsoniyma’naviyatmasalalari.

2(5.1)-Ilova

Iboralarasosidavizualmateriallar

1.	Islom.	16.	Yassaviylik.
2.	Musulmon.	17.	Qubroviylik.
3.	Muhammad.	18.	Naqshbandiylik.
4.	Qur’on.	19.	Mustaqillik.
5.	Hadis.	20.	Diniy qadriyatlar.
6.	Muhaddislar.	21.	Diniyaqidaparastlik.
7.	Iymon.	22.	Terrorchilik.
8.	Diniyvadunyoviyiymon.	23.	Xorijiylik.
9.	Halolva harom.	24.	Sunniylik.
10.	Beshikdanto qabrgachailmizla.	25.	Shialik.
11.	Ilmibodatdanafzaldir.	26.	Vijdonerkinligi.
12.	So’fiy.	27.	Ma’naviyat.
13.	Tasavvuf.	28.	Fundamentalizm.
14.	Tasavvufvanafs.	29.	Ekstremizm.
15.	Tasavvufinson qalbiga sayqalberishilmi.	30.	Vahobiylik.

O’quvvizualmateriallar

3(5.1)-Ilova

1-slayd
Ma’naviyattushunchasiningmazmuni


Iqtisod –

talabva

taklif

Ilm – bilim –

bilishnazariyasi

Din – vijdon

vaiymon

Madaniyatqadriyat

Tafakkur

Ma’naviyat– insonningruhiyatini, uningo’z-o’zinianglashi, didi, farosati, aqlvazakovatibilano’zoldigayuksakmaqsadva g’oyalarni qo’yabilishi, ularniamalgaoshirishuchun harakat qilishvaintilish salohiyatidir.

G’oyalar

2-slayd

I.A.Karimovrisolalaridan


“Islom – ota-bobolarimizningdini – musulmonlarningongi, turish-turmushiningmohiyati, hayotiningo’zidir».

IslomKarimov



“Xalqimizningmingyilliktarixini, bugungima’naviy hayotini, din-udiyonatimiznimuxtasarifodalabaytishmumkinki, Olloh bizning qalbimizda, yuragimizda».

IslomKarimov



“Dinga hurmatvae’tiqodbizuchuno’lmas qadriyatdir».

IslomKarimov



“Qadim-qadimdanbolatarbiyasigaislomdininingta’sirijudakuchlibo’lgan. Chunkibizo’zdinimizniqadrlaymiz, unga suyanamiz. Nimauchundeganda, sog’lomodam sog’lomfikrlaydi, sog’lomfikrlaydiganodamginaXudogaiymonkeltiradi, e’tiqodi sog’lombo’ladi. Shundayekan, sog’lomavlodtarbiyasidinuchunhamjudaahamiyatli».

IslomKarimov



“Meniymonibaquvvatodamdeganda, avvalo, vijdoni, halolbilan haromningfarqigaboradigan, birovning haqidan hazar qiladigan, birovganohaq ozorbermaydiganinsonlarniko’zoldimgakeltiraman».

IslomKarimov

3-slayd
Dunyodakengtarqalgandinlar

Yaxudiylik

Xristianlik





Dunyoda

kengtarqalgandinlar


Islom

Buddizm

4-slayd
Islomdagiyo’nalish, mazhabvaodimlar

Sunniylik

mazhabi

Islomdagiyo’nalish, mazhabvaoqimlar



Shialik

oqimi

Xorijiylaryo’nalishi


Ash’ariylar, jaba-riylar, qadiriylar, murji’iylarva h.k. kabidiniy-falsafiyoqim

Xorijiylaryo’nalishi


5.2. Seminarmashg’ulotniolibborishtexnologiyasi

Talabalar soni:	Vaqti:2 soat
Mashg’ulotshakli	Bilimlarnichuqurlashtirishvamustah-kamlashgaqaratilganamaliymashg’ulot.
Ma’ruzarejasi	1. Qur’oniKarimva hadisisharif-lardainsonma’naviyativama’rifatimasalalari. 2. Tasavvufvauningma’naviy g’oyalari. 3. Mustaqillik, Islomdinivaislomiyqadriyatlarningtiklanishi.
Mashg’ulotningmaqsadi: Islomma’naviyativatasavvufningma’naviyjihatlaribo’yichabilimlarnichuqurlashtirishnita’minlash.
Pedagogikvazifalar:	O’quvfaoliyatinatijalari:.
mavzunimustaqilo’rganishuchunasosyaratadi; mavzubo’yichabilimlarnichuquro’zlashtirishvamustah-kamlashgayordamberadi; iymon-e’tiqodnimustahkam-lashgaxizmatqiladiganmafku-raviyimmunitetnishakllan-irishgako’makberadi; mantiqiyxulosachiqarishgaimkonyaratadi;	amaliymashg’ulotrejalaribilanoldindantanishibchiqib, tayyorgar-likko’radi; Qur’oniKarimvahadisisharif-lardainsonma’naviyativama’rifatimasalalariningmohiyatiniyoritibberaoladi; tasavvufvauningma’naviyjihat-larinitahlilqiladi; mustaqillik, Islomdinivaislomiyqadriyatlarningmohiyatigaalohida-alohidaizohberadi;
O’qitishusullarivatexnika	Topshiriqlar – amaliyishlashuchun, bahs-munozara, «Konvert» va «Qanday» texnikasi.
O’qitishvositalari:	Ma’ruza - matni, manbaalar, adabiyotlar, doska, bo’r.
O’qitishshakllari	Jamoavaguruhlardaishlash.
O’qitishshart-sharoiti	Texnikvositalarbilanta’minlanganauditoriya.
Monitoringvabaholash	Og’zakinazorat, savol-javob, o’z-o’zininazorat qilish, reytingtizimiasosidabaholash.

Seminarmashg’ulotningtexnologikkartasi

Ishjarayonlarivaqti	Faoliyatningmazmuni
	O’qituvchi	talaba
I-bosqich. Mavzugakirish (10 minut)	1.1. O’quvmashg’ulotimavzusi, maqsadvavazifalariniaytadi (amaliymash-g’ulotnio’tkazishdaoldindantopshiriq vavazifalarberadi).	Amaliymashg’ulotgatayyorgarlikko’ribkeladi.
	1.2. Ta’limjarayoniinterfaolusullarorqaliamalgaoshirishinie’lon qiladi. Talabalarnidoirayokito’rt-burchakshaklida stollaratrofidaikkiguruhgabo’ladi.	Ixtiyoriyravishdaikkiguruhga bo’linadi.
II-bosqich. Asosiy (60 minut)	2.1. «Konvert» texnikasidanfoyda-lanilganxolda harbirguruh navbatbilankonvertga solingantopshiriq-larnioladi (1-ilova).	Topshiriqniko’ribchiqib, savollargajavobberadi.
	2.2. Topshiriqlargatayyorgarlikko’-rishuchun 3 minut, javobberishuchunesa 7 minutberadi.	Reglamentgarioya qiladi.
	2.3. Guruhlargatopshiriqlarnibaja-rishuchunyordamberadi, ularnibaho-lashmezonlaribilantanishtiradi(3-ilova), baxs-munozaraniboshqaribboradi. Zarurhollardaaralashadivakeraklitomongayo’naltiradi.	Faolqatnashadilar.
	2.4. Guruhlarningjavoblariniting-lab, ularnibaholaydi.	O’zfikrlarinier-kinbildiradilar.
	2.5. Guruhlarga «Qanday?» texnikasi-danfoydalanilganholda: «Diniyolamvadunyoviyilmo’rtasidagibog’liqlikqanday?» deb savolbilanmurojaatqiladi(2-ilova).	Mustaqildiagrammaniharbirguruhto’ldiradi.
	2.6. Topshiriqlarnivatman-qog’ozlargatushirib, taqdimotinio’tkazishgayordamberadi. Yagonaxulosachiqarishgako’makberadivanihoyasidaumum-lashtiradi.	Taqdimoto’tkazadi. G’olibguruhlarnianiqlab, baholaydi.
III-bosqich. Yakuniy (10 minut)	3.1. Ishyakunlarinichiqaradi. Faoltalabalarnibaholashmezoniorqalirag’batlantiradi.	Eshitadi. Aniqlaydi.
	3.2. Uygabajarishuchuntopshiriqlarberadi: «DilingOllohda, qo’lingmeh-natdabo’lsin» iborasiningmohiyatiniizohlab, esseyozibkeling.	O’UMga qaraydilar

1(5.2)-Ilova

1-o’quvtopshiriq
«Konvert» texnikasiuchun savollar

(Harbir savolkonvertlargaalohida solinadi)

1. Mustaqillikvaislomdinihaqidao’zfikringiznibayonqiling?

2. O’zbektiligadavlattilimaqomiberilishinimalarga

olibkeldi?

3. Diniyekstremizmhaqidafikryuriting.

4. Islomiyqadriyatlarningtiklanishihaqidanimalarnibilasiz?

5. Imomal-Buxoriy, Imomat-Termiziyhaqidanimalarnibilasiz?

6. Ilmolishgabag’ishlanganhadislardannamunalarkeltiring,

Ularnisharxlang.

7. Tasavvufdiniyta’limotivauningmohiyatihaqida

nimalarnibilasiz?

8. O’rtaOsiyolikqandaybuyuk so’fiylarnibilasiz?

9. Diniyaqidaparastlikdegandanimanitushunasiz?

10. O’zbekistonmustaqilligivadinga, diniyqadriyatlarga

munosabatdagio’zgarishlarnitushuntiribbering.
2(5.2)-Ilova

2-o’quvtopshiriq

«Qanday» organayzerinito’ldiring





Diniyolamvadunyoviyilmo’rtasidagibog’liqlik qanday?

Qanday?
Qanday

Qanday?

Qanday?
Qanday? Qanday?

Qanday?

Qanday? Qanday?

Qanday?
3(5.2)-Ilova
Guruhlarningbilimvako’nikmalarinibaholashmezonlari

Topshiriqlar, baholashko’rsatkichlarivamezonlari	Iguruh	IIguruh
1-topshiriq: (1,5 ball)
- savolyoritibberildi (0,5 ball)
- reglamentgae’tibor qaratildi (0,5 ball)
- guruh faol qatnashdi (0,5 ball)
2-topshiriq: (1,5 ball)
- muammoaniqechiminitopdi (0,5 ball)
- mantiqanto’g’rixulosachiqarildi (0,5 ball)
- misollarbilanumumlashtirildi (0,5 ball)
Jami: (3 ball)

0,5 ball – «a’lo» 2,5 – 3 ball – «a’lo»

0,4 ball – «yaxshi» 1,9 – 2,4 ball – «yaxshi»

0,3 ball – «qoniqarli» 2,3 – 1,8 ball – «qoniqarli».