4-мавзу. Психодиагностик текширув ва тадқиқотлар

4-мавзу.Психодиагностик текширув ва тадқиқотлар

1. Психодиагностик текширувда танланма тўплам репрезентативлиги муаммоси

2. Психодиагностик методикани ва текширув натижаларини стандартлаштириш муаммоси.
3. Валидлик – психодиагностик методикаларнинг асосий хусусиятларидан бири сифатида валидликнинг асосий турлари ва уларни аниқлаш усуллари
4. Ишончлилик – психодиагностик методикаларнинг муҳим психиометрик кўрсаткичи сифатида. Ишончлилик турлари ва уларни аниқлаш усуллари.
Мақсад:
Талабаларда психодиагностик методикалар ва психодиагностик текширув жараёнига қўйиладиган талаблар ҳақида тушунча ҳосил қилиш.
Вазифа:
Методикаларнинг валидлиги, ишончлилиги, танланма тўплам репрезентативлиги, текширув натижаларини стандартлаштириш ҳақида тушунча ҳосил қилиш.
Таянч тушунчалар:
1. Валидлик атамаси эвропа тилларидан олинган бўлиб у қуйидаги маънони англатади: «тўлақонли», «яроқли», «мос». Психодиагностик методиканинг валидлик сифатидаги тавсифи унинг айнан ўрганилаётган психологик хусусиятга мўлжалланганлиги ва ушбу психологик хусусиятни баҳолашга мослиги ҳамда яроқлилигини кўрсатиб беради.
2. Назарий валидлик – қўлланилган методика ёрдамида олинган кўрсаткичларни, бошқа методик воситалардан олинган кўрсаткичлар билан яъни кўрсаткичлар орасида назарий асосланган боғлиқлик борлигини ва тадқиқот қилинаётган сифат кўрсаткичлари мослиги билан аниқланади.
3. Эмпирик валидлик – синалувчининг реактсияси ва хатти-ҳаракатини кузатиш орқали, унинг ҳаққоний хулқидаги диагностик кўрсаткичларнинг бир-бирига мослиги билан текширилади.
4. Ички валидлик – методикадаги топшириқлар, субтестлар, мулоҳазаларнинг умумий мақсадга мослигини англатади.
5. Ташқи валидлик ҳам худди эмпирик валидликка ўхшаш, ундан фарқли томони шундаки, синалувчининг хулқига тааллуқли асосий ташқи кўринишларнинг кўрсаткичлари билан методикадаги кўрсаткичларнинг ўзаро боғлиқлигига эътибор қаратилади.