4-laboratoriya ishi. Mavzu: Xesh funksiyalar va xesh algoritmlarini tuzish



Download 203 Kb.
bet1/4
Sana29.06.2021
Hajmi203 Kb.
#104116
  1   2   3   4
Bog'liq
laboratoriya 4 0368b1ef1f35fb5385d6be8eee5d85bf


4-LABORATORIYA ISHI.

Mavzu: Xesh funksiyalar va xesh algoritmlarini tuzish.

Ishdan maqsad: Ushbu laboratoriya ishining maqsadi talabalar xesh funksiyalar va algoritmlari mavjudligini va ularning samaradorliklarini baholashni o’rganishlari kerak.

Qo’yilgan masala: Talabalar topshiriq variantiga mos qidirish usuli yordamida masalani yechish dasturini yaratish ko’nikmasiga ega bo’lishlari kerak.

Ish tartibi:

  • Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o’rganish;

  • Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;

  • Natijalarni tekshirish;

  • Hisobotni tayyorlash va topshirish.

"Xesh" so'zi ingliz tilidagi «hash» so’zidan olingan bo’lib, uning ma'nosi “shovqin” yoki “aralash” kabi ta'riflanadi. Aslida, bular atamaning haqiqiy ma'nosini to'liq ifodalaydi.

1. Xesh jadvalni tashkil etish: asosiy tushunchalar

• Xeshlash – bu ma'lum bir turdagi va ixtiyoriy uzunlikdagi kirish ma'lumotlari massivini fiksirlangan uzunlikdagi chiquvchi bitlar qatoriga (butun son) aylantirish. Bunday akslantirish (aylantirish) xesh-funksiya deb ham ataladi. Xesh-funksiya – bu kirish ma’lumotlarini sonlarga aylantiruvchi funksiya bo’lib, bir xil ma’lumotlar to’plami hamma vaqt bir xil natija beradi.

•Xesh-jadval – bu elementlari “kalit-qiymat” juftliklari bo'lgan assotsiativ massiv shaklidagi ma'lumotlar tuzilmasi.



• Xeshlash assotsiativ massivlarni tashkil qilish uchun qo’llaniladi, bunda indekslari sonlar emas, balki ixtiyoriy qiymatlar bo’ladi. Xeshlashdan odatda matnlardan nusxalarning takrorlanishini qidirishda, ya'ni xesh-funksiyalarining bir xil qiymatiga ega bo'laklarni qidirishda foydalaniladi. Bundan tashqari, xeshlash ko'pincha parollarni saqlash uchun ishlatiladi; shu bilan birgalikda noyob identifikatorlarni yaratish uchun, masalan, agar fayl o'ziga xos nomni talab qilsa, siz ushbu faylni xeshlash natijasini hisoblab chiqishingiz va natijani faylga nom sifatida ishlatishingiz mumkin. Shuningdek, bu matnlarning nazorat summasini hisoblash uchun juda muhimdir. Aytaylik, foydalanuvchi tarmoq orqali bir nechta matn yuborishi kerak. Tekshirish summasi matn bilan birga uzatiladi, olinganidan keyin asl nusxasi bilan tekshiriladi. Agar summasi mos kelmasa, demak matnni uzatishda qandaydir xatolik bo’lganligi haqida xulosa qilish mumkin bo’ladi.

• Biroq, ko'pincha kirishdagi turli uzunlikdagi bir nechta turli xil ma'lumotlar, chiqishda bir xil ma'lumotlarga mos kelishi mumkin. Turli xil ma'lumotlar bir xil xush qiymatiga ega bo'lgan holatlar kolliziya (to'qnashuv) deb ataladi (2-rasm). Bunday holda, xeshlash algoritmi har xil ma'lumotlarning har xil qiymatga ega bo'lishini ta'minlashga intilishi kerak. Kamdan kam hollarda kolliziyalarning oldini olish mumkin.

2-rasm. Kolliziyaga misol: xeshlash natijasida xesh funksiya K2 va K3 kalitlar uchun bir xil qiymat bergan.

• Xesh-jadval – assotsiativ massivni tatbiq etish uchun qo’llaniladigan interfeys hisoblanadi. Unda kalitlar va xeshlangan kalitlardan tashkil topgan juftliklar saqlanadi. Xesh-jadval unga yangi juftlik qo’shish, kaliti bo’yicha juftliklarni qidirish va o’chirish imkonini beradi. Xesh-jadval xesh-funksiya tomonidan ma’lum bir tartibda shakllanadi.

• Xesh-jadvallari ko'pincha ma'lumotlar bazalarida, ayniqsa, kompilyatorlar va assemblerlar kabi til protsessorlarida qo'llaniladi, bu yerda ular identifikatorlar jadvalini qayta ishlash tezligini oshiradi. 




Download 203 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish