302-guruh talabasi Radjabova Muhabbat

Mavzu: MUSTAHKAMLASH

Dars shiori: Kuch – bilim va tafakkurdadir. I.A.Karimov

DARS SHIORI:

TAKRORLASH –

BILIMLARNING ONASI

Sanaluvchi predmetlarning miqdorini, son-sanog’ini, tartibini bildirgan so’zlar son deyiladi

Morfologiya So’zlarning grammatik ma’nolari va ularni ifodalovchi grammatik shakllarni o’rganuvchi tilshunoslik bo’limi morfologiya sanaladi. Morfologiya yunoncha morphe-”shakl”, “logos”-”so’”, “ta’limot” so’zlaridan olingan bo’lib, so’z shakllari haqidagi ta’limot demakdir.

Asos va qo’shimchalar So’zning asosiy ma’nosini ifodalab, mustaqil qo’llana oladigan qismi asos deyiladi. Mustaqil qo’llana olmaydigan qismi qo’shimcha deyiladi.

Qo’shimchalar tasnifi Qo’shimchalar vazifasiga ko’ra 2 turga bo’linadi. a ) so’z yasovchi qoshimchalar b )shakl yasovchi qo’shimchalar

Tub va yasama so’zlar

Tarkibi asos va yasovchi qo’shimchalarga

bo’linmaydigan so’zlarga tub so’zlar deyiladi.

Asosga so’z yasovchi qo’shimchalar

qo’shilishi orqali hosil qilingan yangi asos

sodda yasama so’zlar deyiladi.

So’z yasovchi qo’shimchalar

Asosga qo’shilib, yangi ma’no

hosil qiluvchi qo’shimchalar

so’z yasovchi qo’shimchalar deyiladi.

Masalan: do’ppi+do’z, foyda+li,

ser+qatnov

Shakl yasovchi qo’shimchalar

Asosga qo’shilib, uning ma’nosiga

qo’shimcha ma’no yuklash yoki

o’zi qo’shilayotgan so’zni boshqa so’zga

bog’lash vazifasini bajaruvchi qo’shimchalalarga

shakl yasovchi qo’shimchalar deyiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat

Topshiriq !

Fanlararo bog’liqlik: Dars matematika, fizika, kimyo, biologiya, rus tili fanlari bilan bog’lanadi

Maqollarni davom ettiring!

Odob bozorda …….

Bilgan bilganin ishlar

bilmagan ……

Yolg’on aytgan kishining

xatari bor …..

Kasalni yashirsang…….

E’tiboringiz uchun rahmat