- Reja:
- 1. Pedagogika fani va uning asosiy kotegoriyalari.
- 2. Pedagogik fanlar tizimi.
- 3. Pedagogikaning boshqa fanlar bilan aloqasi.
- 4. Ilmiy pedagogik tadqiqotlarni tashkil etish va o’tkazish.
- Foydalanish uchun adabiyotlar:
- Ibragimov X.I. Pedagogika nazariyasi T.: “Fan va
- texnologiyalar” nashriyoti 2008.
- 2.Pedagogika. M.To’xtaxo’jaevaning umumiy taxriri ostida. –
- T.: O’zbekiston faylasuflari Milliy jamiyati, 2010.
- 3.Askariva O.M., Xaitboev M., Nishonov S. Pedagogika –T.:
- O’zbekiston faylasuflari Milliy jamiyati, 2010.
- 4.Ibragimov X.I. Abdullaeva SH. Pedagogika nazariyasi. –T.:
- “Fan va texnologiyalar”nashriyoti, 2008.
- Elektron ta`lim resurslari
- http://www.edunet.uz; http://www.ziyonet.uz;
- http://www.istedod.uz
-
- 1 - Pedagogika predmeti. Pedagogika (yunoncha - paidagogike bo’lib, paidagogos «bola» va «etaklayman») ijtimoiy tarbiyaning umumiy qonuniyatlari, muayyan jamiyatda yagona ijtimoiy maqsadga muvofiq yosh avlodni tarbiyalash hamda unga ta’lim berishning mohiyati va muammolarini o’rganadigan fan.
- Pedagogika fani shaxsni rivojlantirishning ikki muhim jihati – uni o’qitish va tarbiyalashga asosiy e’tiborni qaratganligi bois didaktika (ta’lim nazariyasi) va tarbiya nazariyasi fanning muhim tarkibiy qismlari hisoblanadi
- Didaktika (ta’lim nazariyasi, yunoncha didaktikos «o’rgatuvchi», didasko «o’rganuvchi»)
- ta’limning nazariy jihatlari, ta’lim jarayonining mohiyati, tamoyillari, qonuniyatlari, o’qituvchi va o’qituvchi faoliyatlari, ta’limning maqsadi, mazmuni, shakl, metod, vositalari, natijasi, ta’lim jarayonini takomillashtirish yo’llari va hokazo muammolarni tadqiq etadi.
- Tarbiya nazariyasi – pedagogikaning muhim
- tarkibiy qismlaridan biri
- bo’lib, tarbiya jarayoni
- mazmuni, shakl,
- metod, vosita va usullari,
- uni tashkil etish
- muammolarini o’rganadi.
- Tarbiya muayyan, aniq maqsad
- hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba
- asosida yosh avlodni har
- tamonlama o’stirish, uning ongi, xulq-atvori
- va dunyoqarashini tarkib
- toptiruvchi uzluksiz jarayonidir.
- Tarbiya turlari: iqtisod tarbiyasi,
- aqliy, axloqiy jismoniy tarbiyasi,
- estetik tarbiya, gigenik tarbiya,
- ekologik tarbiya, mehnat tarbiyasi, …
- SHarqda buyuk allomalar - Muhammad Muso al-Xorazmiy,
- Abu Nasr Forobiy, Abu Rayќon Beruniy, Abu Ali ibn Sino,
- Ahmad al-Farg’oniy, g’arbda esa T.Mor, T.Kampanella, E.Rotterdamskiy, F.Rable, M.Montenь va boshqalar tomonidan har tomonlama rivojlangan, ruhiy va jismoniy jihatdan sog’lom, antik dunyo va burjaziya davri yutuqlari asosida ilmiy bilimlarni o’zlashtira olgan shaxsni tarbiyalash g’oyasi ilgari surildi va puxta asoslab berildi.
- Aynan shu davrda pedagogika fani asoslari muayyan tizimga solindi va ilmiy jihatdan asoslandi. Bu o’rinda pedagogika fani rivojiga o’zining munosib hissasini qo’shgan mutafakkirlar:
- G’arbda - Ya.A.Komenskiy, D.Didro, J.J.Russo, F.Gerbart, V.V.Disterveg, A.S.Makarenko, V.A.Suxomlinskiy, SHarqda I.Ibrat, S.Siddiqiy, A.SHakuriy, S.Ayniy, A.Avloniy, A.Fitrat, H.H.Niyoziy, M.Abdurashidov, M.Behbudiylar shaxsga ta’lim berish va uni tarbiyalash borasidagi šarashlarni yanada boyitdilar hamda ta’lim tizimiga ilm-fan, texnika yangiliklarini tadbiq etish, o’qitishni yangi tizim (izchil, uzluksiz, asoslangan) asosida tashkil etish kabi g’oyalarni ilgari surdilar.
- Pedagogika faning maqsadi:
- Mavjud sharoitda pedagogika fani
- barkamol shaxs va malakali
- mutaxassisni tayyorlashga
- yo’naltirilgan ijtimoiy
- harakat istiqbollari,
- bu boradagi muammolar va
- ularni hal etish yo’llarini
- tadqiq qilish.
- O’zbekiston Respublikasda demokratik, insonparvar
- hamda huquqiy jamiyatni barpo etish sharoitida
- mazkur fan yuksak ma’naviy va axloqiy
- talablarga javob beruvchi yuqori malakali
- kadrni tarbiyalash tizimini ishlab chiqish,
- milliy istiqlol g’oyasi asosida ta’lim va
- tarbiya nazariyasini ijodiy rivojlantirish
- Vazifasini hal etadi.
- Mazkur jarayonda quyidagi
- vazifalarni bajarishga e’tibor qaratiladi:
- Ma’naviy va axloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrni tarbiyalashga yo’naltirilgan pedagogik jarayonning mohiyatini o’rganish
- SHaxsni har tomonlama kamol toptirish qonuniyatlarini aniqlash.
- Ijtimoiy taraqqiyot darajasidan kelib chiqqan holda, rivojlangan xorijiy mamlakatlar ta’lim tizimi tajribasini o’rganish asosida uzluksiz ta’lim tizimini takomillashtirish.
- Ta’lim muassasalari hamda, ularda faoliyat olib borayotgan pedagoglar faoliyati mazmunini asoslash.
- Ilg’or pedagogik tajribalarni umumlashtirish va amaliyotga joriy etish.
- Pedagoglarni pedagogika nazariyasiga oid bilimlar hamda ta’lim-tarbiya usullari bilan qurollantirish.
- Ta’lim-tarbiya birligi hamda ijtimoiy tarbiya yo’nalishlari o’rtasidagi o’zaro aloqadorlikni ta’minlashning pedagogik shart-sharoitlarini o’rganish.
- O’qitish hamda tarbiyalash jarayonining samarali texnologiyalarini yaratish.
- Oila tarbiyasini muvaffaqiyatli tashkil etish yuzasidan ota-onalar uchun ilmiy-metodik tavsiyalarni ishlab chiqish.
- 1 - Pedagogika fanining asosiy kategoriyalari.
- Bizga yaxshi ma’lumki, har bir fan o’zining tayanch
- tushunchalari, qonuniyatlari, tamoyillari,
- qoidalari tizimiga ega.
- Aynan mana shu holat uning fan sifatida
- e’tirof etilishini kafolatlaydi.
- Fanning mohiyatini ochib beruvchi
- eng muhim, asosiy tushuncha kategoriya
- deb ataladi. Pedagogika fanining
- asosiy kategoriyalari shaxs kamolotini
- ta’minlash, ta’lim va tarbiya samaradorligiga
- erishishga haratilgan jarayonlarning
- umumiy mohiyatini yoritadi.
- Pedagogikaning eng muhim kategoriyalari
- Surdopedagogika va surdopsixologiya – eshitish qobiliyati buzilgan bolalarni rivojlantirish, o’qitish va tarbiyalash masalalarini o’rganadi.
- Коррекцион (махсус) педагогика – ривожланишида турли психологик ва физиологик нуқсонлари бўлган болаларни тарбиялаш ва ўқитиш билан боғлиқ муаммоларни ўрганади.
-
- Boshlang’ich ta’lim pedagogikasi – boshlang’ich sinflar o’quvchilarini tarbiyalash, ularga ta’lim berish, ularning o’ziga xos psixologik hamda fiziologik xususiyatlarini tadqiq etish, shuningdek, ularni intellektual, ma’naviy-axloqiy va jismoniy jihatdan kamolotga yetkazish masalalarini o’rganadi.
- Androgogik pedagogika
- Kattalarni o’qitish
- Maktabgacha ta’lim pedagogikasi – maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarni tarbiyalash, ularni intellektual, ma’naviy-axloqiy va jismoniy jihatdan kamolotga yetkazish masalalarini o’rganadi.
- ПЕДАГО
- ГИК ФАНЛАР ТИЗИМИ
- ДА
- Umumiy pedagogika– maktab yoshidagi bolalarni tarbiyalash va ularga ta’lim berishmasalalarini o’rganadi.
- ПЕДАГОГИК ФАНЛАР ТИЗИМИДА
- Pedagogik mahorat – bo’lajak o’qituvchilarning kasbiy mahoratlarini oshirish, takomillashtirish muammolarini o’rganadi.
- Ijtimoiy pedagogika – ijtimoiy munosabatlar jarayonida pedagogik g’oyalarning tutgan o’rni va roli, shaxsni kasbiy va ijtimoiy faoliyatga yo’naltirish muammolarini o’rganadi.
- Logopediya va nutqiy buzilishlar psixologiyasi – nutqi, shuningdek, motorli-harakatlanish doirasida murakkab nuqsonlari bo’lgan bolalar (ko’r, soqov va kar bolalar)ni rivojlantirish, o’qitish va tarbiyalash masalalarini o’rganadi.
- Metodika – xususiy fanlarni o’qitish xususiyatlarini o’rganadi.
-
- Pedagogik texnologiya – ta’lim va tarbiya jarayonida zamonaviy pedagogik texnologiyalarni qo’llash, texnologik yondashuv asosida ta’lim va tarbiya jarayonining samaradorligini oshirish muammolarini o’rganadi.
- Pedagogika tarixi – ta’lim va tarbiyaning yuzaga kelishi, taraqqiy etishi, muayyan tarixiy davrlarda yetakchi o’rin egallagan pedagogik fikrlar taraqqiyoti masalalarini o’rganadi.
-
- 4 - Pedagogikaning boshqa fanlar bilan
- aloqasi.
- 1. Falsafa
- 2. Iqtisod
- 3. Sotsiologiya
- 4. Etika
- 5. Estetika
- 6. Fiziologiya
- 7. Gigiena
- 8. Psixologiya
- 9. Tarix
- 10. Madaniyatshunoslik
- Pedagogikning ilmiy-tadqiqot metodlari:
- Pedagogik kuzatish metodi.
- Suhbat metodi.
- Anketa metodi.
- Intervyu metodi.
- Ta’lim muassasasi hujjatlarini tahlil qilish
- Test metodi.
- Pedagogik tahlil metodi.
- Bolalar ijodini o’rganish metodi.
- Pedagogik tajriba metodi.
- Matematik-statistik metod.
Do'stlaringiz bilan baham: |