|
Mundarija:
Kirish………………………………………………………………………........2
Asosiy qism:
1.Boshlang’ich sinf matematika darsining maqsad va vazifalari ……………..4
2.Boshlang’ich sinflarda masalani modelashtirish orqali mustaqil
fiklashga orgatish……………………………………………………………...8
3. Matnli masalalar yechishga o’rgatish - o’quvchilarda
matematik tafakkurni shakllanishining usullari…………………………...11
Xulosa va tavsiyalar…………………………………………………….…….16
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………………………………………18
Ilovalar…………………………………………………………………………19
1
Kirish
Mavzuning dolzarbligi: Ertangi kunimizning munosib vorislari sanalgan yosh avlodni har tomonlama barkamol qilib voyaga yetkazish hozirgi kunning muhim vazifalaridan biridir. Hozir faqat mustaqil va ijodiy ishlash qobiliyatiga ega bo`lgan shaxsgina o`z muammolarini o`zi mustaqil hal qila oladi va jamiyatda o`z mavqеiga ega bo`ladi. Bunday qobiliyat esa ta'lim muassasalarida shakllantiriladi. Birinchi Prеzidеntimiz I.A.Karimov ta'kidlaganlaridеk: «Dеmokratik jamiyatda bolalar, umuman, har bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. Agar bolalar erkin fikrlashni o`rganmasa, bеrilgan ta'lim samarasi past bo`lishi muqarrar. Albatta, bilim kеrak. Ammo bilim o`z yo`liga. Mustaqil fikrlash ham katta boylikdir». Zamonaviy talablarning o`zgarib borishi bilan boshlang`ich sinflarda o`qitiladigan matematika darslarining sifatini yanada takomillashtirishga katta e‘tibor berilmoqda. Matematika fani fanlar ichida ―fan hisoblanadi. Unda fikrlash, tahlil qilish, dunyoqarashni shakllantirish, isbotlash, mulohaza qilish kabi insonning eng yuksak fazilatlari tarkib topadi. Insonlarga matematik tushunchalar, geometrik figuralar, teorema, tenglamalar boshlang`ich sinflardan boshlab tushuntirilib boriladi. Biz xozir maktab matematikasini maktab o`quv predmetlarining ixtiyoriysiga qo`llash imkoniyatiga egamiz. Masalan, tarixda shaharlar to`plami, tilda so`zlar to`plami, kelishiklar to`plami, ximiyada qattiqlik xossasiga ega bo`lgan elementlar to`plami, metallar, suyuqliklar, gazlar to`plami va hokazolar. Ana shunday matematik qarashlarni shakllantirishda ijodiy tafakkur ko`lami masalani to`g`ri hal qilish uchun muhim ahamiyatga ega. Hozirgi bilim berish jarayonlarining asosiy talabi shuki , har bir o`quvchi mustaqil fikriga ega bo`lishi, o`z muammolarini hal eta olishi, o`zi o`ylagan maqsadni qiyinchiliksiz amalga oshira olishi va bu yo`lda tinmay mehnat qilishi lozim. Bolalarning shunday barkamol bo`lib yetishishlarida boshlang`ich sinfdagi matematika fanining o`rni ajralib turadi. Bu fan aqlni charxlaydi, kishini amaliy faoliyatga tayyorlaydi. 4 Tafakkur — inson aqliy faoliyatining yuksak shaklidir. Tafakkur jarayonida fikr paydo bo`ladi, bu fikrlar insonning ongida muhim tushunchalar shaklini oladi.
2
Matematika darslaridagi barcha topshiriqlar tafakkur asosida bajariladi. Tafakkurning faolligi qay turda bo`lishiga qarab, u ixtiyoriy va ixtiyorsiz tafakkurga bo`linadi, tafakkurning umumiylashganlik darajasiga qarab, u aniq va abstrakt tafakkurga; yo`nalishiga qarab, u nazariy va amaliy tafakkurga bo`linadi. Matematika darslaridagi masalalarni yechish jarayoni ijodiy tafakkur asosida amalga oshiriladi . O`quvchi darslarda paydo bo`lgan savollarning javobini o`zi qidirib topsa, qo`yilgan vazifalarni o`zi hal qilsa, o`quvchining ongida yangi hukmlar va tushunchalar hosil bo`lsa, bunday hollarda mustaqil fikrlash paydo bo`ladi.Fikrlash murakkab jarayon bo`lib, bu murakkab jarayonda qo`yilgan savol ketidan (shu savolning murakkabligiga qarab) dastlab vazifa irodalangach, so`ngra esa vazifani, masalani modelini tuzish jarayoni, ya'ni qo`yilgan savollarga javob qidirish jarayoni boshlanadi. Demak. matematika fanini yaxshi o`zlashtirishi uchun o`quvchilar mustaqil fikrlashini rivojlantirish kerak ekan. Masalalar yechish va o`rgatishda hozirgi kunda yangicha yondashuvni talab qiladi. Boshlang`ich sinflarda masalalarni modellashtirib 0yechishmasalani dolzarb masalalardanbiri hisoblanadi. Shu bois,ushbu malakaviy ishni mavzusi bugungi kunda dolzarb hisoblanadi.
Malaka ishining maqsadi: Boshlang’ich sinf matemtika darslarida o’quvchilarni matematik modelashtirish tushunchasini turli xil masalalar yechish orqali turli metodlardan foydalanish, maqsadi va vazifalarini belgilab olishda muommolarning holatini organish va quyidagi tavsiyalarni ishlab chiqishdan iborat.
Malaka ishining vazifalar:
- Boshlang’ich sinf matematika darslarida matematik modelashtirish uning bosqichlari orqali o’quvchilar fikrini mavzuga oid malumotlar berish .
- Boshlang`ich sinfda masalalarni modellashtirish usullarini tadbiq etish orqali o‘quvchilarni mustaqil fikrlash faoiyatini rivojlantirish.
- Boshlangich sinflarda modellashtirish yordamida masalalarni yechish usullarini tahlil qilish .
- Masalani turli hil usulda
3
Do'stlaringiz bilan baham: |
