13-ma`ruza. Xonalarning nisbiy havo namligi bo’yicha klassifikatsiyasi

13-ma`ruza. Xonalarning nisbiy havo namligi bo’yicha klassifikatsiyasi.

• 13-ma`ruza. Xonalarning nisbiy havo namligi bo’yicha klassifikatsiyasi.
• Dars jixozlari: Noutbuk, videoproektor, mavzuga doir slaydlar.
• Interfaol metodlar: «Aqliy xujum», suhbat, savol-javob.
• Qurilish konstruktsiyalarini emirilishiga olib boruvchi eng ko‘p tarqalgan va sezilarli ta'sir qiluvchi omil- namlanishdir. Ekspluatatsiya qilinayotgan davrda binolarning birinchi qavat devorlari ko‘proq namlanadi. Buni asosan grunt suvining ko‘tarilishi, gidroizolyatsiya qatlamining shikastlanishi keltirib chiqaradi. Namlanish konstruktsiyalarda fizik va ximiyaviy jarayonlarni rivojlanishiga olib kelib, shu bilan bir qatorda xonalardagi temperatura- namlik rejimini buzilishiga olib keladi.
• Konstruktsiyalarning namligini boshqa sabablar ham, xususan, devorlarning qalinligi etarli bo‘lmay qolgan, devor ashyosining haqiqiy zichligi hisobiy qiymatdan oshib ketgan, kun davomida havo haroratining keskin o‘zgarishi ro‘y bergan, havo namligi yuqori bo‘lgan hollar keltirib chiqarishi mumkin. Xonalarda havo namligining yuqori bo‘lishi turli mikroorganizmlarning rivojlanishiga sharoit yaratadi. Xonalardagi namlik tufayli vujudga keluvchi qo‘ziqorin va mog‘orlar dog‘ devor va qurilmalarni tez shikastlanishiga va sanitar gigienik sharoitni buzilishiga olib boruvchi noxush hidlar tarqaladi. Bu erda mavjud bo‘lgan metall konstruktsiya va buyumlarda zanglash ro‘y beradi.
• Namlik - harorat rejimi me'yoriy bo‘lgan binolarda quruq g‘isht devorlarning 2% ga yaqin og‘irliq hisobidagi namlikka ega bo‘lishlari mumkin. Agar bu ko‘rsatkich 6% va undan ortiq bo‘lsa (hammomlar, ayrim sanoat binolari) bunday xonalar odamlarnig uzoq vaqt bo‘lishi uchun yaroqsiz xisoblanadi.
• Havoning nisbiy namligi bo‘yicha xonalarning turkumlari
• 13.1. –jadval

To‘siq konstruktsiyalar namlanishining 4 turiga duchor bo‘ladi. (13.1-rasm)

To‘siq konstruktsiyalar namlanishining 4 turiga duchor bo‘ladi. (13.1-rasm)

• 13.1.-rasm. Namlikning qurilish konstruktsiyalariga ta'siri.
• 1- qurilish davridagi namlanish; 2-emaboynida atmosferadan namlanishi; 3-kondensatsiya namligi; 4-grunt suvdan namlanish
• Qurilish namligi. Bu bino qurilayotgan vaqtda konstruktsiyaga tushgan g‘isht terilayotgan vaqtda g‘isht og‘irligining 10% ga yaqinini tashkil etuvchi 1m3 qorishmaga qo‘shiladigan namlikdir. Atmosfera namligi. Konstruktsiyalarda bu namlik suv tushish tizimlarining buzilishi, ya'ni suv o‘tkazuvchi quvurlarning shikastlanishi oqibatida qor, yomg‘ir yog‘ishi natijasida hosil bo‘ladi va uning konstruktsiyaga ta'sir etish davri qisqa bo‘lib, miqdori 2-3% dan oshmaydi.
• Kondensatsiya namligi. Bu namlik asosan bino ichida o‘tadigan jarayonlar natijasida ro‘y beruvchi hodisadir. Past temperaturada devorning ichki yuzasiga yoki konstruktsiya ichiga havodan namlik - kondensat o‘tiradi. Konstruktsiyaning bunday namlikka to‘yinishi, uning zichligiga, xususan devor tashqi va ichki suvoq qatlamlarining zichligiga va devor ashyosining havodagi namlikni (gigroskopik namlik) so‘rib olish qobiliyatiga bog‘liq.
• Konstruktsiyaga grunt namligining kirishi unga gidroizolyatsiya qatlamini shikastlanishi natijasida kapillyar yoki osmatik kuchlar ta'siri ostida suvning gruntdan oqib o‘tishiga aytiladi. Namlanishning ko‘proq tarqalgan va jiddiyroq oqibatlarga olib boruvchi turi devor va yopmalarning muzlashidir. Devor va yopmalarni isitish, ularni quritish tugallangandan so‘ng boshlanishi lozim.