1. Социал ўзгаришлар ва уларнинг омиллари

1. Социал ўзгаришлар ва уларнинг омиллари
Корхона ва ташкилотларнинг ривожланиш йўлларини танлаб олиш доимо долзарб масала бўлиб келган. Бошқарувни такомиллаштириш бўйича асосий ўринга қўйиладиган масалалардан бири - бу ташқи муҳитнинг ўзгарувчанлигига ташкилотнинг жавоб бера олиш қобилиятидир.
Айнан муҳитнинг ўзгарувчанлиги ташкилотнинг фаолиятини маълум йўналишга қараб ўзгартиришга ундайди. Бугунги кунда мамлакатимизда иқтисодий, ижтимоий, ҳуқуқий соҳаларда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг мазкур соҳа ташкилот ва корхоналари аҳамиятининг тобора ортиб бориши билан бирга ўша ташкилот келажаги билан боғлиқ қарорларни қабул қилишни тақозо этмоқда. Ташкилотлар янгича тизимдан ташкил топиши билан бирга уни фаолияти ҳам кенг қамровли бўлиб бормоқда. Хусусан, охирги йилларда 3 та вазирлик янгиланди, 11 та вазирлик янгидан ташкил этилди, яъни ҳокимликлар таркибидаги Хотин-қизлар қўмиталари, “Маҳалла” жамоат фонди ва “Нуроний” жамғармаларининг бирлашиши; Ёшлар иттифоқи негизида Ёшлар ишлари агентлигининг ташкил этилиши каби.
Мана шу фаолиятни тўғри йўналишга қўя билиш, ташкилотни маълум мақсадлар сари етаклай олиш тамомила янги бошқарув услублари ва ёндошувларига боғлиқ бўлиб қолади. Табиийки, муҳит келтириб чиқараётган ўзгаришлар биринчи навбатда катта мавҳумликни, жамиятдаги вазият бўйича ноаниқликни юзага келтиради. Менежмент назариясига катта ҳисса қўшган олим Питер Друкер таъбири билан айтганда, “бугунги кунда янгиланишга ва ўзгарувчанликка интилмаган бошқарув таназзулга юз тутиши муқарардир”. Чунки ташкилотининг фаолият натижаси айнан ташқаридаги муҳитда олиб борган ишлари билан ўз баҳосини олади. Ташкилотнинг мавжудлиги ҳеч қандай ресурс, молиявий маблағлар ёки мукаммал маҳсулот билан ўлчанмасдан, балки ташқи муҳит тўғрисида кўрилаётган чора-тадбирлар, стратегик карашлар ва қарорлар билан белгиланади.
Ijtimoiy o'zgarishlarning ma'nosi:
Ijtimoiy tuzilish, ijtimoiy tartib, ijtimoiy qadriyatlar, muayyan urf-odatlar va urf-odatlar, ijtimoiy-madaniy me'yorlar, axloq qoidalari, jamiyatda o'zini tutish uslubi, jamiyatning me'yorlari, munosabatlari, urf-odatlari va shu kabi omillar o'zgarganda, ijtimoiy o‘zgarishlar borligi aytilmoqda.

Ijtimoiy o'zgarish mavjud bo'lganda, sotsializatsiya jarayoni ham shunga qarab o'zgaradi. Jamiyatning faol a'zosi bo'lgan shaxs ijtimoiy o'zgarishlarning agenti va maqsadiga aylanadi. U ijtimoiy o'zgarishlarni olib keladi va shu kabi o'zgarishlar ham ta'sir qiladi.

Muayyan davrda yoki bir necha yil o'tgach, koinotning har bir a'zosi ijtimoiy o'zgarishlarga duch kelmoqda. Muayyan ijtimoiy buyurtma bir necha o'n yillar davomida davom etmaydi, aytaylik yuz yil yoki undan ko'proq. Ba'zi o'zgarishlar bo'lishi shart.