1-mavzu. Moliyaning mohiyati va funksiyalari reja: Moliyaning mohiyati va zarurati. Moliyaning funksiyalari



Download 376,92 Kb.
bet1/127
Sana04.02.2022
Hajmi376,92 Kb.
#431420
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   127
Bog'liq
Moliya qismi ma\'ruza matni


1-MAVZU. MOLIYANING MOHIYATI VA FUNKSIYALARI
Reja:
1. Moliyaning mohiyati va zarurati.
2. Moliyaning funksiyalari.
3. Moliyaviy bozorlar va institutlar.


Kalit sozlar: YaIM, qiymat, tovar, pul, foyda, moliya, narx, moliya tizimi, moliya mexanizmi, nazorat funksiyasi, taqsimot funksiyasi.
Mashgulotning maqsadi: Moliyaning mohiyati va zaruratini tushuntirib berish, moliyaning funksiyalarini yoritish va moliya tizimini ko’rib chiqish.
Oqitish vositalari: yozuv doskasi, turli plakatlar, taqdimot materiallari, tarqatma materiallar, videoproyektor. Ilmiy adabiyotlar: darslik, o’quv qo’llanma, statistik ma’lumotlar, uslubiy qo’llanma va shu kabilar
Oqitish usullari: Talabalarni ma’ruza materiallari bilan tanishtirish, suhbat, mavzuni nazariy yoritish, savollarga javob berish. O’qitishning zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo’llash: aqliy hujum, taqdimot, dialog, Internet yordamida mavzuni qo’shimcha yoritish.
Tavsiya etilgan adabiyotlar ro’yxati: asosiy adabiyotlar: qo’shimcha adabiyotlar 7-8.

1. Moliyaning mohiyati va zarurati


Ijtimoiy takror ishlab chiqarish ishtirokchilari o’rtasida iqtisodiy munosabatlar vujudga keladi.


Moliya (arabcha-mulk, mablag’) barqaror tovar-pul muomalasi sharoitlarida davlatning rivojlanishi va uning resurslariga bo’lgan ehtiyojlarining ortishi natijasida paydo bo’ldi. Moliya terminining kelib chiqishi yuzasidan iqtisodchi-olimlarning turli fikrlari mavjud. Ba’zi bir mualliflar fikricha, mazkur termin dastlab XIII-XV asrlarda Italiyaning savdo shaharlarida yuzaga kelgan, keyinchalik halqaro miqyosda tarqalgan va aholi bilan davlat o’rtasida pul munosabatlari tizimi bilan bog’liq tushuncha sifatida qo’llanila boshlangan. Boshqa mualliflarning ta’kidlashlaricha, mazkur tushuncha muomalaga fransuz olimi J.Boden tomonidan uning 1755 yildagi “Respublika haqida olti kitob” nomli asarida ilk bor kiritilgan.
Iqtisodiy munosabatlar kishilik jamiyatining moddiy ne’matlarni ishlab chiqarish, ayirboshlash va taqsimot jarayoni bosqichlarida vujudga keladi. Iqtisodiy munosabatlar juda xilma-xildir. Ular nafaqat takror ishlab chiqarish bosqichida, balki xo’jalik yuritishning barcha sohalarida ro’y beradi. Iqtisodiy munosabatlarning ijtimoiy amal qilishi bilan bog’liq jihatini iqtisodiy kategoriyalar tashkil qiladi. Turli xil adabiyotlarda moliya terminiga turlicha ta’rif berilgan.
Moliya – davlatning o’z funksiya va vazifalarini bajarishi hamda kengaytirilgan takror ishlab chiqarish shartlarini ta’minlash maqsadida markazlashgan va markazlashmagan pul fondlarining shakllantirilishi, taqsimlanilishi va foydalanilishi bilan bog’liq iqtisodiy munosabatlar majmuidir.
Bozor munosabatlari sharoitida asosiy iqtisodiy kategoriyalarga qiymat, tovar, pul, foyda, moliya va narxni kiritishimiz mumkin.
Moliya (lot. – pul to’lovlari) – YaIM (yalpi ichki mahsulot) va MD (milliy daromad)ni taqsimlash va qayta taqsimlash jarayonida pul mablag’larini shakllantirish va foydalanish bilan bog’liq iqtisodiy munosabatlar tizimidir.
Munosabatlarning o’ziga xosligi shundan iboratki, moliya iqtisodiy kategoriya sifatida har doim pul shaklida namoyon bo’ladi.
Moliyaning ta’rifidan kelib chiqadiki:

  • munosabatlarning pul xarakteriga ega ekanligi;

  • munosabatlarning taqsimot xususiyatiga ega ekanligi;

  • moliyaviy munosabatlarni shakllantirishda moliyaviy resurslar asosiy manba bo’lib hisoblanishi.

Moliya kategoriyasi quyidagi iqtisodiy kategoriyalar bilan ham bog’liq:

  • narx;

  • ish haqi;

  • kredit.




Download 376,92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish