1 Ma'ruza Mavzu: Kirish. Ilm-fan, texnika va texnologiyalar taraqqiyotining umumiy tavsifi. Reja

---

1 - Ma'ruza 

Mavzu:  Kirish.

 

Ilm-fan, texnika va texnologiyalar taraqqiyotining 

umumiy tavsifi.  

REJA: 

1. 

Jamiyatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishida malakali kadrlar o‘rni; 

2. 

Ilm-fan texinika va texnologiyalar taraqqiyotining umumiy tavsifi; 

3. 

Jamiyatning rivojlanishida konchilik sanoatining ahamiyati. 

Tayanch so’z va iboralar: TDTU, NDKI, talaba, professional kadr, 

zamonaviy mutaxassis, korxona, fan-texnika, taraqqiyot, texnika texnologiya, 

ishlab chiqarish, loyihalash, amaliyot, integrasiya, eksport, konchilik sanoati, 

kompyuter texnologilari. 

Jamiyatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishida malakali kadrlar o‘rni katta ahamiyat kasb 

etadi.  Respublikamizda  malakali  kadrlarni  tayyorlash  uchun  yetarli  ishlar  qilinib  kelinmoqda, 

jumladan  konchilik  sonoatida  ham  malakali  kadrlar  tayyorlaydigan  oliy  ta'lim  muasssasalari 

hamda kasb xunar kollejlari yetarli. Professional konchi elektromeniklar tayyorlaydigan Toshkent 

davlat texnika universiteti hamda Navoiy  davlat konchilik institutlari faoliyat  yuritib kelmoqda. 

Bu oliygohlarni yiliga yuzlab kadrlar bitirib o‘z olgan bilimlarini konchilik korxonalarida tadbiq 

etib kelmoqdalar. 

Bu  oliygohlarda  jumladan  bizning  NDKI,  Konchilik  fakultetida  “Konchilik  elektr 

mexanikasi”, “Texnologik mashina va jixozlar” yo‘nalishi bakalavrlari va “Kon mashinalari  va 

jihozlari”  mutaxassisligi  magistrlari  tayyorlanib  konchilik  korxonalarida,  loyihalash,  montaj 

qilish,  sozlash  tashkilotlarida  va  ilmiy  tekshirish  muassasalarida  o‘z  faoliyatlarini  ko‘rsatib 

kelmoqdalar.  

Hozirgi  zamon  talablariga  ko‘ra  zamonaviy  mutaxassis  yuqori  darajadagi  kasbiy 

tayyorgarlikka ega bo‘lishi kerak, alo bilimli, keng eruditsiya va madaniyatli, vatanparvar va ziyoli 

bo‘lishi lozim. O‘zining bilimlarini doimo oshirib borishi, olgan bilimlarini amaliyotda qo‘llab 

bilishi kerak. 

Zamonaviy mutaxassislik quyidagilarni bilishi va amalga oshira olishi kerak: 

- kon  korxonalarida  qo‘llaniladigan  mashina  va  mexanizmlarni  elektr,  elektron 

mikroproprotsessor  texnikasi  vositasida  ishlaydigan  elektr  taminoti  va  avtomatlashtirish 

tizimlarini, ishlab chiqarishda va ularni ishlatishga tadbiq qilishda loyihalash - konstruktorlik va 

hisoblash  ishlarini  bajarishni,  ularni  o‘rnatish,  yig‘ish,  mantaj  qilish,  sozlash,  ulardan  samarali 

foydalanishni  taminlash  va  ularga  texnik  xizmat  ko‘rsatishni,  o‘rsatilgan  texnik  vositalarni  va 

tizimlarni ishlab chiqarish uchun texnik o‘artlar va topshiriqlar tuzishni; 

- sohaning ishchi mashinalarini va texnologik jarayonlarini boshqarish obyekti siftida tahlil 

qilinishi;  ishlab  chiqarish  operatsiyalarini  modellashtirish  va  bajarilayotgan  ishning  sifatini 

nazorat qilinishni amalga oshirishni; ishdagi vujudga kelgan nosozliklarning sababini o‘rganish va 

aniqlashni  hamda  bularni  oldini  olish  va  bartaraf  qilish  bo‘yicha  tadbirlarga  qatnashish;  yangi 

ilg‘or texnologik jarayonlarni va mexnatni tashkil qilish uslublarini keng qullashda ko‘maklashish. 

- loyihalash  va  texnik  echimlarni  qo‘llashning  iqtisodiy  samaradorligini  qo‘llashning 

iqtisodiy  samaradorligini  hisoblashni;  ihtisoslik  bo‘yicha  tekshirishlar  va  ilmiy  tadqiqotlar 

o‘tqazishni; olingan natijalarni taxlil qilishni va qayta ishlashni. 

- zamonaviy ahborot tehnologiyalar vositalaridan foydalanishni. 

- mustaqil qaror qabul qilishni; tehnilaviy hujjatlarni ishlab chiqishni va yurgizishni; 

- ishchilarni malakasini oshirishni tashkillashtirishni; ijodkorlik harakatini 

rivojlantirishga ko‘maklashishni; 

---

- ishlab chiqarish jarohatlanishlarini va kasbiy kasalliklarini oldini olish bo‘yicha tadbirlarni 

amalga oshirishni; 

- ilmiy - texnikaviy axbortlarni qidirishning ratsional va ilg‘or usullariga ega bo‘lish.