1. Kartaning bibliografik ma’lumotlarini yozish

Topografik kartalar tahlili
1.Kartaning bibliografik ma’lumotlarini yozish( aniq nomlanishi, nashr qilingan joyi va yili, hajmi formati).
Taxlil qilinayotgan karta L-38-073 Topografik kartasi va L-38-XXI topografik kartasi. Bu topografik kartalar L-38-73 topografik kartasi 1985-yilda nashrdan chiqqan. L-38-XXI topografik kartada tasvirlangan hudud 1988-yil holatiga ko`ra nashrdan chiqqan yili esa 1993-yil.Bu topografik kartalar ВТУГШ с оргиналов ГУГК СССР Korxonasida nashrdan chiqqan. Muharrirlar,Ilmiy muharrir, Maslahatchilar haqida to`la ma`lumotga ega emasman.
2.Kartalarning kimlarga mo‘ljallanganligi va qo‘llanish usullarini aniqlash.
Taxlil qilinayotgan karta ya’ni L-38-73 va L-38-XXXI topografik kartalar asosan keng omma uchun mo`ljallangan bu topografik kartalardan hamma foydalansa bo`ladi.
3.Kartalarda qabul qilingan masshtablarini aniqlash.
L-38-73 topografik kartasi 1:100 000 masshdabda tuzilgan ya`ni 1 smda 1 km, L-38-XXXI topografik karta esa 1:200 000 masshtabda tuzilgan ya`ni 1smda 2 km .


4.Karta tarkibini va legendasini o‘rganish, kartada qanday hodisalar tasvirlanganligini tushuntirish, ularning hududlar bo‘yicha joylashish xususiyatlarini o‘rganish.
Har qanday kartani o‘qish uchun kalit kartaning legendasi hisoblanadi, legenda bu kartaning mazmunini yoritib beruvchi asos bo’lib hizmat qiladi.Karta bilan ishlashdan oldin hamma vaqt legenda bilan tanishib chiqiladi taxlil qilinayotgan topografik kartalarda Aholi yashash manzilgohlari, suv omborlari,avtomobil yo`llar tasvirlangan Bu topografik kartalarni bir biridan asosiy farqi shundaki ularning masshtablari har xil bo`lganligi uchun ularda tasvirlanayotgan obyektar ko`p yoki kam bo`lishi mumkin.Masshtabi 1:100 000 bo`lgan topografik kartada ko`p maydon tasvirlansa ularda obektlarning ko`pisi generalizatsiyaga uchrab ketadi.Masshtabi 1:200 000 bo`lgan kartada esa tasvirlanayotgan hudud kam bo`lishi mumkin lekin undagi obektlar esa ko`proq bo`ladi.Topografik kartalarda relef ham tasvirlangan.Topografik kartalar asosan sayohatchilar foydalanishi uchun qulay va oson hisoblanadi.Unda koordinatalar ham ta`svirlangan bo`lib agar yo`lida adashadigan bo`lsa matematik hisob kitoblar orqali uzoqlik va kenglikni topib olishi mumkin.
5.Kartada hodisalarni ko’rsatish uchun qo’llanilgan kartografik tasvirlash usullarini aniqlash.
1. CHiziqli belgilar usuli bu usulda avtomobil yo`llari ko`rsatilgan, undan tashqari daryolar ham bu usuldan foytalanib ushbu topografik kartalarda tasvirlangan.
2.Belgilar usuli bu usulda aholi yashash punktlari asosiy geodezik punktlar ta`svirlangan.
3.Relefni tasvirlash usuli Bunda gorizontallar har 25 va 50 m dan o`tkazilgan
6.Kartani undagi kartografik tasvirlash usullarining maqsadli qo’llanilishi, ularni kartani o’qilishidagi ahamiyati, kartaning umumiy ko’rinuvchanligi va boshqa xuxusiyatlari bo’yicha baholash.
Kartada kartografik tasvirlash usullaridan oqilona foydalanilgan ya’ni kartani o’quvchanligi yo’qolib ketmagan. Kartaning umumiy ko‘rinishi ham juda yaxshi ko‘rinishda o‘quvchilarni o‘ziga jalb qiladi. 7.Kartaning zamonaviylik darajasi va uning ma’ulum sanaga bag’ishlanganligini aniqlash.
Ushbu topografik kartalarni biz zamonaviy deb hisoblab bilmaymiz chunki bu topografik kartalar eski yildagi ma`lumotlar bilan tuzilgan lekin relefni o`rganish uchun bu topografik kartalarni zamonaviy deb hisoblay olamiz.Chunki Relef 30 yoki 40 yilda o`zgarib ketishi mumkin emas.


8.Qo‘shimcha ma’lumotlarning mavjudligini qayd qilish (matnlar, jadvallar, diagrammalar, fototasvirlar, slaydlar va boshqalar ), ularning kartalar tarkibini boyitishdagi ahamiyatini ko’rsatish.
Ushbu topografik kartalarda qo`shimcha ma`lumotlar ham mavjuddir.bosh meridian va magnid meridian orasidagi bog`lanish ko`rsatilgan.Undan tashqari hududning muhim joylari haqida matnli ma`lumotlar berilgan.
9.Kartalarga uning ilmiy va amaliy ahamiyati bo‘yicha umumiy baho berish.
Topografik kartalar asosan keng omma uchun ishlab chiqarilgan ushbu kartalardan hamma foydalansa bo`ladi.O‘quvchi bu kartaga qarab Geografik uzoqliklarni va kengliklarni matematik hisob kitoblar yordamida aniqlashlari mumkin.

1
-ilova

2-Ilova