Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti Tarix ___________________________________________________________________________________
(oliy oʼquv yurti nomi)
______________ Tarix ___________ fakulteti
“___________________________________________” Kafedrasi
5120300 – Tarix ( mamlakatlar va mintaqalar boʼyicha ) yoʼnalishi
( mavzu nomi)
MUSTАQIL ISh
BАJАRDI : “Tarix” fakulteti , “_2__” kurs , “203- “_B__” guruh talabasi
Bahromov Behruzbek Shamsiddin o’g’li
(F.I.SH)
Ilmiy rahbar:
_____________________________
(ilmiy darajasi va ilmiy unvoni)
____________________________________________
(F.I.SH)
ШТАМП
Toshkent - 2021
Reja
KIRISH………………………………………………………………………………………………….. 3
ASOSIY QISM :
1-bob Amir Temur faoliyati va duogo’y pirlari ……………………………………………………….4
1.1 Amir Temur shaxsi………………………………………………………………………………… 4
1.2 Xo’ja Shamsiddin Kulol………………………………………………………………………………6
1.3 SAYYID AMIR KULOL…………………………………………………………………………… 8
2-bob… Ulug’ pirlar duosi ijobat bo’lgay……………………………………………………………...11
2.1 Movlono Zayniddin Abubakr Toyobodiy …………………………………………………………11
2.2 Mir Sayyid Baraka………..……………………..……………………..……………………..…… 16
XULOSA:……………………..…………………………………………………………………………19
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO”YXATI : ……………………………………………….21
KIRISH
Amir Temurning onasi Takina xotun edi. Otasi Amir Taragʻoy esa turkiy barlos urugʻining oqsoqollaridan hamda Chigʻatoy ulusining eʼtiborli beklaridan hisoblangan. Uning ajdodlari Kesh viloyatida hokimlik qilishgan. Shu bois Amir Temurning otasi amir Taragʻoy ham yilda bir marotaba Ili daryosi boʻyida xon tomonidan chaqiriladigan el-yurt beklarining qurultoyiga taklif etilar va u bunday yigʻinlarda muttasil qatnashar edi. Shu bilan birga u, Sharafuddin Ali Yazdiyning taʼkidlashiga koʻra, "ulamo va sulaho va muttaqiylargʻa mushfiq va mehribon erdi va bularning majlisiga borur erdi...". Taragʻoybek piri Shamsuddin Kulolni ayniqsa chuqur ehtirom qilgan. Keyinchalik shayx Kulol Amir Temurning ham piri boʻlgan. Taragʻoybek 1360 yilda vafot etgan.Amir Barqul
Amir Temurning katta opasi Qutlugʻ-Turkan og’a va singlisi Shirinbek og’a bor edi. Ular Temurdan oldin vafot etishgan va Samarqanddagi Shohi Zinda majmuasidagi muhtasham maqbaralarda dafn etilgan. "Muyizz al-Ansab'ga koʻra, Temurning yana uchta ukasi bor edi: Djuki, Olim Shayx va Suyurgʻatmish. Temurning bitta amakisi bor edi, uning ismi Bolta edi. Oʻrta asrlarning yirik davlat arbobi, buyuk sarkarda Amir Temurning bolalik va yoshlik yillari haqida manbalarda deyarli maʼlumotlar uchramaydi.
Shunday boʻlsa-da, markazlashgan davlat asoschisi, ilm-fan va madaniyat homiysi boʻlgan Sohibqironning nasabi, yoshlik va balogʻat yillari haqidagi ushbu ayrim qiziqarli qaydlar Sizni befarq qoldirmaydi. Manbalarda qayd etilishicha, Amir Temurning feʼl-atvori bosiq boʻlgan. Jizzakilik, gap koʻtara olmaslik unga xos boʻlmagan. Feʼl-atvoridagi shu xususiyatlar sabab atrofidagilarni oʻziga jalb qilgan. Uning ichkilikka mayli yoʻqligi uchun fikr-mulohazalari teran va idrokli edi. Buni tarixchi Sharafuddin Ali Yazdiy oʻzining “Zafarnoma” asarida: “Va podshohi komkor ogʻzini chogʻir (ichkilik) sori eltmadi va bir dami toat-u ibodat fikridin oʻzga ish fikrida kechmadi. Va muttasil ishi Qurʼon oʻqumoq va faqiru miskinning gʻamini yemak erdi”, deb qayd etgan. Sohibqironning otasi Taragʻaybek oʻz piri, tasavvuf shayxi Shamsuddin Kulolni chuqur hurmat qilgan. Keyinchalik shayx Shamsuddin Kulol Amir Temurning birinchi piri boʻlgan. Manbalarda Temurbekning ushbu piri bilan ilk uchrashuvi haqida maʼlumotlar mavjud. Unga koʻra, taxminan 14–20 yoshlar orasidagi oʻspirin Temurbek juldur choponda shayx huzuriga keladi. Bu paytda keksa shayx oʻz atrofidagi darveshlar bilan zikr tushayotgan, yaʼni tasavvufda Xudoni yodga olish bilan bogʻliq “samo” marosimini ijro etayotgan edi.
Bunga guvoh boʻlgan Temurbek zikr tugashini sabr bilan kutadi. Nihoyat, zikr tugab, shayx uning yoniga kelganida, Temur tiz choʻkib, peshonasini uning oyogʻiga qoʻyadi va shayxning qoʻlini oʻpadi. Shunda shayx Shamsuddin Kulol darveshlar bilan birga Amir Temur haqqiga duo qiladi. Keyinchalik Temur bu duoni oʻz muvaffaqiyatlarining sababchisi deb bilgan1.
Do'stlaringiz bilan baham: |