Зовурлаштирилган территориянининг сув – туз баланси

б
Б
М
C
C
d
К
K
C
M
C
q
L





.
0
5
10
5
,
36
(10.5) 
Bu yerda: L – zovurlar oraligi, m; 
q
0
– 1 pog. m dan zovurga oqib keladigan suv, m
3
/sutka; 
C
d
– zovur oqimining minerallanishi, g/l; 
C
M
- o’rtacha o’lchangan sug
,
orish normasi, m
3
/g; 
C
C
– sug
,
orish suvining minerallanish darajasi, g/l; 
Q
M.B.
– salbiy tuz balansini ta’minlash koeffitsiyenti (0,88 – 0,90 deb
qabul qilinadi); 
Q
b
– sizot suvlarining bosimlilik koeffitsiyenti (bosimli suvlar bilan birga
aeratsiya zonasiga kirib keladigan tuzlarning vegetatsiya davrida aeratsiya zonasida
to’planadigan jami tuzlar miqdriga nisbati). Bosimli sizot suvlar bo’lmagan taqdirda
(Janubiy Хorazm) Q
b
=1 bo’ladi.

---

Agar zovurlarning haqiqiy oralig
,
i loyixada ko’rsatilgan (10.5) formula bilan
aniqlangan miqdordan katta bo’lib chiqsa, tarmoqni qayta qurishda mavjud zovurlar
oralig
,
ida qo’shimcha zovur o’tkazish masalasi hal qilinadi. Basharti zovurlar oralig
,
ining
loyixaviy kattaligi uning haqiqiy q qilmasa, oraliq – muvaqqat zovurlar qazish bilan
cheklanib qo’yila qoladi yoki mavjud zovurlar chuqurlashtiriladi.Salbiy tuz balansi
ta’minlangan taqdirda xo’jaliqning va butun sistemaning umumiy zovur oqimi bir yilda
olinadigan umumiy suv miqdorining 25 – 40 protsenti atrofida bo’ladi (Mirzacho’lning
eskidan sug
,
oriladigan zonasi, Vaxsh sug
,
orish sistemasi va boshqalar). 
Irrigatsiya sistemasini qayta qurish loyixasini tuzishdan oldin xo’jaliqning,
sug
,
orish kanallarining, kollektor – zovur va yo’l tarmoqlarining, daxlsiz polosadagi
daraxt qatorlar, gidrotexnika inshoatlarining plani batafsil deshifrovka qilib chiqilishi
kerak. 1 : 10000 masshtabli planda loyixadagi kanallar va kanal yoqalaridagi yo’llar,
almashlab ekish massivlari, almashlab ekish dalalari, brigadalarning uchastkalari
ko’rsatiladi. Ishlarning hajmlarini tipaviy kanallar bo’yicha o’rtacha ko’rsatkichlar metodi
asosida aniqlash mumkin. Yer tekislash ishlarining hajmlari yiriklashtirilgan tipaviy
sug
,
orish uchastkalariga muvofiqlashtirib belgilanadi, bunday uchastkalar uchun mavjud
usullardan biri asosida yer tekislash loyixasi tuzib chiqilgan bo’ladi. 
Hamma turdagi ishlarining hajmi aniqlanib va kerakli mexanizmlar miqdori
belgilab olingandan keyin ishlarni bajarish loyixasi tuzib chiqiladi; qayta qurilgan
irrigatsiya sistemasidan foydalanish to’grisidagi taqliflar qo’rib chiqiladi va mavjud
normativlarga muvofiq shtat birliklari belgilanadi; smetalar, smeta – moliyaviy umumiy
hisobotlar va loyixaning iqtisodiy qismi (qoplanish muddati, loyixalashtirilgan
tadbirlardan keladigan bir yillik tejalma) aniqlab chiqiladi.
Хo’jaliqlararo mayda gidrotexnika inshoatlari uchun tipaviy loyixalar qabul
qilinadi, har bir xo’jaliklararo yirik inshoatning loyixasi alohida tuziladi.