Áziz oqıwshılar! Sizler informatika páni, informaciya hám infor

Farabiy
pikirlerinen kelip shıǵıp, infor-
maciyanı qalay túsiniw múmkin degen sorawǵa tómendegishe juwap 
beriw múmkin:
INFORMACIYA
degende biz barlıq seziw aǵzalarımız 
arqalı barlıqtıń sanamızda sáwleleniwin yaki tásirin, bayla-
nıslıq dárejesin túsinemiz.

---

6
Sizge belgili, insan qolı arqalı zattıń qattı yamasa tegis ekenligin, 
tili arqalı azıqlıq zattıń dámin, murın arqalı hár qıylı iyislerdi biledi, 
qulaǵı arqalı hár qıylı dawıslardı esitedi, kózi arqalı hár qıylı forma, 
reń yamasa kórinislerdi kóredi, yaǵnıy seziw aǵzaları arqalı hár qıylı 
maǵlıwmatlar aladı. Yaǵnıy, insan 
informaciyanı turmıstan hár qıylı 
kórinis yamasa formalarda aladı: súwret, sızılma, fotosúwret, jazıw; 
nur yamasa dawıs; hár qıylı tolqınlar; elektr hám nerv impulsleri; 
magnit jazıwları; mimika; iyis hám dám, organizmlerdiń sıpat hám 
qásiyetlerin saqlawshı xromosomalar hám taǵı basqa.
Demek, informaciya barlıqtaǵı zat yamasa proceslerdiń jaǵdayı, 
qásiyeti hám basqa da ózgeshelikleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardıń 
hár qıylı qurallar hám seziw aǵzalarımız arqalı bizge jetip keliwi 
hám sanamızǵa tásiri hám de bul maǵlıwmatlardıń sanamızda basqa 
maǵlıwmatlar menen baylanısıwı eken. 
INSAN
ózi barlıqtıń bir bólegi 
bolǵanı ushın, ol ózi haqqında da (awırıw, qızıwı, sharshawı hám 
t.b) maǵlıwmat aladı. Ulıwma alǵanda, házirge shekem alǵan barlıq 
maǵlıwmatlarıńız 
informaciya
bolıp, olar óz ara baylanısqannan 
keyin, 
bilim
di quraydı eken.
Sonı aytıp ótiw kerek, 
xabar
informaciyanıń materiallıq forması 
bolıp xızmet etedi, 
informaciya
bolsa, insan tárepinen usı xabar 
tiykarında payda bolatuǵın 
materiallıq emes mazmunı
bolıp tabıladı. 
Máselen, qanday da bir forma yaki dawıs xabarǵa mısal bolsa, bul 
xabar eki insanda eki túrli mazmundaǵı informaciyanı payda etiwi 
múmkin.