Ziyamuhamedova

Etilen oksidini xlorgidrin usuli bilan olish

Etilen oksidini xlorgidrin usuli bilan olish ikki bosqichdan iborat:
Birinchi bosqichda etilen va xlor suv orqali o‘tkazilganda etilen xlorgidrin hosil bo‘ladi:
CH₂  CH₂  Cl₂  H₂O  CH₂ (OH )  CH₂ (Cl)  HCl
Reaksiya harorati 48–52ºC, bosimi 1,1 atm. ga yaqin.
Ikkinchi bosqichda etilenxlorgidrin eritmasiga 90–100ºC harorat- li ohak suti eritmasi (10–12% kontsentratsiyali) quyilib sovunlantiri- ladi:
2hOCh₂Ch₂Ci+Ca(Oh)₂ → 2CH₂–Ch₂+CaCi₂+2h₂O
O
So‘ngra suvli eritmadan etilen oksidi haydaladi.
Etilen oksidini etilenni to‘g‘ridan-to‘g‘ri oksidlab olishning iq- tisodiy jihatdan ko‘proq nafi bordir, chunki ushbu usulda xlor sarf qilinmaydi. Хlorgidrin usulida 1 t etilen oksidi olish uchun 1,9 t xlor sarflanadi. To‘g‘ridan to‘g‘ri oksidlash yo‘li bilan olingan etilen ok- sidining tannarxi xlorgidrin usulidagiga nisbatan 20% past.
8-jadval

АQSHda etilen oksidini iste’mol qilish sohalari.

Qo‘llanish sohalari	1965-y.		1980-y.		2000-y.
	Ming t.	% da	Ming t.	% da	Ming t.	% da
Etilenglikol Sirt faol moddalar Etanolaminlar Polietilenglikollar* Glikol efiri Boshqalar	703 113,7 90,7 – 90,7 45,4	67,4 10,9 8,7 – 8,7 4,3	669,4 145,3 91,0 118,0 104,4	59 12 8 10 9	11180,8 1258,8 1127,0 1182,0 1159,0	59 13 6 9 8
Hammasi	1046	100	1192,1	100	1998,6	100

* Etilen 1968-yilgacha boshqalar tarkibiga kirgan.
Хorijda etilen oksidining eng yirik iste’molchisi etilenglikol (60% gacha, umumiy iste’molga nisbatan) hamda sirt faol moddalar (13% gacha) ishlab chiqarishlardir. АQSHda etilen oksidini iste’mol strukturasi 8-jadvalda keltirilgan.

2.