Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

“Аллоҳ бандаларидан Ўзи хоҳлаган кишилар ризқини кенг қилади, 
(Ўзи хоҳлаган кишилар 
ризқини)
 танг қилади. Албатта Аллоҳ барча нарсани Билувчидир”
(“Анкабут” сураси, 62-оят).
Ризқни яратиш, тақсимлаш Аллоҳ зиммасидадир. Хоҳлаган бандасини бойлик билан, хоҳлаганини 
камбағаллик билан синайди У Зот. Аммо тирик мавжудотлардан биронтаси ризқ-насибасиз қолиб кетмайди. 
Шундай экан, муҳтожлик хавфи сизларни ибодатдан, солиҳ амаллардан тўсиб қўймасин. Зеро, Аллоҳ барча 
нарсани билиб туради. 
Мана бу оятда мўминлар ибратланишга чақирилган: 
"-------------------------------- Арабий матн----------------------------------" 
“Ахир улар Аллоҳ Ўзи хоҳлаган кишилар ризқини кенг қилишини, 
(Ўзи хоҳлаган кишилар 
ризқини)
танг қилишини билмайдиларми?! Албатта бунда имон келтирадиган қавм учун оят-
ибратлар бордир”
(“Рум” сураси, 37-оят).
Улар фаровонлик ҳам, танглик ҳам Аллоҳ таолодан эканини билмайдиларми? У Зот буни адолати, 
ҳикмати билан амалга оширади. Уларга не бўлдики, серобчиликда Аллоҳга шукр қилмайдилар, 
машаққатларга сабр этмайдилар? Агар улар фаровонлик билан қийинчилик Аллоҳ тарафидан эканини 
билишганида, дунѐнинг арзимас матоҳига эришганда севиниб кетишмас, ризқларида танглик бўлганида 
ваҳимага тушишмасди. Бу икки ҳолатда Аллоҳга, қиѐмат кунига ишонадиганлар учун катта ибрат бор. 
Аллоҳ таоло шундай деган: 
"-------------------------------- Арабий матн----------------------------------" 
“
(Эй Муҳаммад:)
 “Албатта Раббим Ўзи хоҳлаган кишилар ризқини кенг қилади, 
(Ўзи хоҳлаган 
кишилар ризқини)
 тор қилади”, деб айтинг. Лекин кўп одамлар 
(буни)
 билмайди”
(“Сабаъ” сураси, 36-
оят). 
Яъни, эй Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам), уларга: Раббим бойликни суйган, суймаган 
бандасига бераверади. Хоҳлаган бандаси ризқини кенг қилади. Бу нарса Аллоҳ уни яхши кўришини 
билдирмайди. Хоҳлаган бандаси ризқини тор қилади. Бу, ўша банданинг Аллоҳ даргоҳидаги мартабаси 
пастлигини англатмайди, деб айтинг. У Зот Ўз ҳикмати билан шундай қилади. Аммо кўпчилик буни 
тушунмайди.