|
4-топшириқ
Баскетбол. Ўйин давомида ўйинчиларга кўзойнакда ўйнашга рухсат бериладими?
Йўқ рухсат берилмайди. Икки жамоа ҳар бири 12 кишидан иборат
баскетбол ўйнайди, бир вақтнинг ўзида ҳар бир жамоадан бештадан
футболчи ўйнайди. Ҳар бир жамоанинг мақсади тўпни рақиб саватчасига
ташлаш ва бошқа жамоанинг тўпни эгаллашига йўл қўймаслик ва ўз
жамоасининг саватчасига ташлаш. Ўйин ҳар бир соф 10 минутнинг
тўртдан бирини ташкил қилади (НБАда, 12 дақиқалик ўйиннинг чорак
қисми).
Тўп фақат қўллар билан ўйнайди. Сиз қила олмайсиз: тўпни эрга урмасдан
туриб чопиш, атайлаб тепиш, оёқнинг бирон бир қисми билан тўсиб
қўйиш ёки мушт билан уриш. Тасодифий алоқа қилиш ёки оёқ билан тўпга
тегиш қоидаларни бузиш эмас. Баскетболда ғолиб - ўйин вақтидан кейин
энг кўп очко тўплаган жамоа. Агар ҳисоб тенг бўлса, ўйиннинг асосий
вақтидан кейин қўшимча вақт белгиланади (қўшимча беш дақиқа), агар
ўйин охирида ҳисоб тенг бўлса, иккинчи, учинчи ва ҳоказо, ўйин ғолиби
аниқланмагунча тайинланади. Тўп узукнинг бир зарбаси учун ҳар хил
сонларни ҳисоблаш мумкин: Ҳар бир аниқ бепул отиш рулоси учун 1 балл
Уч нуқтадан иборат чизиқ ичида бир зарбадан 2 балл Уч очко чизиғи
туфайли ҳар бир зарбада 3 баллЎйин расман қарама-қарши тўп билан
бошланади (марказий жамоалар сакрашади ва тўпни марказий доирадаги
шерикларига ташлайдилар). Учрашув ўн дақиқанинг тўртдан биридан
иборат бўлиб, улар орасида икки дақиқалик танаффуслар мавжуд.
Ўйиннинг иккинчи ва учинчи чораклари орасидаги интервал ўн беш
минут. Узоқ танаффусдан кейин жамоалар саватларни алмаштирадилар.
Платформанинг ўлчами 26х14 м.Қалқоннинг ўлчами 180х120
см.Қалқоннинг пастки четидан полга 275 см.Сабат - пастки қисмсиз
саватни ҳосил қилиш учун тўр билан қопланган ҳалқадир. У полдан 3,05 м
баландликда ўрнатилади. Асосан баскетбол ўйнаш учун №5, №6, 7
ўлчамдаги коптоклар ишлатилади.
Баскетбол қоидабузарлиги
Бузилиш - бу қоидаларни бузиш. Жазо бу рақиб жамоага тўпни эгалик
қилиш ва уни ўйин майдонини чеклайдиган чизиқдан ташлаш (олдинги
чизиқ қалқон орқасида, ён чизиқ майдоннинг чеккасида), рақиб жамоанинг
ўйинчиларидан бири томонидан амалга оширилади.Бузилиш турлари:
ташқарида - тўп ўйин майдонини тарк этди; югуриш - тўпни бошқарувчи
ўйинчи қўлида тўп билан 2 ёки ундан ортиқ қадам босган ёки "қўллабқувватловчи" оёғи билан қадам қўйган. Тўпни бузишда, шу жумладан
тўпда (ўйинчининг қўли тўп пайтида тўп остида) ва қўшалоқ дриблинг
(ўйинчи тўпни тепиш билан тўп атрофида ҳаракат қилиш, уни тугатиш,
қўлида тўпни олиш - у тўпни қайтадан бошлай олмайди) уч сония,
ҳужумкор ўйинчи эркин тўп ташлаш зонасида, агар унинг жамоаси ҳужум
зонасида тўпга эга бўлса; саккиз сония давомида тўпни ҳимоя зонасидан
ҳужум зонасига олиб чиқиш учун гуруҳ мавжуд. Жамоа рингга ташлашга
24 сония бор, агар бу вақт ичида тўп саватга тегмаса, рақиб жамоага ўтади.
Ўйинчи тўпни беш сониядан кўпроқ ушлаб туролмайди.
Зона қоидаси - ҳужум зонасида тўпга эга бўлган жамоа уни ҳимоя
зонасига ўтказа олмайди. Баскетболда қўполликлар. Носозлик - бу
жисмоний алоқадан ёки ўйинчиларнинг спортга хос бўлмаган хаттиҳаракатидан келиб чиқадиган қоидаларнинг бузилиши. Бузилиш турлари:
шахсий техник; спортсиз; дисквалификация
Учрашувда 5 та қоидани бузган ўйинчи ўйинни давом эттириш ҳуқуқига
эга эмас (у захирада қолиши мумкин). Дисквалификация қилинган
қоидани бузган ўйинчи судни тарк этиши керак (ўйинчига скамейкада
қолишга рухсат берилмайди). Агар мураббий 2 та техник қоида бузган
бўлса, дисквалификация қилинади; Ҳар бир қўполлик жамоавий носозлик
деб ҳисобланади, мураббий, жамоанинг расмий вакили ёки захирадаги
ўйинчи томонидан қабул қилинган техник носозликлар бундан мустасно.
Шахсий носозлик - жисмоний алоқа туфайли бузуқлик.
Жазо: Агар қоидабузарлик отиш босқичида бўлмаган ўйинчи томонидан
содир этилса, унда: агар жамоа 4 та жамоанинг қўпол хатоларини ишғол
қилмаса ёки қўполлик ишлатган ўйинчи томонидан қоидабузарлик юзага
келса, жароҳатланганлар тўп ташлашни амалга оширадилар; акс ҳолда
жароҳат олган ўйинчи 2 пеналтини тўлдиради; агар тўп ҳалқада урилган
бўлса, у ҳисобга олинади ва жароҳат олган ўйинчи 1 метрлардан жарима
тўпини олади; агар тўп ҳалқада урилмаган бўлса, жароҳат олган ўйинчи
шунча кўп эркин зарбаларни амалга оширади, агар зарба муваффақиятли
бўлса, жамоа ютган бўларди. Спортсиз носозлик - бу қоидабузарликлар
учун қоидадан ташқарида қасддан ўйнаган бузуқлик.
Жазо: Агар зарбалар отиш актида ўйинчи томонидан содир этилса ва агар
тўп ҳалқада тўпланган бўлса, у ҳисобга олинади ва жароҳат олган ўйинчи
1 тўпни эркин эгаллаб олади, жамоа бўш тўпни синдириб қўяди. Тўп ўрта
чизиқдан киритилган; агар тўп ҳалқада урилмаган бўлса, жароҳат олган
ўйинчи шунча кўп эркин зарбаларни амалга оширади, агар зарба
муваффақиятли бўлса, жамоа ютган бўларди. Тўпга эгалик қилиш
жамоанинг бўш зарбаларни бузишида қолади. Тўп ўрта чизиқдан
киритилган. Битта ўйин давомида битта спортчига нисбатан спортчига хос
бўлмаган иккинчи хато дисквалификация ҳисобланади. Дисквалификация
қилинадиган носозлик, спортчига хос бўлмаган хатти-ҳаракат учун
ахлоқсизликдир. Ўйинчи, унинг ўрнини босувчи ёки жамоанинг
мураббийи дисквалификация қилинган қоидабузарни қабул қилиши
мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |
