Ўзбкистон республикаси

6-chizma. Tadbirkorlik faoliyatining biznes-rejasi


Ushbu biznes-rejani batafsil kо‘rib chiqamiz:
Birinchi bо‘lim. Biznes-rejada «Tadbirkorlik faoliyatining maqsadi va vazifalari» markaziy о‘rinni egallaydi.
Tadbirkorlik biznesining asosiy maqsadi foyda olishdir. Rejalashtirilayotgan bitimni amalga oshirish oldidan katta mablag‘ ishlatishni va shu mablag‘ qancha foyda keltirishini hisob-kitob qilib chiqish lozim. Bunda va umuman, biz­nes-reja tuzishda vaqt omilini doimo hisobga olish kerak. Boshqacha qilib aytganda, keladigan foyda vaqtga qarab qanday taqsimlanadi va inflyatsiyaga nisbatan uning samarador­ligi qanday bо‘lishligini hisob-kitob qilib chiqish lozim.
Biznes-loyihani amalga oshirishdan oldin shuni e’tiborga olish kerakki, olinadigan foyda omonat bankka quyilgan shu miqdordagi mablag‘ keltiradigan foizdan kо‘p bо‘lishini ta’minlashi lozim.
Biznes-reja tuzuvchilarning diqqat markazida, markaziy, ustuvor masaladan tashqari, boshqa maqsad va vazifalar ham turishi kerak. Masalan, ijtimoiy maqsadlar, tadbirkorlik maqomini kо‘tarish, maxsus maqsad va vazifalar, homiylik tadbirlari va boshqalar.
Ikkinchi bо‘lim. «Biznes-rejaning umumiy xulosasi, asosiy parametrlari va kо‘rsatkichlari» umumlashtiruvchi xususiyatga ega bо‘lib, biznes-rejaning asosiy g‘oya va mazmunining qisqacha kо‘rinishidir. U rejani ishlab chiqish jarayonida yaratilib, aniqlanadi va biznes-rejani tuzgandan keyin yakunlanadi.
Umumlashtiruvchi bо‘limda quyidagilar taqdim etiladi: bosh maq-sadning loyihasi (bitim); ishlab chiqariladigan mahsulot, tuzilayot-gan reja yakunining qisqacha tavsifi va ularning bir-biridan farqi; qо‘yilgan maqsadlarga erishish yо‘llari va usullari; loyihani amalga oshirish muddatlari; uni amalga oshirish bilan bog‘liq sarf-xarajat-lar; kutilayotgan samara va natija; olingan foydani ishlatish sohasi.
Umumlashgan natijaning kо‘rsatkichlari: umumiy yakunlovchi kо‘rsatkichlar (ishlab chiqarish hajmlari, mahsulotning sotilishi, xizmatlarning kо‘rsatilishi; sotishdan tushgan mablag‘; shaxsiy va zayom sifatida olingan vositalar (samaradorlik); maxsus kо‘rsatkichlar (sotilayotgan tovar va kо‘rsatilayotgan xizmatlar sifati, ularning о‘ziga xos xususiyati, iste’molchilarnint talabi va didini qoniqtirishi; qilingan xarajatlarning qoplanishi; tavakkalning past darajali-ligi; rejalashtirilayotgan natijani olish kafolati).