Ўзбекистон тарихи

«Tushunchalar tahlili» organayzeri

Tushuncha	Mazmuni
Sivilizatsiya
Pitekantrop, sinantroplar
Neandertal odami
Zardushtiylik dini

«Tushunchalar tahlili» organayzeri

Tushuncha	Mazmuni
Sivilizatsiya	Dunyoning turli burchaklarida yashaydigan xalqlar tarixining turli davrlarida, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy jarayonlarida erishgan yutuqlari xamda taraqqiyot bosqichiga ko‘tarilishini sivilizatsiya tushunchasi deymiz.
Pitekantrop, sinantroplar	Maymunsimon odamlar, ashel davriga oid
Neandertal odami	Zamonaviy kishiga yaqin ibtidoiy odam, muste davriga oid.
Zardushtiylik dini	O‘rta Osiyo xalqlarining muqaddas dini.

Dunyoning turli burchaklarida yashaydigan xalqlar tarixining turli davrlarida, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy jarayonlarida erishgan yutuqlari xamda taraqqiyot bosqichiga ko‘tarilishini sivilizatsiya tushunchasi deymiz. Bu taraqqiyot bosqichi insoniyatning paydo bo‘lishi va rivojlanishi, jamiyat rivojlanish darajasi, moddiy va ma’naviy madaniyatning yuksalishi, qabilalar va xalqlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar bilan izohlanadi.
O‘rta Osiyo sivilizatsiyasi turli xududlarda turli davrlarda paydo bo‘ldi va rivojlandi. Misol uchun, janubiy xududlarda yashagan qadimgi qabilalar miloddan avvalgi VI ming yillikdayoq dexqonchilikka o‘tib, unumdor xo‘jalikni rivojlantirgan bo‘lsa, bu davrda shimoliy xududlardagi qabilalar asosan ovchilik, baliqchilik va chorvachilikning ilk shakllari bilan shug‘ullanganlar. Bu notekislik jarayonini tabiiy-geografiksharoitlar va o‘zaro munosabatlar bilan izoxlash mumkin. Bu o‘rinda O‘rta Osiyoning cho‘l va dasht xududlari xamda tog‘oldi va daryo voxalari xududlarining rivojlanish darajasidagi madaniy notekislikni taqqoslab ko‘rish (Kopetdog‘, Xisor, Zarafshon tog‘ oldi xududlari xamda Qizilqum, Qoraqum, Qashqadaryo va Zarafshon voxasining dasht xududlari) muximdir.
Undan tashqari O‘rta Osiyoda turli tuman madaniyat yaratgan qadimgi axolining neolit davridayoq, ya’ni miloddan avvalgi VI-IV ming yilliklardagi munosabatlari va bu axolining Sharqdagi, dastavval, Old Osiyodagi boshqa qadimgi sivilizatsiya o‘choqlari bilan uzviy bog‘lanishi xam maxalliy sivilizatsiyaning rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatgan.