Ўзбекистон табиий

ўрмон 
фонди
1995 
йил 
1 
январь 
маълумотларига кўра 9211,5 минг га бўлиб (шу жумладан ўрмонлар 
2776 минг га), унинг 85,4 % чўл зонасида, 13 % тоғларда, 0,8 % 
водийларда, 0,8 % тўқайларда жойлашган. Ўзбекистондаги экилган 
ўрмонларнинг умумий майдони 514,8 минг га бўлиб, булар ѐнғоқ, 

---

137 
писта, бодом каби 40 дан ортиқ турдаги бута ва дарахтлардан иборат. 
Республикада ўрмонлардан оқилона фойдаланиш, уларни қўриқлаш 
ва қайта тиклаш, иҳота дарахтзорлари барпо этиш билан ўрмон 
хўжаликлари шуғулланади. Ўзбекистонда дастлабки ўрмон хўжалиги 
1873 йилда ҳозирги Чирчиқ ўрмон хўжалиги ўрнида ташкил этилган. 
Ўзбекистонда 1996 йили 91 та ўрмон хўжалиги корхоналари, 
қўриқхоналари ва миллий боғлар бўлган. 
Республиканинг ўрмон хўжалиги корхоналарида йилига 50-60 
минг м
3 
ѐғоч, шу жумладан 2 минг м
3 
дан зиѐда бинокорликка яроқли 
ѐғоч, 300 тоннадан кўпроқ турли ўсимлик, бута, дарахт уруғлари 
тайѐрланади. Ўрмон хўжаликларида 36 тадан зиѐд ѐввойи доривор ва 
озиқ-овқат ўсимликлари тайѐрланади ва 700 тоннадан зиѐд хомашѐ 
етказиб берилади.
Ўсимлик Ўзбекистон ҳудудида нам тутувчи, дарѐ сувини бир 
меъѐрда сақлаб турувчи, тупроқ, грунт ювилишининг олдини олувчи, 
қумларни мустаҳкамловчи ҳамда ҳавони тоза сақлаб турувчи муҳим 
омил бўлиш билан бирга нафосат аҳамиятига ҳам эга.
Инсон меҳнат фаолияти билан биогеоценозларга салбий таъсир 
кўрсатиб келмоқда, экологик мувозанатда ўзгариш юз бериб, баъзи 
ўсимликлар тури камайиб бормоқда. Натижада ҳозир Ўзбекистонда 
ўсадиган ўсимликларнинг 10-12 % и ѐки 400 тури муҳофазага муҳтож 
бўлган ноѐб турга айланиб қолди. Баъзи ўсимликлар кескин камайиб 
кетиб, уларнинг йўқолиб кетиши хавфи туғилган (лола, етмак, анзур 
пиѐз, зира, сумбул).