Ўзбекистон статистика ахборотномаси

---

Давлат статистика қўмитаси ҳузуридаги Кадрлар малакасини ошириш ва статистик 
тадқиқотлар институтининг “Ўзбекистон статистика ахборотномаси” илмий электрон 
журнали. 2021 йил, 
2
-
 
сон
 
Berdiev Jasur Qo'ldoshevich, 
Qarshi muxandislik – iqtisodiyot 
instituti каtta o`qituvchisi 
 
MEHMONXONALARNI BOSHQARISH VA BRON QILISH 
DASTURLARI 
 
Мaqolada O’zbekiston Respublikasida turizm tarmogʻini jadal rivojlantirish 
maqsadida mehmonxonalarni boshqarish va bron qilish mexanizimidan samarali 
foydalanish 
shuningdek, 
mehmonxonalarni 
avtomatlashtirish 
dasturlarini 
mehmonxolar tizimiga keng joriy qilish masalalari haqida batafsil yoritib berilgan.
В статье подробно рассказывается об эффективном использовании 
механизмов 
гостиничного 
менеджмента 
и 
бронирования 
для 
стремительного развития туристической индустрии в Республике 
Узбекистан, а также повсеместном внедрении программ автоматизации 
гостиниц в гостиничную систему. 
Тhe article details the effective use of hotel management and booking 
mechanisms for the rapid development of the tourism industry in the Republic of 
Uzbekistan, as well as the widespread implementation of hotel automation 
programs in the hotel system. 
 
Mamlakat iqtisodiyotining strategik tarmog‘i sifatida turizmni jadal 
rivojlantirish uchun qulay iqtisodiy va tashkiliy-huquqiy shart-sharoitlar yaratish, 
hududlarning ulkan turizm salohiyatidan yanada to‘liq va samarali foydalanish, 
turizm tarmog‘ini boshqarishni tubdan takomillashtirish, milliy turizm 
mahsulotlarini yaratish va ularni jahon bozorlarida targ‘ibot qilish, turizm sohasida 
O‘zbekistonning ijobiy qiyofasini shakllantirish zamon talabi bo‘lmoqda. Shu 
jihatlarni hisobga olgan holda Prezidentimiz tomonidan “Turizm tarmogʻini jadal 
rivojlantirishga oid chora-tadbirlar toʻgʻrisida“gi qarori qabulqilinib, unga ko’ra 
2019-2021-yillarda Oʻzbekiston Respublikasida mehmonxonalar qurilishining 
maqsadli parametrlari tasdiqlandi [1]. Unga binoan 2019-yilda umumiy xonalar 
soni 4664 ta boʻlgan yana 212 ta yangi mehmonxonalar quriladi. Eng koʻp 
mehmonxonalar Toshkent (41 ta), Samarqand (30 ta) va Buxoroda (29 ta) bunyod 
etiladi. 2021-yilga qadar bosqichma bosqich ularning soni oshirib boriladi va shu 
davrga qadar umumiy xonalar soni 30 212 ta boʻlgan yangi 1508 ta 
mehmonxonaga asos solinadi. Shu tariqa 2021-yilga borib Oʻzbekistonda 
mehmonxonalar soni 2 394 taga yetadi. Ulardagi xonalar soni esa 50 044 tani 
tashkil etadi. Mamlakatimizning betakror tarixiy yodgorliklari, qadimiy obidalari, 
xushmanzara tabiati, betakror madaniyati va an’analari jahon sayyohlarini o‘ziga 
tobora jalb etmoqda. Mamlakatimizning barcha shaharlari sayyohlik borasida 
ulkan salohiyatga ega. Xususan, Samarqand, Buxoro, Xiva qadimdan Yevropa va 

---

Давлат статистика қўмитаси ҳузуридаги Кадрлар малакасини ошириш ва статистик 
тадқиқотлар институтининг “Ўзбекистон статистика ахборотномаси” илмий электрон 
журнали. 2021 йил, 
2
-
 
сон
Osiyo mamlakatlarining o‘zaro aloqalarida o‘ziga xos ko‘prik vazifasini o‘tagan. 
Shu bois hududda savdo-sotiq, madaniyat qadimdan rivojlangan, karvonsaroy va 
rabotlar qurilgan. Shu jihatlarni hisobga olgan holda turizm sohasida mehmonxona 
tarmog‘ini rivojlantirish bo‘yicha ayrim muammolar mavjud bo‘lib, uni hal etish 
borasida bir qator chora-tadbirlar tizimini ishlab chiqish lozimligini talab etmoqda.
 
Bu borada mehmonxona biznesi uchun avtomatlashtirilgan boshqaruv 
tizimlari yaratish birinchi navbatda ichki jarayonlarning uzluksiz amalga 
oshirilishini ta’minlash zarur. Amalda bunday mahsulotlardan foydalanish 
xizmatni modernizatsiya qilish, ma’lumotlarni qayta ishlash tezligini oshirish va 
inson omili tufayli xatolar paydo bo'lishini bartaraf etish imkonini beradi. 
Mehmonxona 
ishini 
ichki 
avtomatlashtirish 
mehmondo'stlik 
muassasasi 
mehmonlari uchun ham, menejment uchun ham muhimdir. Samarali dasturiy 
echimlarni amalda qo'llash biznes jarayonlarini tahlil qilish uchun asos bo'ladi. 
Shunday qilib, mini-mehmonxonani avtomatlashtirish uning yirik mehmonxona 
majmuasiga aylanishi uchun birinchi qadamdir.
Bugungi kunga kelib, mamlakatimizda 2019 - 2021 yillarda mehmonxonalar 
qurilishi parametri ham tasdiqlangan bo’lib, unda bir nechta mehnonxolar qurilishi 
rejalashtirilgan (1-jadval).