Ўзбекистон ресубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Келиб чиқиши. Морфологик метод асосчиси бўлиб швейцариялик физик ва астроном олим Фритц Цвикки ҳисобланади. «Морфология» сўзи юнон тилидан келиб чиққан бўлиб, «шакл ва шакллантириш ҳақидаги таълимот» маъносини билдиради. Маълум метод бўйича ҳосил қилинган ҳар бир тартиб морфология деб айтилади, шунинг учун «тартиблашган фикрлаш таълимоти» деб ҳам айтилади.
Қўлланиш соҳалари. Морфологик метод комплекс ёки чекланган, техник ёки нотехник муаммони ечишнинг янги комбинацияларини ёки турли имкониятларини топиш мақсадида қўлланиладиган систематик структуравий анализ ҳисобланади. Шунинг учун морфологик матрица янги маҳсулотлар, жараёнлар ва хизматлар учун бўшлиқларни топиш учун қулай ҳисобланади. Бундан ташқари, у аналитик мақсадлар, шунингдек инновацион жараёнларни вужудга келтириш учун қўлланилиши мумкин. Метод ҳам гуруҳ ишида, ҳам мустақил ишлашда қўлланилиши мумкин.
Амалга ошириш шартлари.
Агар уни расмий жиҳатдан қарасак, морфологик матрица параметрлар ва ифодалардан иборат бўлади. Бунда параметрлар (нима?) барча ечимларда учрайдиган ўзгарувчилар ҳисобланади; бу параметрлар бир-биридан реал мустақил бўлиши, барча мумкин бўлган ечимлар учун воқеликка тўғри келиши ва муаммони тўлиқ қамраб олиши керак. Кўринишлар (қандай?) параметрлар учун рухсат этилган шакллантириш имкониятлари ҳисобланади. Бажариладиган функцияга мумкин бўлган/рухсат этилган ечимлар қарши қўйилади.
Амалга ошириш босқичлари. Морфологик матрицани тузиш жараёни схемаси қўйидагича кўринишда бўлиши мумкин.

Тавсифланиши керак бўлган муаммо мавжуд.

1. 
   Муаммо муҳим, бир-биридан мустақил бўлган муаммо элементларига (параметрларга) ажратилади.
   
2. 
   Ҳар бир элемент учун дастлабки муаммога қарамасдан барча мумкин бўлган ечимлари (кўринишлари) ёзиб олинади. Улар ўнг томонга параметрлар билан бирга ёзиб олинади.
   
3. 
   Асосий муаммо ҳар бир элементи учун бир-биридан мустақил равишда энг қулай кўриниши танланади; ҳар бир бўлиши мумкин бўлган комбинация ҳар бир ячейкадан ҳар бир кўриниш бўйича асосий муаммонинг ечимини беради.
   
4. 
   Асосий муаммонинг оптимал ечими ажратилиб кўрсатилади/тагига чизилади.